كتاب «الابعاد الانسانية و الحضارية فى الصحيفة السجادية»، مجموعهاى است از مقالاتى كه به همايش صحيفه سجاديه عرضه شد. اين همايش در سال 1378 شمسى (1999 ميلادى) به اهتمام رايزنى فرهنگى جمهورى اسلامى ايران در دمشق برپا شد، و مجموعه مقالات آن، پنج سال بعد به چاپ رسيد. ۱
كتاب در دو بخش عمده سامان يافته است: بخش اول ـ مقالات مربوط به صحيفه سجاديه (18 مقاله). بخش دوم ـ مقالات مربوط به امام سجاد عليه السلام (13 مقاله). نويسندگان مقالات، جمعى از دانشمندان شيعه، سنى و زيدى از كشورهاى سوريه، لبنان، عراق، يمن، هند، فلسطين، مصر و سيرالئون هستند كه هركدام از يك ديدگاه به صحيفه يا رساله حقوقيه يا زندگانى امام سجاد عليه السلام نگريسته و سخن گفتهاند. ۲
براى شناخت دقيقترِ درونمايه اين مجموعه، بهتر است كه در مرورى كوتاه، عنوان مقالات مربوط به صحيفه و گزيده يا خلاصه مطالب آنها بررسى شود.
1 ـ تقديم حول الصحيفة السجادية [ مقدمهاى بر صحيفه سجاديه] / آية الله سيد محمد باقر صدر [ ص 15 تا 20]
ـ دو خطر، مسلمانان را در نيمه دوم قرن اول هجرى تهديد مىكرد: اول ـ هجوم فرهنگهاى مختلف به فرهنگ اسلامى. دوم ـ رواج روحيه دنياطلبى در ميان مسلمانان. امام سجاد عليه السلام براى مقابله با مشكل اول، تبيين و ترويج كلمات نورانى خاندان وحى را در پيش گرفت. و براى حلّ مشكل دوم، دعاهاى پرمحتوا و پرمعنى را به مردم آموخت، كه صحيفه سجاديه بخشى از آن است. اين ميراث فرهنگى الهىِ بىمانند، پيوسته به عنوان يك مدرسه براى اخلاق و تهذيب نفس باقى خواهد ماند.
1.در اينجا بايد لطف جناب سيد محمد حسين هاشمى گلپايگانى ـ از مديران سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامى ـ را كه نسخهاى از كتاب را تهيه كرده و به دست ما رساندند، سپاس گزاريم.
2.برخى از گفتارها، جزء مقالات ارائه شده به همايش نيست، بلكه براى تكميل فائده، آن را به مجموعه مقالات افزودهاند.
