شده است و استنباط حكم شرعى را با توجّه به آن شرايط و موقعيّت، آسان مىكند.
از عوامل مؤثّر در فهم نيكوى سنّت نبوى، توجّه به احاديثى است كه بر اسباب خاصّى بنا شدهاند يا با علّت مشخّصى ارتباط دارند كه آن اسباب و علل، يا در حديث ذكر شدهاند يا از آن استباط مىشود يا از واقعهاى كه حديث به دنبال آن بيان شده فهميده مىشود.
وقتى اسباب نزول قرآن براى فهم يا تفسير قرآن، مطلوب است، اسباب ورود حديث مطلوبتر است. زيرا قرآن، عامّ و جاودان است و در شأن آن نيست كه به جزئيّات و تفصيلات بپردازد؛ امّا سنّت بسيارى از مشكلات موضعى و جزئى را حل مىكند و خصوصيّاتى دارد كه در قرآن نيست. (20: ص 126)
به نظر مىآيد، تمام احاديث با توجّه به مورد صدورشان، قابل فهم نباشند و درك آنها وابسته به مورد صدورشان نيست؛ بلكه بسيارى از آنها خود معنى واضح و روشنى دارند و مورد صدور فقط مصداقى خارجى و نمونهاى است كه حديث درباره آن گفته شده است.
1ـ8) فوايد شناخت مورد صدور احاديث
1ـ8 ـ1) ايجاد بصيرت در فهم حديث
يكى از ابزار و عوامل مورد نياز براى ابهامزدايى از چهره معنى و مقصود واقعى احاديث و دستيابى به فهم صحيح آنها، آشنايى با مورد صدور احاديث است. براى روشن شدن مطلب، نمونههايى از احاديث بيان مىشود.
الف) «استعينوا بالنسل: از نسل كمك بگيريد.» (14: ج 2، ص 193)
معنى معروف نسل، فرزند و ذرّيّه است؛ در نتيجه، معنى سخن فوق اين است كه از فرزند يا ذرّيّه خود كمك بگيريد. آيا در كارها از فرزندمان كمك بگيريم؟ يا اينكه زاد و ولد بيشترى داشته باشيم و در آينده از آنان استفاده كنيم؟ با توجّه به
