اميرالمؤمنين عليه السلام ، حالا مىخواهد به صورت دعا دربيايد، تا همان مضامين را كه قرآن بيان مىكرد به شكل ديگر ـ شكل لطيف ـ تبيينكنند. حضرت سجاد عليه السلام نمىتوانست خطابه كند، در نماز جمعهها هم شركت نمىكرد، با مردم هم نمىتوانست سخن بگويد، لذا مطالب خود را به صورت دعا مىگفت. مطالبى در صحيفه هست كه در قرآن هم هست. اگر بخواهيم از قرآن استخراج كنيم، كار پيغمبر و امام معصوم است. ولى امام سجاد عليه السلام چنين مطالبى را به زبان گويا بيان كرده است. يك نكته را از قرآن و نكته ديگر را از صحيفه سجاديه ذكر مىكنم.
[نكتهاى از قرآن ]
نكتهاى كه در قرآن است: تمام دانشمندان و انديشمندان و متفكران و پيشرفتهاى صنعتى و دستگاههاى تلسكوپ و اكتشافات جديد به خوبى نشان داده است كه ستارگان بزرگى در آسمان هست، از جمله ستارگانى كه ميلياردها سال نورى نورش به ما مىرسد. دانشمندان، اين ستارگان را در آسمان دنيا كشف كردند. اين نكته لطيف را دقت بفرمائيد. من نمىخواهم درباره ستارهشناسى يا آسمان يا طبقات هفت آسمان يا قضاياى عرش پايين، سخن بگويم. فقط به يك كلمه نظر دارم. «قرآن مىفرمايد: فلا اقسم بمواقع النجوم» . ظاهرا اشاره است به كراتى پراكنده كه در آسمان است. يك مثال كوچك براى شما عرض مىكنم. منورها را ديدهايد؟ در شبهايى كه تماشا مىكنيد، ميليونها منور در آسمان ديده مىشود، اين منوّرها به صورت ستاره است، روشن است، اما بعد از يك دقيقه يا بيشتر يا كمتر، عاقبت به طرف زمين مىآيد و خاموش مىشود. به قسر رفت بالا و به جاذبه برگشت پايين. خوب عنايت بفرماييد. قرآن مىفرمايد: تمام كرات را در آسمان، بدون ستونى كه شما ببينيد، با هم نگاه داشتهايم (بغير عمدٍ ترونها) يعنى با جاذبهاى كه قابل رؤيت نيست. من درباره جاذبه و نظام آسمانها نمىخواهم صحبت كنم. نظرم به اين كلمه است كه از قرآن استفاده مىكنيم كه مانند آن در هيچ جاى قرآن نيست «فلا اقسم بمواقع النجوم» يعنى اين كُرات بزرگ و كوچك كه يكى از آنها خورشيد است، موقعيتى خاصّ دارد، يعنى موقعيتش در جايى خاصّ قرار گرفته است،