نگرشى تطبيقى ـ تحليلى به كافى كلينى و صحيح بخارى - صفحه 44

2. شخصيّت نويسنده:

2ـ1) نويسنده هر يك از دو كتاب نيز همانند كتابهايشان نزد پيروان هر مكتب، به جلالت منزلت در علم و عمل، در نهايت تعظيم ستايش شده‏اند. اكنون به پاره‏اى تفاوتها در اين اين زمينه اشاره مى‏گردد:
2ـ2) شخصيت علمى و وثاقت كلينى:
2ـ2ـ1) بزرگانى از اهل سنّت از او به نيكى ياد كرده‏اند:
ـ بغوى (م 516) در كتاب مصابيح السنّه، حديث مشهور نبوى صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله را آورده كه مى‏فرمايد: «خداوند در رأس هر سده شخصيّتى را بر مى‏انگيزد تا دينش را تجديد كند» ۱ . از طيّبى نيز ـ در شرح مشكاة المصابيح ـ نقل شده كه كلينى را مجدّد قرن سوم، معرّفى كرده، چنان‏كه از سيّد مرتضى به عنوان مجدّد مذهب ياد كرده است. (نك: بحرالعلوم، الفوائد الرجاليّة، ج 3، ص 127 و الطيّبى، حسن‏بن محمد (م 743)، شرح المشكاة)
ـ ابن اثير جزرى (م 606)، در كتاب «جامع الأصول من أحاديث الرسول» همين مطلب را درباره كلينى و سيّد مرتضى آورده است. (ابن اثير جزرى، جامع الأصول من احاديث الرسول صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ، ج 11، 323)
ـ ابن حجر عسقلانى در كتاب «تبصير المنتبه بتحرير المشتبه»، ذيل حرف «كاف» از كلينى با تعبير: «من رؤساء فضلاء الشيعة في ايّام المقتدر: از سرآمدهاى برترينهاى شيعه در روزگار مقتدر عبّاسى» ياد مى‏كند و در لسان الميزان خود ـ كه از كتابهاى مهمّ رجالى اهل تسنّن است و بسيارى از رجال سنّى را بى‏پروا نقد مى‏كند ـ از كلينى به نيكى ياد مى‏كند: «... و او از فقهاء و مصنّفين بزرگ مذهب شيعه بود.» (4: ج 5، ص 433)

1.اين حديث را ابوداود در سنن خود (ج ۲، كتاب الملاحم، ص ۴۲۴، ط مصر، ۱۳۷۱ ه.) و حاكم در مستدرك ( ج ۴، ص ۵۲۲، ط حيدرآباد دكن، ۱۳۴۲ ه.) و سيوطى در الجامع الصغير، حرف همزه و... نقل كرده‏اند. (نيز نك: بحرالعلوم، سيّد مهدى، الفوائد الرجاليّة، ج ۳، ص ۱۲۳، مطبعة الآداب، النجف الأشرف، ۱۳۸۶ ه.)

صفحه از 76