اسباب ورود حديث در كافى - صفحه 94

1ـ2) عوامل عدم نقل و نگارش مورد صدور احاديث

عواملى كه در عدم نقل مورد صدور احاديث مؤثّرند، به ترتيب زير دسته‏بندى مى‏شوند:

1ـ2ـ1) عوامل مخصوص هر دوره

يكم. در زمان پيامبر اكرم صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله مسلمانانى كه تازه اسلام آورده بودند، بيشتر توجّه آنها به اصل كلام پيامبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله و حفظ آن بود و توجّه چندانى به مسائل حاشيه‏اى از جمله مورد صدور حديث نداشتند. بنابراين، هنگام نقل احاديث، بسيارى از موارد صدور را نقل نمى‏كردند.
دوم. به خاطر ارزشى كه براى كلام پيامبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله قائل بودند، حاضر به نوشتن مطالب ديگرى در كنار آن نبودند.
سوم. در زمان ممنوعيّت نقل و نگارش حديث از سوى خلفاء، راويان فقط مى‏توانستند مطالب ضرورى را بيان كنند و فرصت بيان مفصّل حديث همراه با مورد صدورش وجود نداشت.
چهارم. اين احتمال وجود دارد كه وقتى احاديث به دست فقهاء رسيد، چون آنها به اصل حديث جهت استنباط حكم شرعى نياز داشتند، به مورد صدور آن توجّهى نكرده و آن را حذف كرده باشند. همچنين هنگامى كه حديث را تقطيع كردند و آن را در بابهاى مختلف نوشتند، مورد صدور آن به كلّى حذف شده است.

1ـ2ـ2) عوامل عمومى

يكم. چون راويان در متن حادثه بودند، حوادث براى آنان معلوم و مشخّص بود و نمى‏پنداشتند كه نقل خود حادثه نيز مهمّ است؛ لذا مورد صدور احاديث را نقل نمى‏كردند.
دوم. بسيارى از راويان پس از شنيدن كلام معصوم عليه ‏السلام بلافاصله آن را

صفحه از 108