اسباب ورود حديث در كافى - صفحه 88

اين‏گونه است:
قال الصادق عليه ‏السلام : «إنّ الناس أكلوا لحوم دوابّهم يوم خيبر، فأمر رسول اللّه‏ صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله بإكفاء قدورهم و نهاهم عن ذلك و لم يحرّمها.» (17: ج 4، ص 73 ـ 74)
مراد از چهارپا در حديث فوق الاغ است. زيرا در حديث ديگرى، ابن‏مسكان مى‏گويد: از حضرت صادق عليه ‏السلام درباره گوشت الاغ پرسيدم، ايشان فرمودند: رسول خدا صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله در روز خيبر، خوردن آن را نهى كردند. (همان) بنابراين، با آگاهى از مورد صدور حديث، مى‏توان نهى از خوردنِ آن را بر كراهت حمل كرد و تعارض را از بين برد.

1ـ8ـ8) تبيين نسخ

از مباحثى كه مربوط به بحث ناسخ و منسوخ مى‏شود، مبحث اسباب ورودالحديث است كه شناخت ناسخ و منسوخ را آسان مى‏كند يا شبهه نسخ را از بين مى‏برد.
مثال: «أفطر الحاجم و المحجوم.» (11: ص 39) و «احتجم النبيّ صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله وهو صائم محرم.» (همان)
به عقيده بعضى از علماء، حديث اوّل ناسخ است و به عقيده بعضى ديگر، حديث دوم ناسخ است؛ امّا با توجه به مورد صدور حديث اوّل، شبهه نسخ از بين مى‏رود.
در معانى الاخبار مرحوم صدوق، اين حديث داراى مورد صدورى است كه با آگاهى از آن، نسخ از بين مى‏رود:
عبايّة بن ربعى گويد: از ابن‏عبّاس پرسيدم: آيا جايز است كه روزه‏دار حجامت كند؟ گفت: بله، به شرطى كه نترسد كه ضعف او را فرا گيرد. گفتم: آيا حجامت روزه او را مى‏شكند؟ گفت: نه. گفتم: پس معنى اين سخن پيامبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله چيست كه با ديدن شخصى كه در ماه رمضان حجامت مى‏كرد، فرمود: حجامت كننده و حجامت

صفحه از 108