دعا پيوند انسان با خدا - صفحه 51

اجابت نخواهد شد. امام صادق عليه ‏السلام در تعليل عدم اجابت دعاى برخى فرمود:
لأنّكم تدعون من لا تعرفونه.۱زيرا شما كسى را كه نمى‏شناسيد مى‏خوانيد.

دعا و گرفتارى و شدايد

فقر، نادارى، نيازمندى، ناتوانى، مرض و گرفتارى را مى‏توان از عوامل مهم سؤال و گدايى به حساب آورد. از سوى ديگر بى‏نيازى، ثروت، صحت، توانايى، رفاه و آسايش از مهمترين عوامل غفلت و استكبار و برترى‏طلبى و خودبينى به شمار مى‏آيد. فقر و نادارى و ناتوانى خود، مراتب مختلف دارد كه هر اندازه شديدتر گردد، به همان اندازه هم صبر و تحمّل انسان دشوارتر مى‏شود و درنتيجه دست به سوى اين و آن دراز كرده و رو به گدايى مى‏آورد. در اين مراحل سخت و دشوار است كه خداوند سبحان بر انسان با غنا و قدرت و رحمت و كرامت خويش تجلّى مى‏كند و انسان خداشناس با تمام وجود خويش رو به سوى او مى‏آورد. و فقط با او مشكلات و حاجات خويش را در ميان مى‏گذارد. البته روشن است بلا و گرفتارى گاهى به حدّى مى‏رسد كه اميد انسان از همه چيز بريده مى‏شود. تنها اميد به خداوند است كه در آن لحظه در همه انسانها اعم از مؤمن و كافر و مشرك بروز مى‏كند. در آن حال هيچ انسانى به نااميدى مطلق گرفتار نمى‏شود و اگرچه چيزى نمى‏تواند بر زبان آورد، ولى در اندرون وجود خويش تعلّقى به قدرتى مافوق همه قدرت‏ها مى‏يابد كه مى‏تواند او را از آن بلا و گرفتارى نجات دهد، پس به او متوجه شده و از او استعانت و يارى مى‏جويد. امام حسن عسكرى عليه ‏السلام در تفسير آيه شريفه «بسم الله الرحمن الرحيم» مى‏فرمايد:
الله : اوست كه هر مخلوقى هنگام حوايج و شدايد، اميدش از غير او بريده مى‏شود و از همه اسباب قطع اميد مى‏كند و به او پناه مى‏برد.... و اين همان است كه مردى بـه امام صادق عليه ‏السلام عرض كرد : اى فرزند رسول خدا ! مرا به خداوند هدايت كن ،

1.ـ توحيد صدوق / ۲۸۹.

صفحه از 57