گزارشى از تعليقات علامه شيخ محمّد حسين كاشف الغطاء بر بخش خطبه‏ ها از شرح نهج‏ البلاغه شيخ محمّد عبده - صفحه 95

آشنايى اجمالى با شيخ محمّد حسين كاشف الغطاء

علاّمه «محمّد حسين بن على آل كاشف الغطاء» (1294 ـ 1373 هجرى قمرى / 1255 ـ 1331 هجرى
شمسى) يكى از مشهورترين عالمان شيعى معاصر است كه در ميدان سياست و اجتماع نيز حضورى مؤثر داشت. وى در نجف اشرف زاده شد. خانواده او از خانواده‏هاى معروف عراق بود كه عالمانى سرشناس را درخود پرورانده بود.
كاشف الغطاء پس از فراگيرى شاخه‏هاى مختلف ادبيات عرب و رياضيات، به تحصيل در سطوح عالى فقه، اصول فقه، فلسفه، كلام و حديث پرداخت. بزرگانى همچون آخوند (محمّد كاظم) خراسانى، سيّد محمّد كاظم يزدى (مؤلّف العروة الوثقى)، شيخ آقا رضا همدانى، ميرزا محمّد باقر اصطهباناتى، شيخ احمد شيرازى، شيخ محمّد على نجف‏آبادى و ميرزا حسين نورى (مؤلّف مستدرك الوسايل) از جمله استادان و مشايخ اجازه وى بودند.
جايگاه علمى كاشف الغطاء چنان بود كه همواره مورد نكوداشت استادانش قرار مى‏گرفت، تا آنجا كه آيه‏الله يزدى مسؤوليت پاسخگويى به سؤالات علمى و فقهى‏اى را كه از ايشان پرسيده مى‏شد به او و برادرش ـ شيخ احمد كاشف الغطاء ـ سپرده بود. از ديگر سو، ايشان كتاب «العروة الوثقى» را در همان زمان حيات استاد خود شرح كرد و به تدريس شرح خود پرداخت. او پس از برادرش، شيخ احمد، با وجود مرجعيّت عام حضرت آيت اللّه سيّد ابوالحسن اصفهانى، مرجعيّت دينى شيعيانى از ممالك مختلف اسلامى را به عهده گرفت.
كاشف الغطاء يكى از فعّالان نهضت بيدارى اسلامى و بسط علوم و معارف حقّه تشيّع بود. او در اين زمينه به كشورهاى مختلف اسلامى سفر كرد و به ايراد سخنرانى و گفتگو با عالمان اديان مختلف پرداخت. چنانكه در «كنگره اسلامى» در فلسطين (1350 هجرى قمرى / 1309 هجرى شمسى) شركت كرد و حاضرانِ شيعه و سنىِ، آن كنگره، نماز را در

صفحه از 101