پژوهشى در نسخه شهيد اول از صحيفه سجاديه - صفحه 66

مبحث اول: اعتبار صحيفه سجاديه

بحث در اين زمينه چند بخش دارد:
1 ـ 1. اعتبار صحيفه از جهت شهرت
1 ـ 2. از جهت متن
1 ـ 3. از حيث روايت
تفصيل اين مباحث را بايد در جاى ديگرى مطرح كرد كه در اين زمينه، مقالات متعددى در مجلات و كتب مستقل و مفصل نشر يافته است. لذا تكرار آنها در اينجا ضرورت ندارد. در اين مقاله در حد بضاعت خود، زبده آنچه را كه در اين باب گفته شده مى‏آوريم تا ذكرش خالى از فايده نباشد و تا حد امكان مى‏كوشيم به مطالبى بپردازيم كه در اغلب نگارش‏ها و كتب، چندان مطرح نشده است، بدان اميد كه خواننده، از خلال آنچه ديگران نوشته‏اند و ما بدان خواهيم پرداخت، به نتيجه‏اى اتمّ و اكمل برسد.

1 ـ 1. اعتبار صحيفه، از جهت انتساب به امام سجاد عليه ‏السلام و شهرت بين علما

در اين زمينه، كلام ابن ادريس (م 598 هـ) ما را بس است كه در مقدمه شرح صحيفه مى‏گويد: «صحيفه سجاديه، بزرگترين شفابخشى است كه اهل تعبّد براى درمان خود از آن كمك مى‏گيرند.» ۱ اين سخن، شهرت صحيفه و اهتمام علما بدان را در آن زمان مى‏نماياند.
ميرداماد (م 1041 هـ) مى‏گويد: «صحيفه كريمه سجاديه مسمّى به انجيل اهل بيت و زبور آل رسول، به تواتر نقل شده است، مانند ساير كتابهايى كه نسبت آنها به مصنفّاتشان متواتر است. در اين ميان، ذكر اسناد فقط براى بيان طريق نقل حديث و اجازه روايت آن است كه اين قضيه در بين مشايخ اجازات سنّت، جريان دارد.» ۲
سيد على خان مدنى شارح صحيفه سجاديه (م 1120 هـ) مى‏نويسد: «انتساب صحيفه

1.ـ الذريعه ج ۱۳، ص ۳۵۸، رقم ۱۳۲۶.

2.ـ شرح صحيفه، ميرداماد، ص ۵۶.

صفحه از 108