يك كتاب و چهار نظر - صفحه 125

در صفحه‏ى 153 ـ 160 شماره‏ى 53) همان صفى قلى بن نوروز اُيمور تُركمان ـ كه دو نسخه از گُزاره‏ى او را در صفحه‏ى 38 و 39 تحت عنوان «ترجمه‏ى صحيفه‏ى سجّاديّه» معرّفى نموده‏ايد! ـ بوده باشد، زيرا آغاز نسخه‏ها برابر است. در ضمن، نسخه‏ى كتابخانه‏ى مولانا آزاد دانشگاه عليگر هند در فهرست ميكروفيلمهاى آنجا به عنوان «شرح صحيفه‏ى كامله» معرّفى گرديده است. ۱
هفت : درباره‏ى نسخه‏ى صحيفه‏ى كتابخانه‏ى ممتاز العُلماء شهر لكهنو هند كه در صفحه‏ى 26 معرّفى و به مجلّه‏ى صحيفه المكتبه شماره‏ى 2 صفحه‏ى 32 ارجاع گرديده است: دوست عزيزم آقاى دكتر مهدى خواجه‏پيرى در پيشگفتار دراز دامن خود بر «فهرست نسخه‏هاى خطى كتابخانه‏ى راجه محمود آباد لكهنو» به مناسبت يادكرد از كتابخانه‏ى سيّد محمّد تقى ممتاز العُلماء، از اين نسخه‏ى ارجمند ياد نموده است. يك عكس كامل از همين نسخه‏ى صحيفه در كتابخانه‏ى مرحوم آيت‏الله گلپايگانى قم وجود دارد (نگر: فهرست آقاى عرب‏زاده، جلد نخست، ذيل عنوان صحيفه‏ى كامله.) اين مطلب هم گفتنى است كه اصل نسخه در حال حاضر، طبق اطّلاع شفاهى دكتر خواجه‏پيرى به اين جانب، ديگر در كتابخانه‏ى مُمتاز العُلماء وجود نداشته و متأسّفانه به سرنوشت ديگر نفايس هند دُچار و فروخته شده است.
هشت : در صفحه‏ى 184 شماره‏ى 70 نسخه‏ى ناقصى از كتابخانه‏ى سريزدى يزد تحت عنوان «لغات صحيفه» به تازى از محمّد عبدالباقى معرّفى و گفته شده: «شرحى است بر صحيفه با عناوين (قَولُهُ ـ قَولُهُ) كه در بامداد روز سه‏شنبه محّرم 1116 هـ در كشمير به اتمام رسيده و بيشتر به توضيح لغات پرداخته است.» مواصفات ياد شده، با دستنوشت ديگرى از همين شرح كه قبلاً ديده‏ام تفاوتهاى اندكى دارد، لذا آن را در اينجا به نقل از يادداشتهاى شخصى‏ام شناسايى مى‏كنم: «شرح صحيفه‏ى سجّاديّه به فارسى از محمّد عبدالباقى كشميرى كه در سه شنبه هشتم محرّم 1110 هـ از تسويد آن بياسوده است، نستعليق شكسته، محرّر در سده‏ى يازدهم هجرى، 147 برگ، از نسخه‏هاى

1.ـ آقاى حكيم، پس از ملاحظه اين احتمال، آن را وارد ندانست (ويراستار).

صفحه از 139