پژوهشى در نسخه شهيد اول از صحيفه سجاديه - صفحه 65

صحيفه سجاديه فقط مجموعه‏اى از دعاها نيست، بلكه بحق دايرة المعارفى علمى،عقيدتى، اجتماعى، سياسى... به گونه‏هاى مختلف است كه زبان، ياراى بيان و توصيف آن را ندارد. اين مجموعه، اثرى است جاودانى كه موحّدان شيعه و سنّى را از تدبّر در الفاظ و معانى ژرف آن، چاره و گريزى نيست.

علت نگارش اين مقاله

آنچه در اين صفحات تقديم مى‏شود، نگاهى است اجمالى به نسخه‏اى نفيس و ارزشمند و منحصر به فرد از صحيفه شريفه سجاديه، به خطّ عالم بزرگ و فقيه آل‏رسول صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ‏وسلم، شهيد اول محمدبن مكى عاملى ـ رضوان الله تعالى عليه. ۱
انگيزه نگارنده در نگارش اين مقاله، متن اين گوهر نفيس است كه خود، اصل و اساس صحيفه‏هاى خطى و چاپى متداول در عصر ما و نيز اساس تعدادى از نسخ و صحيفه‏هاى خطى مفقوده مى‏باشد كه به برخى از آنها اشاره خواهد شد. روشن و واضح است كه اكثر طرق روايتى صحيفه ـ چه به شكل اجازه يا وِجاده يا غير آن ـ به شهيد اول قدّس سرّه مى‏رسد. ۲ بنابراين، اين درّه فاخره، نزديك به سه قرن از ديدگان پنهان بود، با اينكه سزاوارتر بود كه در تصحيح و مقابله به آن رجوع شود، زيرا كه اين نسخه از ديگر نسخه‏ها اتقان بيشترى دارد، چرا كه آن‏ها به يك واسطه يا بيشتر با اين نسخه مقابله شده‏اند.
از همين رو، نگارنده به شناسايى و معرفى اين نسخه پرداخت تا گامى ديگر در جهت تصحيح و تحقيق صحيفه‏ها برداشته شده باشد.
بدين ترتيب، اين نوشتار را در مباحثى چند تقديم مى‏داريم:

1.ـ درباره اين شخصيت والامقام، بنگريد به كتاب «الشهيد الاول: حياته و آثاره» نوشته حجه‏الاسلام رضا مختارى (قم: بوستان كتاب، ۱۴۲۶).

2.ـ بنگريد: بحارالانوار ج ۱۱۰ (كتاب الاجازات) ص ۴۳ ـ ۶۶، جميع طرقى كه مولى محمد تقى مجلسى ذكر كرده، به شهيد رحمه الله عليه بازمى‏گردد.

صفحه از 108