توضيح دعاى چهل و دوم صحيفه سجاديه، بانگاهى به كمال علمى قرآن - صفحه 61

او، اين مأموريت خطير را، به مقتضاى حكمت و تحت اشراف حق، از شريف‏ترين و قابل‏ترين عناصر انسانى ـ كه خود، مربيان و آموزگاران بشريت‏اند ـ آغاز مى‏كند. اين نخستين تربيت‏شدگان و تعليم‏يافتگان رشيد ـ بنابر ادلّه قطعى ـ همانا آل محمد صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ‏وسلم ، يعنى سلاله پاك خانه وحى هستند.
بدونِ ترديد، حضرتِ امام على بن الحسين عليه ‏السلام ـ زينت خداپرستان و سرور سجده‏كنندگان ـ يكى از ستارگان پرفروغِ اين فضاى تعليم و تربيت ربانى است. صحيفه سجاديه او ـ كه خود حاوى درياهايى از علوم و معارفِ الهى وانسان‏ساز، در قالب دعا و نيايش است ـ تنها لمحه‏اى از پرتوهاى تركيب قدسى و خورشيد سازِ «محمدى ـ قرآنى» است. از آن ميانه، نيايش زيبا و درياگونه‏ى او «در هنگام ختم قرآن» با حجمى به ظاهر محدود ؛ گنجينه‏اى است عظيم از علوم و حقايق قرآنى و حجت و برهانى است قويم، در معرفى قرآن، آورنده قرآن و عالمان و فرهيختگانِ شايسته و پايدار خانه وحى قرآنى.
در نوشته حاضر، كوشيده‏ايم «كمالِ علم و هدايت الهى» قرآن را ـ كه در همين نوشته به عنوان وصف و كمالِ محورى و ذاتى كلام خدا معرفى مى‏گردد ـ با بخش‏هايى از اين نيايش زيبا و نورانى محك بزنيم. اين كار در نگاهى ديگر، مى‏تواند تفسيرى كوتاه ـ اما بنيانى ـ بر عبارت‏هايى از مناجات يادشده تلقّى گردد. ۱

تفسيرى از «نيايش ختم قرآن صحيفه سجاديه»، از ديدگاه «كمال علمى قرآن»

1 ـ علم، درجات و نقش ارزشى آن

1 ـ 1ـ برخى از دانشمندان، علم و آگاهى را جزو تصورات بديهى و بى‏نياز از تعريف دانسته‏اند، و يا گفته‏اند كه علم از كيفيات و وجدانى است و هر فرد (خردمند و دانا) آن را در خود مى‏يابد و مى‏داند چيست، چنانكه لذت و الم و تشنگى و گرسنگى را در خود

1.ـ بررسى و شناخت كمالات قرآن ـ به ويژه كمال علم و هدايت ـ از ديدگاه اين نيايش شريف به مقاله‏اى ديگر نيازمند است، كه نگارنده در دست تهيه دارد.

صفحه از 84