است. شيخ يوسف بحرانى و شيخ آقا بزرگ تهرانى (لؤلؤة البحرين، ص 394؛ الذريعه، ج 13، ص 95) تعداد احاديث «كافى» را 16199 عدد گفتهاند، و تعداد احاديث «صحيح بخارى» با مكررات طبق نظرابنصلاح و نووى 7275 ۱ و با حذف مكرّرات 4000 (النووى، التقرى4ب، ص 3) عدد مىباشد. نسبت دوعدد فوق رقم تقريبى23/2 است.
4ـ2ـ2) توجّه به برخى عوامل ديگر، براى تكميل فايده بحث درباره مقايسه كمّى ضرورت دارد؛ ازجمله:
4ـ 2ـ 2ـ 1) ذيل هر يك از عناوين ابواب صحيح بخارى، يكى دو روايت، بعضى سه روايت، تعداد كمى هم چهار روايت يا بيشتر و به طور متوسّط حدود 2 تا 5/2 حديث در هر باب مندرج است؛ در حالى كه ذيل ابواب كافى معمولاً بيش از چهار روايت وبه طور متوسّط حدود 6 تا 5/6 حديث در هر باب وجود دارد. ۲ تعداد ابواب كافى كمتر از صحيح بخارى است؛ لكن با دقّت در مطلب بعدى و مراجعه به اصل دو كتاب، معلوم مىشود كه چندين باب صحيح بخارى قابل جمع در يك باب واحدند.
4ـ 2ـ 2ـ 2) مسئله ديگر ملاحظه و مقايسه نفس عناوين كتابها و ابواب، از لحاظ شكل و محتواست. هر يك از دو جامع در بعضى از عناوين كتابها مانند كتاب
1.از عسقلانى نقل كردهاند: اين عدد (۷۲۷۵) را «حموى» نوشته و هركس بعد از او آمده، به تقليد از او نقل كرده است؛ در حالى كه من شماره كردم و تعداد احاديث «صحيح بخارى» را با مكرّرات (و بدون احتساب حواشى) ۶۳۹۷، و بدون مكرّرات ۲۵۱۳ حديث يافتم (صحيح بخارى (به شرح كرمانى)، ج ۱، ص ۳، پاورقى ۴ بر «التقريب للنووى»).
2.كتاب كافى بيش از ۲۵۰۰ باب و صحيح بخارى در حدود ۳۵۰۰ باب دارد. طبق شمارش نويسنده از روى نسخه اسلاميّه [(آخوندى)، و تحقيق علىاكبر غفارى، چاپ سوم، ۱۳۶۷]، تعداد ابواب ۲۵۱۲ و تعداد احاديث ۱۵۹۵۰ است. بر اين اساس، متوسّط احاديث موجود در هر باب حدود ۳۵/۶ حديث مىباشد.
