على عليه ‏السلام در آيينه نامها، كنيه‏ ها و القاب - صفحه 65

على عليه ‏السلام در آيينه نامها، كنيه‏ها و القاب

زهرا شهرابى فراهانى‏ ۱

چكيده: اغلب بحثهاى مربوط به اصل امامت و ولايت امير مؤمنان رويكردى احتجاجى دارند و تبيين شخصيّت و بيان فضائل حضرت على عليه ‏السلام رويكردى تبيينى است. در اين نوشتار با رويكردى تبيينى و به منظور شناخت امير مؤمنان عليه ‏السلام اوصاف و ويژگيهاى آن حضرت در قالب نامها، كنيه‏ها و القاب بيان شده است. پيشينيان نيز با نگاشت مناقب و فضايل به اين رويكرد توجّه خاص داشته‏اند و بر اساس پژوهشى، حدود 200 نام و لقب در آثار اهل تسنّن براى حضرت امير احصا شده است. در اين مقاله 330 نام، لقب و كنيه همراه با معنى و ذكر منابع و مآخذ، به ترتيب الفبايى بررسى شده است.

كليد واژه‏ها: اميرالمؤمنين، فضايل/ مناقب/ كنيه‏ها/ نامها/ لقب‏ها.

مقدّمه:

با نگاهى كوتاه به آثارى كه درباره حضرت على عليه ‏السلام نگارش يافته، مى‏توان دريافت كه بيشتر اين آثار، رويكردى احتجاجى دارند، نه جنبه تبيينى؛ چرا كه آنچه در ميان مسلمانان، محلّ نزاع و اختلاف به شمار مى‏رفته، اصل امامت و وصايت و خلافت بلافصل حضرت امير بوده است. اين سخن بدان معنا نيست كه تبيين شخصيّت امير مؤمنان عليه ‏السلام با حلّ مسئله امامت و خلافت، هيچ ارتباطى ندارد؛ بلكه

1.عضو هيئت علمى دانشكده تربيت معلّم.

صفحه از 82