بازتاب - صفحه 181

2ـ علّامه عبداللّه‏بنِ يَحيَى‏بنِ حمزه (پورِ خودِ نويسنده‏ى الدّيباج الوضى، كه وى به سالِ 788 ه ق درگذشته).
3ـ علّامه احمدبنِ‏سليمانِ اوزرى (درگذشته به 810 ه ق)
4ـ علّامه اسماعيل‏بنِ‏ابراهيم‏بنِ‏عطيه‏ى نجرانى (درگذشته به 794 ه ق).
5ـ علّامه علىّ‏بنِ‏ابراهيمِ‏بنِ‏عطيه‏ى نجرانى (درگذشته پس از 801 ه ق) كه از برترين شاگردانِ يَحْيَى‏بنِ حمزه است.
6ـ علّامه محمّدبنِ‏المُرتَضَى‏بنِ‏المفضل (درگذشته به 732 ه ق)
7ـ علّامه احمدبنِ‏حميدبنِ‏سعيدِ حارثى (درگذشته در دهه‏ى هفتصد و پنجاه)
8ـ علّامه احمدبنِ‏محمّدِ شغدرى (نگر 1 / 48 و 49).
مى‏دانيم كه پيشواى نزدِ زيديان، باز بسته به شروطى است، از جمله خيزش و فراخوان.
خيزش و فراخوانِ يَحيَى‏بنِ‏حمزه به روزِ دومِ رجبِ سالِ 729 ه ق بوده و در بلادِ صعده و ظاهر و بلادِ شرف به وقوع پيوسته است. وى، روى به صنعاء آورده، در آن‏جا با اسماعيليان كارزار كرده است، تا آن‏كه هر دو گروه دست از جنگ باز كشيده راهِ آشتى پيش گرفتند؛ و به هر روى، دستِ روزگار او را در آن‏چه مى‏خواست و مى‏جُست يارى نكرد. سرانجام، يحيى به حصنِ هران مطل در ذمار رفت و تأليف و تصنيف پيشه ساخت (نگر: 1 / 50)
زيديان او را مجتهدى بزرگ و فقيه و اصولى و لُغَوى و اديب قلم داده‏اند. يحيى مردى بسيارنويس بوده است؛ چندان كه گفته‏اند: شمارِ مصنّفاتِ وى به يكصد مُجَلَّد رسيده؛ و نيز گفته‏اند: شمارِ كُرّاسه‏هاى نگارش‏هايش به شمارِ روزهاىِ زندگانىِ وى ـ بل: از آن، فزونترـ بوده است. همچُنين گفته شده كه هيچ‏يك از پيشوايانِ زيدى در بسيارنويسى به پايه‏ى او نمى‏رسند. (نگر: 1 / 50 و 54 و 55)
او در دانش‏هاىِ گوناگون قلم زده و پُر نوشته است؛ آن‏سان كه در فقه دوازده كتاب تأليف كرده كه يكى از آن‏ها الانتصار الجامع لمذاهب علماء الأمصار است در هجده مُجَلِّد، و ديگرى العمدة است در شش مُجَلَّد. در اصولِ فقه سه كتاب

صفحه از 188