ابعاد انسانى و اجتماعى صحيفه سجاديه - صفحه 166

كمبود مقالات علمى در اين زمينه، منبعى مهم به شمار مى‏آيد. امّا به اين مطلب نيز در اين كتاب، اشاره نشده است، در حالى كه آن ويژه‏نامه، مكمّل كتاب تواند بود.
4 ـ از يادداشت روى جلد كتاب برمى‏آيد كه اين كتاب، بيست و يكمين كتاب از سلسله «كتاب الثقافة الاسلامية» است. ولى در صفحات پايانى كتاب، كتاب‏هاى ديگر اين سلسله معرفى نشده است. معرفى ديگر عناوين آن سلسله، كمكى مفيد به پژوهشگران مى‏تواند باشد.
5 ـ در دو مقاله از كتاب، به 69 دعاى صحيفه سجاديه اشاره شده است (ص 128 و 245). به نظر مى‏رسد كه گويندگان اين سخنان، نسخه‏اى از صحيفه در اختيار داشته‏اند كه علاوه بر 54 دعاى متن، شامل 15 دعاى ملحقات نيز بوده است. اين نكته بايد تصحيح شود.
6 ـ در صفحات 132 تا 137، يك سلسله معادلات رياضى بر مبناى شماره دعاهاى صحيفه استخراج شده و بر مبناى شماره دعاهاى صحيفه استخراج شده و بر مبناى آنها نكاتى استنباط شده كه به درون‏مايه صحيفه ارتباط دارد. مبناى اين گونه بيانات بر نگارنده اين سطور، روشن نيست. و نمى‏توان مرزى دقيق و روشن بين اين سخنان با قياس‏ها و استحسان‏هاى ذوقى شخصى يافت.
7 ـ در صفحه 314، دعاى «اللهم انّا نرغب اليك فى دولة كريمة...» را از امام سجاد عليه ‏السلام دانسته‏اند، در حالى كه اين جمله، برگرفته از دعاى افتتاح است كه از حضرت مهدى عجل الله تعالى فرجه روايت شده است.
8 ـ در صفحه 145، وجه تسميه حضرت اميرالمؤمنين عليه ‏السلام به لقب ابوتراب، براساس روايتى بيان شده كه ـ به بيان شيخ صدوق در كتاب معانى الاخبار ـ ، برساخته امويان و دشمنان آن حضرت است. ويراستاران كتاب، در چنين مواردى، مى‏توانند دست كم در قالب يك پاورقى، حقيقت را تبيين كنند و چشمان خواننده را به نكات مهمّى از تاريخ اسلام بگشايند. ۱
9 ـ خطاهاى چاپى نيز در كتاب هست كه بايد تصحيح شود. از جمله:

1.بنگريد به مقاله «ابوتراب، افتخار اميرمؤمنان عليه ‏السلام » نوشته سيد على ميرشريفى در نشريه وقف ميراث جاودان، شماره ۱۳.

صفحه از 165