جلال‏الدين ـ كه در خانواده‏اى دانشور متولد شده بود ـ تحصيل را با قرائت قرآن آغاز كرد؛ به طورى كه تمام قرآن را در 8 سالگى از حفظ مى‏خواند. آن گاه به فراگيرى علوم مقدّماتى پرداخت. در طول تحصيل، سفرهايى به سوريه، حجاز، يمن، هند و مغرب داشت و از محضر اساتيد فراوان بهره برد تا جايى كه در علوم هفتگانه نحو، معانى، بيان، بديع، فقه، تفسير و حديث، بر همه اَقران و حتّى بر اغلب استادان خود پيشى جست و در سن 23 سالگى، كرسى تدريس پدر را ـ كه سالها پيش از دنيا رفته بود ـ در اختيار گرفت. پس از آن، رياست يكى از مدارس علمى معتبر را به دست آورد؛ امّا همه را رها كرد، و به جزيره‏اى ميان رود نيل، به دور از غوغاى شهرها، پناه برد و تا پايان عمر، به تحقيق و تصنيف پرداخت؛ تا آنجا كه حدود پانصد كتاب و رساله نوشت. سيوطى پس از 62 سال عمر پر تأليف، در سال 911 در همان خانه دور افتاده، چشم از جهان فروبست. (با استفاده از: حسن المحاضره في اخبار مصر و قاهره، جلال الدين سيوطى؛ مقدّمه كتاب اتقان، از: محمّد ابوالفضل ابراهيم؛ دائرة المعارف الاسلاميّه، گروه شرق شناسان اروپايى؛ مقدّمه تفسير الدرّ المنثور، از: شيخ خليل الميس؛ تاريخِ خلفاء، جلال الدين سيوطى؛ مقدّمه كتاب جامع الاحاديث، از: عبدالمجيد هاشم الحسينى؛ معجم المؤلّفين، عمر رضا كحّاله؛ مقدّمه شرح شواهد المغنى، از: احمد ظافر كوجان؛ الاعلام، خير الدين زركلى؛ مقدّمه شرح بهجة المرضيّه، از: ابومعين حميدالدين حجّت هاشمى)

پيشينه بحث تناسب سور

چنانچه اشاره شد، «مناسبت و تناسب ميان سوره‏هاى قرآن» از موضوعات جالب و بحث برانگيز كتابهاى تفسير و علوم قرآنى به شمار مى‏آيد. بدرالدين زركشى (745ـ794) از نخستين مؤلّفان علوم قرآنى، بيش از يك قرن قبل از سيوطى مى‏زيسته است. وى در كتاب معروفش «البرهان في علوم القرآن» مقاله فشرده‏اى تحت عنوان «شناسايى مناسبات ميان آيات» آورده است. به نوشته زركشى، بين مفسّران اهل سنّت، نخستين كسى كه به بحث «مناسبت ميان آيات و سور» اهمّيّت