پيدا كردهاند.
2. تقسيمات قرآنى قرآن
متن قرآن به 30 جزء، 60 حزب، 114 سوره و 6236 آيه تقسيم شده است. از بين اين واژهها، كلمات آيه و سوره، به همين اصطلاحى، در خود قرآن استعمال شدهاند. (نحل 16 / 101؛ محمّد (47) / 20؛ نور (24) / 1). امّا كلمات «جزء» و «حزب» تنها به معناى لغوى خود، در قرآن كريم به كار رفتهاند. (جزء در: بقره (2) / 260؛ حجر (15) / 44؛ زخرف (43) / 15. حزب در: مائده (5) / 56؛ مؤمنون (23) / 53؛ روم (30) / 32 و...)
3. آيه در لغت و اصطلاح
عالمان در تعريف اين كلمه، آراء گوناگون دارند. «خليلبن احمد» و «مبرّد» آن را أَيَيَة بر وزن فَعَلَة دانسته و «كسائى» آن را آيِيَة بر وزن فاعله بر شمرده و «سيبويه» و «فرّاء» آن را اَيَّة بر وزن فَعْلَه گرفتهاند. (14: ج 4، ص 2275)
برخى از مستشرقان، مثل آرتور جفرى و رژى بلاشر، كوشيدهاند تا براى اين كلمه، ريشه عبرى بيابند تا ثابت كنند كه تعابير قرآن، اقتباس از آيين يهود است. (10: ص 160؛ 21: ص 550) غافل از اينكه وجود شباهت و ارتباط بين دو زبان عبرى و عربى ـ كه هر دو از ريشه زبانهاى سامىاند ـ چنين اقتباس را نتيجه نمىدهد.
آنچه لغت شناسان در معناى واژه آيه آوردهاند، اين است كه آيه به معناى علامت، نشانه و اماره است و جمع آن «آيات» مىشود. (19: ج 1، ص 168؛ 43: ص 32؛ 42: ج 4، ص 436)
در قرآن كريم، اين واژه به صورت خود 86 بار، به صورت مثنّى يك بار و به صورت جمع، 295 بار به كار رفته است كه به معناى علامت و نشانه، مايه پند و عبرت، دستور و فرمان، برهان نبوّت، بلاى آسمانى، بخشى از كتاب خدا، و امثال آن است. امّا در اصطلاح علوم قرآنى، آيه به مجموعهاى از حروف يا كلمات قرآن
