اين كتاب به بازى پرداختند و آنها را به گونهاى ثبت كردند كه مطابق با رغبت و ميل اعتقادى آنها بود. گاهى نيز در پرتو ذوقِ درهم آميخته خود، چنان لفظ و خيالى را مىپسنديدند و كلماتى وارد اين كتاب ارزشمند كردند كه در متن اصلى وجود نداشت.
مثلاً هنگامى كه امام اميرالمؤمنين عليه السلام در خطبهها و نامهها و حكمتها، از توحيد و نبوت و عدل سخن به ميان مىآورد، مىبينيم كه كلمه «امامت» يكباره تبديل به «امانت» مىشود. اين خيانتى نابخشودنى است كه خدا
ما را از انجام چنين كارى محفوظ بدارد. بايد اين كلمه را دوباره تصحيح كرد. خندهدار آن است كه شرحهاى نهجالبلاغه كه در سالهاى اخير در ايران و لبنان چاپ شدهاند، در متن كتاب كلمه «امانت» را ثبت كردهاند و در شرح آن از «امامت» سخن گفتهاند.
چنين مسائلى احتياج به توجّه دقيق و كامل دارد، بويژه از ناحيه ادبا و فضلا و دانشمندان و مؤلفان شيعه حقّه اماميه، كه از كنار اين مسائل به سادگى نگذرند.
تصحيح نهجالبلاغه
بخاطر اين بازى جديد كه با نسخههاى چاپى نهجالبلاغه صورت گرفته و دگرگونىهايى كه در آن راه يافته است، بر خود لازم دانستم كه به تهذيب و اصلاح آن بپردازم و آن را از تحريفات تازه جا افتاده و نيز از مواردى كه نهج البلاغه را نزد اديبان و خوانندگان معيوب مىسازد، رهايى بخشم. لذا از چند سال پيش به مقابله و تصحيح و تطبيق اين كتاب با نسخههاى خطى پرداختم. براى اين كار، ابتدا متن ثابتى را كه مورد اتفاق همگان است بيرون كشيدم و در پاورقى، كم و زيادها و تحريفات نسخههاى شيخ محمد عبده، صبحى صالح، محمد ابوالفضل ابراهيم و معاصران همسو با آنها را ذكر كردم.
نسخههاى خطى مورد اعتماد من در تصحيح كتاب، عبارتند از:
1 ـ نسخه خطى نوشته شده در سال 485 هجرى قمرى كه قديمترين نسخههاى نهجالبلاغه است و در حاشيه آن اختلافات موجود در ديگر نسخهها نيز نوشته شده است.
