عالمانِ صحيفه‏ نگار - صفحه 115

بزرگوار است، به طورى كه از حدود 1200 نسخه خطى شناخته شده از صحيفه در كتابخانه‏هاى مختلف جهان، نزديك به 1100 نسخه در سده‏هاى يازدهم و دوازدهم هجرى كتابت شده است و اغلب ترجمه‏ها و شروح و حواشى بر صحيفه نيز از همين دوره است. ۱
10 ـ مير محمد حسين خاتون‏آبادى (1151 ق) سبط علامه مجلسى. وى با آنكه نسخه مهم نياىِ شيخ بهايى را در اختيار داشته، نسخه پدربزرگ خود علامه محمدباقر مجلسى را بر آن ترجيح داده و مى‏گويد: «ليك دستنوشت نياىِ من، مولى محمدباقر، جامع‏تر و شامل‏تر بود، زيرا پَسان‏تر با دستنوشت ابن ادريس مقابله گرديد، و من نيز به خطِّ خويش رونوشتى از آن برداشتم و در مقابله و تصحيح آن كوشيدم.» ۲
اين بود اسامى مبارك ده تن از دانشمندان بزرگ اماميه كه به خط خود صحيفه سجاديه را با دقّت كتابت كردند و در تصحيح و ترويج آن كوشيدند. شايسته است نسخه‏هاى باقى مانده از خطوط آنان به صورت عكسى به چاپ برسد. ۳
جالب است در خاتمه اين بحث بيفزايم كه يكى از دانشمندان سُنّى معاصر ايرانى به نام مولوى محمدطاهر هاشمى شافعى ۴ به خطِّ زيباى خود صحيفه سجاديه را نگاشته و صحيفه خطِ او به همّت سازمان تبليغات اسلامى به چاپ رسيده است.

1.ـ نسخه‏هاى خطى، شروح و ترجمه‏هاى صحيفه سجاديه: ۱۴.

2.ـ نك: مقاله جوياجهانبخش در پيام بهارستان؛ مناقب الفضلاء در دفتر چهارم ميراث حديث شيعه.

3.ـ از ميرابوالقاسم كبير خوانسارى (م ۱۱۵۸) و سيد محمود امام جمعه زنجانى (م ۱۳۷۴ ق) نيز صحيفه‏هايى به خطّ مبارك آنها باقى مانده، كه در مقاله «در آستان صحيفه» ـ كه در همين شماره سفينه به چاپ رسيده ـ درباره آنها توضيح داده شده است. بجاست كه نام اين دو دانشمند بزرگ شيعه نيز در عِداد «عالِمان صحيفه‏نگار» ياد شود. (ويراستار)

4.ـ صاحب كتاب ارزشمند «مناقب اهل بيت از ديدگاه اهل سنت» كه به خط خود نگاشته و بنياد پژوهش‏هاى اسلامى آستان قدس رضوى، به همان گونه منتشر ساخته است (چاپ دوم: ۱۳۸۱ شمسى، ۵۱۰ صفحه).

صفحه از 116