۴ ـ ما أضْمَرَ أحدٌ شيئا اِلاّ ظَهَر فى فَلَتاتِ لِسانِه و صَفَحاتِ وَجْهِهِ. (حكمت 22)
شاعرى گفته: [مُجمل الاقوال فى الحكم و الأمثال، ورق 99 (ب) ]:



فَلَتاتُ مِقْوله و صَفْحةُ وجههيُنْبِيكَ عنها أيّها الاِنسانُ
يعنى: سخنان نابجا و لغزشهاى گفتار وى و صفحه رخسارش، تو را از حال او آگاه مى‏سازد.
۵ ـ فاعلُ الخَيرِ خَيْرٌ منه، و فاعل الشَّرِّ شَرٌّ مِنه. (حكمت 28)
ابن ابى الحديد در شرح نهج‏البلاغه (ج 18، ص 149) گويد: من اين الفاظ را در بيتى به نظم كشيده‏ام:



فالخَير خَيرٌ و خَيرٌ منه فاعلُهو الشَّرُّ شَرٌّ و شَرٌّ منه صانِعُهُ
يعنى: نيكى نيك است و نيكوكار، بهتر از آن. بدى زشت است و بدكردار، بدتر از آن.
۶ ـ مَـنْ أسْـرَعَ اِلى النّاسِ بما يَكْـرَهون، قالـوا فيه بما لا يَعْلَمون. (حكمت 31)
حَكم بن قنبر مازنى (از مشاهير شاعران عصر عباسى) گويد: [العقد الفريد، ج 2، ص280؛ ربيع‏الابرار، ج 2 ص 161 ]



و مَن دعا الناسَ الى ذَمّهذَمّوه بالحقّ و بالباطلِ
مقالةُ السوءِ إلى أهلهاأسرعُ من مُنحَدرٍ سائلِ
هر كه مردمان را به مذمّت خويش فراخواند، آنان زبان به مذمّتش گشايند، به درستى يا نادرستى. گفتار زشت، زودتر از آب روان جارى به اهلش مى‏پيوندد.
كاروشى گفته: [محاضرات الادباء، ج 2، ص 399]



تَحلّلتُ بالسَّبِّ لمّا رأيتُأديمك صَحَّ و مَنْ سَبَّ سُبْ
فإنْ لم نَجِدْ فيكَ مِن مَغْمَزٍسَلكنا اِليْك طريقَ الكَذِبْ
يعنى: آنگاه كه تو را انسانى سالم يافتم، از دشنام گويى حلّيّت طلبيدم؛ و كسى كه دشنام دهد دشنام شنود. اگر عيب و نقصى براى دشنام دادن در تو نيابيم، راه دروغ را پوييم و به ناحق ناسزا مى‏گوييم.
۷ ـ يا بُنَىَّ ! اِيّاك و مُصادقةَ الأحْمقِ، فاِنّه يُريدُ اَنْ يَنْفَعَكَ فَيَضرّك (بخشى از حكمت 34)
ابن ابى الحديد در شرح نهج البلاغه (ج 18، ص 157) گفته كه من اين گفته حضرتش را در