در مدّت 20 سال نوشته شده است. همچنين بعيد نيست به دليل مسافرتهاى فراوان بخارى و عوامل و مشغله‏هاى ديگر، وى نتوانسته باشد زمان لازم براى پرداختن مستقيم به نگارش و تنظيم صحيح به كاربرد، چنان كه آشفتگيها و جا افتادگيها و نواقص موجود، تأييدى بر اين مطلب است.
نيز ممكن است وى در انجام كار قدرى كنددست بوده، خصوصا آنكه بخارى بيشتر متّكى به حافظه خود بوده و اين موضوع را از خود او نقل كرده‏اند: من حديثهاى فراوانى را در بصره شنيده‏ام كه در شام نوشته‏ام، و حديثهاى زيادى را در شام شنيده‏ام كه در مصر نوشته‏ام. (18: ج 2، ص 11) روشن است كه اين مطلب از نظر دقّت در نقل نيز مثبت تلقّى نمى‏گردد.
در مقابل، كلينى متّكى بر اصول و نوشته‏ها بوده و نقل به معنى ـ به گونه‏اى كه در كار بخارى مطرح بوده ـ در كار او مطرح نيست. كلينى اصول اربعمائه و ساير نوشته‏ها و اصول مورد اطمينان و وثوق خود را در اختيار داشته و با شيوخ دانشمند و معتمد متعدّدى در تماس بوده كه نسخه‏هاى اين اصول را در اختيار داشته‏اند. همچنين درگيريها و منازعه‏ها و قهر و تكفيرها، از آن دست كه در زندگى بخارى به چشم مى‏خورد، در زندگى او ديده نمى‏شود و ظاهرا تمام قوا و همه سعى و اهتمام خود را در مدّت بيست سال، صرف تنظيم، تصحيح و تدبّر و تنسيق كتاب عظيم خود كرد و اثرى چنين استوار از خود به جاى گذارده است.
4ـ 2) تعداد احاديث و مقايسه كمّى دو كتاب
4ـ 2ـ 1) مقايسه كمّى ابتدايى: در اين مقايسه، با توجّه به تعداد احاديث هر يك از دو كتاب، تعداد احاديث كافى در حدود 2 تا 5/2 ^۱ برابر احاديث «صحيح بخارى»