نگاهى به كتاب غررالحكم و جواهرالكلم - صفحه 83

ترس اطناب، به ايجاز و اختصار فراهم آوردم تا خواننده را رنجى نرسد و به ادبا و خردمندان، شادى و شعف ارزانى دارد. و اين كتاب را «غررالحكم و دررالكلم» نام نهادم».

3 ـ 2 ـ بررسى مقدمه نسخه خطى مورد بحث :

آنچه اينك به گزارش آن خواهيم پرداخت، ذكر نكات برجسته و اساسى مقدمه نسخه خطى است كه در مقام معرفى و مقايسه آن با غررالحكم و دررالكلم آمدى برآمده ايم. پس از بيان نكات ارزنده، هر دو مقدمه را با يكديگر مقايسه خواهيم كرد و در خاتمه به نتيجه گيرى و گمانه زنى خواهيم پرداخت. ۱ مقدمه كتاب ۲ با عبارت « الحمدُلِللّهِ قابلِ أَوليائه من شكوكِ الظلمِ العمى» آغاز و با جمله «مِن اللّه اَستمدُّ التوفيقَ لِما يُرشدُ الى الصواب، و برحمته أَعتصمُ» پايان مى پذيرد. در اين مقدمه نامى از مؤلف و عنوان كتاب ذكر نشده است. هرچند در صدر و ابتداى مقدمه، كاتب نسخه، با عنوان غررالحكم و جواهر الكلم از آن نام برده است.
از اين كتاب، به نام هاى «غرر جوامع الكلم» ۳ و نيز «كشاف العقول والاديان» ۴ نام برده اند.
اين كتاب حاوى كلمات و جملات قصار علوى عليه السلام است كه به ترتيب حروف تهجّى

1.ـ بايد دانست كه نسخه هاى متعددى از اين كتاب نيز وجود دارد كه به برخى از آنان اشاره مى كنيم: ـ نسخه خطى مجلس شوراى اسلامى به شماره ۶۴۵۲۲ (فهرست مجلس، ج ۱۱، ص ۲۱۷) ـ نسخه عكسى به شماره ۲۱۱ موجود در مركز احياء ميراث اسلامى. (فهرست نسخه هاى عكسى، مركز احياء ميراث اسلامى، ج ۱، ص ۲۳۶ و ۲۳۷) ـ سه نسخه به شماره هاى ۶۳۱، ۶۳۲ و ۶۳۳ بنام غررالحكم و جواهر الكلم موجود در كتابخانه حضرت رضا عليه السلام (فهرست كتب خطى آستان قدس، ج ۵، ص ۲۲۵ الى ۲۲۷).

2.ـ اين مقدمه از نسخه موجود در مجلس شوراى اسلامى گزارش مى شود.

3.ـ مصادر نهج البلاغه، ج ۱، ص ۸۳ و ۸۴.

4.ـ فهرست نسخه هاى عكسى مركز احياء ميراث اسلامى، ج ۱، ص ۲۳۶.

صفحه از 88