اسباب ورود حديث در كافى - صفحه 91

1. اعتبار مورد صدور حاديث از نظر ناقل

1ـ 1) مورد صدور حديثى

اگر مورد صدورى كه توسّط يكى از معصومين عليهم ‏السلام نقل شده است، از نظر سند و متن، قابل قبول باشد، آن مورد صدور، معتبر و قابل قبول است. مثال: امام كاظم عليه ‏السلام فرمود: «پيامبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله بر عايشه وارد شد؛ در حالى كه عايشه ظرفش را در آفتاب گذاشته بود. فرمود: حميرا اين چيست؟ گفت: سر و بدنم را مى‏شويم. فرمود: اين كار را نكن كه موجب بيمارى برص مى‏شود.» (13: ص 281)

1ـ2) مورد صدور خبرى

مورد صدورى است كه ناقل آن غير معصوم است. مثال:
عثمان‏بن مظعون مى‏گويد: «به رسول خدا صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله گفتم: نفسم به من مى‏گويد به سير و سفر برو و راهى كوهها شو. پيامبر فرمود: اى عثمان، اين كار را نكن؛ زيرا گردش امّت من جنگ و جهاد است.» (18: ج 6، ص 106)
براى تعيين اعتبار مورد صدورهاى خبرى، بايد آنها را از نظر صحّت و سقم به دو دسته تقسيم كرد:

1ـ 2ـ 1) تعيين اعتبار مورد صدورهاى خبرى

1ـ 2ـ 1ـ 1) مورد صدور خبرى صحيح
مورد صدورى است كه تا ناقل اوّليّه يعنى كسى كه شاهد حادثه يا ماجراى صدور حادثه بوده است، تواتر داشته باشد. اگر مورد صدور خبرى صحيح، مخالف قرآن، احاديث و عقل نباشد، قابل قبول است و مى‏توان به آن اعتماد كرد. در غير اين صورت پذيرفته نيست.
1ـ 2ـ 1ـ 2) مورد صدور خبرى غير صحيح
مورد صدورى است كه تا ناقل اوّليّه، تواتر نداشته باشد. براى اعتبار آن دو

صفحه از 108