عالمانِ صحيفه‏ نگار - صفحه 113

در اختيار راقم سطور است. هوامش آن با استفاده از ده‏ها منبع به تبيين و توضيح لغات صحيفه پرداخته است. اختتاميه نسخه نيز در مورد مراجعه و استناد كفعمى، خواندنى و سرشار از نكات ارزشمند است.
7 ـ ابن ابى جمهور احسايى محمدبن على بن ابراهيم (ح 909 ق) كه به خط خود نسخه‏اى از صحيفه را نگاشته است. نسخه احسايى در مكتبه ناصريه لكنهو موجود بوده است. ۱
8 ـ شهيد ثانى زين‏الدين بن على عاملى (965 ق). وى از روى نسخه شهيد اول صحيفه را استنساخ كرده است. نسخه شهيد ثانى در اختيار علّامه مجلسى (ره) بوده و خصوصيّات آن را در بحارالانوار گزارش كرده است. ۲
صحيفه شهيد ثانى به خط نسخ معرب با تاريخ كتابت 930 ق در 108 برگ 11 سطرى در كتابخانه مدرسه فاضليه مشهد بوده و پس از خرابى مدرسه مذكور به كتابخانه مدرسه نواب منتقل شده است. ۳
9 ـ ملا محمدتقى مجلسى (1070 ق). اين دانشمند بزرگ افتخار داشت كه پنجاه سال از عمر شريفش را در راه ترويج و نشر صحيفه سجاديه سپرى نمايد. چنانكه علامه مجلسى در الفرائد الطريفه مى‏گويد: «پدر علامه‏ام نزديك به پنجاه سال به تصحيح و ترويج صحيفه و روشن كردن رازها و آشكارساختن پرتوهاى آن همّت گماشت، و هر سال مباحثه و كوشش پيگير درباره آن را تكرار مى‏كرد، تا آن كه نسخه‏هاى مصحِّحِ مضبوط آن در همه شهرها و پيرامونشان فراوان گرديد. بلكه در هر خانه چند نسخه صحيفه وجود داشت، در حالى كه پيش از آن شايد در هر شهر يك نسخه صحيفه نيز يافت نمى‏شد.» ۴
مجلسى اوّل از روى نسخه شمس‏الدين جبعى (جدِّ پدر شيخ بهايى) نسخه‏اى براى خود استنساخ كرد. مير محمد حسين خاتون‏آبادى، سبطِ مجلسى دوم، در مناقب

1.ـ همان.

2.ـ بحارالانوار: ۱۰۸ / ۱۳۴ ـ ۱۳۵.

3.ـ الذريعه: ۱۵ / ۱۹؛ نسخه پژوهى، دفتر دوم: ص ۲۴۷

4.ـ الفرائد الطريفة، ص ۵؛ مقاله جويا جهانبخش در پيام بهارستان.

صفحه از 116