2. در كافى، روايات متعدّدى كه ذيل عنوان يك باب خاص آمده، غالبا از قبيل تكرار روايات يكسان در ذيل عنوان واحد نيست؛ بلكه معمولاً نكات و مضامين مختلف و متعدّد دربر دارد. چنان‏كه ملاحظه شد، در (ظاهر) 17 حديث اين باب 33 تا 40 مطلب علمى آمده است. (2 تا 5/2 نكته به ازاى هر حديث)

5. صحّت احاديث دو كتاب

5ـ 1) ملاك صحّت حديث نزد كلينى و ميزان التزام به آن

5ـ1ـ1) ملاك صحّت: حديث «صحيح» نزد كلينى و ديگر متقدّمان شيعه، به «آنچه امامى عادل از مثل خودش تا معصوم روايت كند» محدود نمى‏شود (اين تعبير در تعريف متأخّران شيعه ـ از علّامه حلى و استادش احمدبن طاووس به بعد ـ مطرح شده است)؛ بلكه دايره آن وسيع‏تر است و شامل احاديثى مى‏شود، كه محفوف، يا همراه با قرينه‏هاى اطمينان‏بخش ـ چه از حيث متن و چه از حيث سند ـ بوده‏اند.
در واقع، آنان بر يقين يا اعتماد و اطمينان از صدور حديث از معصوم، بيشتر تكيه مى‏كرده‏اند تا بر ملاكهاى ديگر، همانند عدالت راوى، يا حتّى سلامت اعتقادى و شيعه بودن او. نه به آن معنا كه درباره عدالت و سلامت اعتقادى يا مثلاً راستگو بودن راوى، بى‏اعتنا بوده‏اند؛ بلكه اين اوصاف را به عنوان قرائن صحّت به حساب مى‏آورده‏اند، نه علّت تامّه آن. به عبارت ديگر، صحّت و سلامتِ سند، به عنوان يكى از قرائن صحيح بودن حديث لحاظ مى‏شده و در كنار آن و بلكه مقدّم بر آن، عوامل و قرائن ديگر: همانند درستى، اتقان و معقوليّت متن و محتواى حديث ـ و مطابقت آن با اصول و محكمات عقل، قرآن و حديث ـ مورد عنايت و توجّه خاصى بوده است.
صدرالدين شيرازى در شرح حديث هبوط جبرئيل بر حضرت آدم عليه ‏السلام گويد: اين