كاتبان آنها و طبقه هريك از ايشان مشخص شود گفتار را در دو مبحث مىآوريم:
اول: كاتبان هريك از اين نسخهها و شرح حال اجمالى هريك از آنها.
دوم: توصيف نسخههاى ايشان و نسخه اساس كه از روى آن استنساخ كردهاند.
4 ـ 1 . نسخه اساس : نسخه شهيد و شرح حال اجمالى وى
امام اعلم اكمل، آيهالله فى العالمين، صفوة الشهداء، شمس الدين محمدبن مكى الشيخ جمال الدين مكى بن الشيخ شمس الدين محمد حامدبن بن احمد مطلّبى عاملى نباطى جزينى معروف به شهيد اول و شهيد مطلق ـ رضوان الله تعالى عليه و قدّس سره الشريف.
اين فقيه والامقام، مشهورتر از آن است كه به وصف آيد و شخصيت والايش غيرقابل انكار است.
در جزين (واقع در جنوب لبنان) بعد از سال 724 هـ متولد يافت و در دمشق پنجشنبه جمادى الاولى 786 هـ به شهادت رسيد.
اولين معلم وى پدرش شيخ جمال الدين است كه از علماى جزين بود. شهيد ما بعد از اتمام دروس مقدماتى به شهر حله در سال 751 هـ رفت، در حالى كه سنش به هفده نمىرسيد. حلّه در آن زمان از بزرگترين مراكز علمى شيعه محسوب مىشد و علما و فقها و محدثان از آنجا برخاستند، چون فخرالمحققين محمدبن حسن بن يوسف حلى پدر علامه حلى (682 ـ 771 هـ)، سيد عميد الدين عبدالمطلب حسينى حلى، برادرش ضياءالدين عبدالله بن اعرج، تاج الدين محمدبن قاسم بن مُعيّة حسنى، شيخ حسن بن احمد بن نجيب الدين محمدبن جعفربن نماى حلّى، و شمارى ديگر از عالمان.
شهيد اول نزد ايشان به تعلّم علوم پرداخت و فقه و اصول و حديث از اساتيد بزرگ فراگرفت تا به عالىترين درجات علمى و فقهى رسيد و تا سال 757 هـ در حله سكونت داشت. سپس به جزين بازگشت و در آنجا با تأسيس مدرسهاى به تدريس علوم پرداخت. وى به برخى از شهرها چون مكه، مدينه، بغداد، دمشق، فلسطين مسافرت كرد و از حدود چهل تن از مشايخ شيعه و سنى كسب علم كرد. وى فقيه، اصولى، محدث اديب و
