هرچه در آن حلال يافتيد، حلال كنيد و هرچه از حرام يافتيد حرام كنيد...» (همان ؛ ذهبى، التفسير و المفسرون، 1، 45 به نقل از تفسير القرطبى، ج 1 / 37). و در نقل ابن ماجه ـ در دنباله حديث ـ آمده است: «آگاه باشيد كه آنچه رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلم حرام كند، مثل چيزى است كه خداوند حرام فرموده است» (ابن ماجه، سنن. ج 1 : 9، باب تعظيم حديث رسول اللّه).
در اين حديث پيشبينى شده است كه: عدهاى تشويق به «رجوع به قرآن» را بهانه ترك سنت پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم قرار مىدهند! در حالى كه آن هم براساس وحى الهى و حجت است، اگرچه همانند قرآن، تلاوت نشده و موضوع تحدّى 1 واقع نگرديده است.
2 ـ 2 ـ قرآن، بزرگ جلوه نورى خداوند.
«...كتابك الذى انزلته نورا، و جعلته مهيمنا على كلّ كتاب أنزلته و فضّلته على كل حديثٍ قصصته... (صحيفه سجاديه، دعاى 42)
«... كتاب (و سخنِ برنوشته) تو، كه آن را ـ به حقيقت ـ «نورى» نازل فرمودى. و آن را بر هر كتاب (آسمانى ديگر) كه فروفرستادى، مهيمن (گواه و پناهگاه) قرار دادى. و بر هر سخن (تازه) كه ـ خود ـ گفتى، برترى بخشيدى.»
قرآن «كلام خدا» است و حقيقت آن، نشأت گرفته از ذات مقدس خداوند و به علم ذاتى اوست. 2 در قالب الفاظى كه خود اختيار فرموده تنزّل يافته و ـ بنا به تعبير اميرالمؤمنين عليه السلام ـ قرآن تجلى خدا است و لذا آثار علم و قدرت حق در آن نمايان است: «فتجلّى لهم سبحانه فى كتابه من غير أن يكونوا رأوه بما أراهم من قدرته...» (الرضى: نهجالبلاغه، خطبه 145) «پس خداوند سبحان، براى آنان در كتاب خودش تجلّى فرموده است، بدون اينكه آنها (با چشم سر) او را بتوانند ديد؛ به آنچه از قدرت خود به آنها (در اين كتاب عظيم) نمايانده است.» در حديث شريف نبوى نيز آمده است: «... و هو الدليل يدلّ على خير سبيل. و هو كتاب فيه تفصيل و بيان و تحصيل. و هو الفصل و ليس بالهزل. و له ظهر و بطن، فظاهره حكم و باطنه علم، ظاهره انيق و باطنه عميق... لا تحصى عجائبه و لاتبلى
1.ـ تحدى: هماوردطلبى در آوردن همانند قرآن (يا قسمتى از آن) مىباشد.
2.ـ ر. ك. اصفهانى (ميرزا مهدى)، ص ۲۹ ـ ۲۵.
