مرورى بر احاديث معرفت خدا (4) - صفحه 21

درست طى گردد تا از افتادن در معضلات فكرى و افكار محدود بشرى و تطبيق آن‏ها بر خداى سبحان، دورى گردد.

8ـ استاد مكارم شيرازى

ايشان با طرح برهان صدّيقين و تطبيق آن بر معرفه‏اللّه‏ مى‏نويسد:
برهان صدّيقين.... چنان‏چه از نامش پيداست، يك دليل عمومى و همگانى نيست و تنها براى اشخاصى است كه در مسائل عقيدتى و فلسفى، اطّلاعات و عمق بيشترى دارند و از دقّت و لطف قريحه‏ى قابل ملاحظه‏اى بهره‏مندند.
دليلى است كمى پيچيده، ولى در مقابل، ظريف و لطيف و روح‏پرور.
اساس دلايل بر اين است كه به جاى اين‏كه ما از مطالعه مخلوقات پى به خالق بريم، از مطالعه‏ى ذات پاك او به ذات پاكش پى مى‏بريم و به مقتضاى «يا مَنْ دَلَّ عَلَى ذاتِهِ بِذاتِهِ»، خود او را طريق وصول به او قرار مى‏دهيم.
ايشان پنج آيه از قرآن كريم را در انطباق با برهان صديقين طرح كرده كه عبارت‏اند از:
«أوَلَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أنَّهُ عَلى كُلِّ شَى‏ءٍ شَهِيدٌ»۱«آيا براى خدايت كافى نيست كه او بر همه چيز شاهد و گواه است؟»
«شَهِدَ اللّه‏ُ أنَّهُ لا إلهَ إلّا هُوَ و الْمَلائِكَةُ وَ أُولُوا الْعِلْمِ....»۲«خداوند گواهى مى‏دهد كه معبودى جز او نيست و فرشتگان و صاحبان دانش (نيز بر اين حقيقت) گواهى مى‏دهند.»
«وَ اللّه‏ُ مِنْ وَرائِهِمْ مُحيطٌ»۳«و خداوند به همه‏ى آن‏ها احاطه دارد.»
«هُوَ الأوَّلُ وَ الْاخِرُ وَ الظّاهِرُ وَ الباطِنُ وَ هُوَ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ»۴«اوّل و آخر و ظاهر و باطن، اوست و او از هر چيز آگاه است.»
«اللّه‏ُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأرْضِ»۵«خداوند، نور آسمان‏ها و زمين است.»

1.فصلّت/ ۵۳.

2.آل‏عمران / ۱۸.

3.بروج / ۲۰.

4.حديد/ ۳.

5.نور / ۳۵.

صفحه از 30