نگرشى به نگارش مطلع الصباحتين و مجمع الفصاحتين
تأليف شيخ اسعد بن عبدالقاهر شفروه اصفهانى از بزرگان سده هفتم هجرى
سيد صادق حسينى اشكورى ۱
چكيده : آنچه در اين مقال از ديد خواننده گرامى مىگذرد ، مرورى است گذرا بر كتاب ارزشمند « مطلع الصباحتين و مجمع الفصاحتين » ، و زندگانى مؤلف آن ، شيخ اسعد شفروه اصفهانى ، از دانشمندان واديبان سده هفتم هجرى ، با نگاهى به مطالب مندرجه كتاب ، سبك تأليف ، نسخههاى كتاب و اهميت آن ، و ديگر مطالبى كه به گمان نگارنده ، ذكر آنها در معرفى يك اثر و صاحب آن ، مناسب يا ضرورى بنظر مىرسد .
كليد واژهها: نهجالبلاغه، شروح / اسعد شفروه اصفهانى، ابوالسعادات / علماى اماميه، قرن هفتم / مطلع الصباحتين و مجمع الفصاحتين
شرح حال مؤلف :
وى شيخ ابوالسعادات اسعد بن عبدالقاهر بن اسعد بن محمد بن هبهاللّه بن حمزه اصفهانى ملقب به «شَفَروَه» يا «شَفْرَوَيْه» مىباشد ۲ .
1.كتابشناس و فهرستنگار، حوزهى علميه قم.
2.در پارهاى از منابع : سفرويه ، مانند : الأنوار الساطعة : ۱۷ ، قال : و جاء شفروه بدل سفرويه ايضا . همچنين در تذكره دولتشاهى . در دائرة المعارف تشيع ۱/۱۴۰ نيز چنين آمده : شيخ ابوالسعادات اسعد سفرويه معروف به ابن سفر .
ضبط كلمه بصورت شقروه ـ با قاف ـ ، و شقوره و غيره نيز آمده است . جهت تفصيل بيشتر نگاه كنيد به : مجله «علوم حديث» شماره ۴ ( تابستان ۱۳۷۶ ) ص ۱۸۰ ـ ۱۸۲ .
توضيح اينكه در تحقيقى كه صديق فاضل و گرامى ، جناب آقاى صدرايى ، پيرامون كتاب «مطلع الصباحتين» نموده ، و در شماره ۴ مجله علوم حديث بچاپ رسيد ، تصريح شده بود كه : «نسخه كاملى از آن در دست نيست» ، «متأسفانه تاكنون از ديد محققان شيعى بدور مانده و هيچ نسخه كاملى از آن ، معرفى نشده است» ، لذا جاى بسى خرسندى است كه اكنون پس از گذشت ايامى نه چندان زياد ، نسخهاى كامل از آن ضمن كتابهاى خريدارى شده از خاندان مرحوم محدث ارموى توسط مركز احياء ميراث اسلامى ، بدست حقير رسيد كه فرصت در ارائه اين متن مهم ، مغتنم شمرده مىشود .
البته با توجه به تحصيل نسخه كامل ، در اين مقال سعى بر آن داريم تا به نكاتى بيشتر پيرامون كتاب و مؤلف آن ، اشاره نمائيم ، و اللّه المستعان و هو خير موفق و معين .