معرفت فطرى در احاديث ـ بررسى آراى دانشمندان - صفحه 18

حديث سيزدهم: امام صادق عليه ‏السلام مى‏فرمايد:

قال موسى‏بن عمران: «يَا رَبِّ، أَيُّ الْأَعْمَالِ أَفْضَلُ عِنْدَكَ؟ فَقَالَ: حُبُّ الْأَطْفَالِ؛ فَإِنَّ فِطْرَتَهُمْ عَلَى تَوْحِيدِي فَإِنْ أُمِتُّهُمْ أُدْخِلْهُمْ بِرَحْمَتِي جَنَّتِي. (۲۱: ج ۱۰۴، ص ۱۰۵) موسى بن عمران به خداى متعال عرض‏كرد:پروردگارا،كدامين‏اعمال نزد توبهتر است؟ خداوند سبحانه فرمود: دوست داشتن اطفال؛ چراكه فطرت آنهابر توحيد من است. پس اگر آنان را بميرانم، به رحمت خويش، به بهشتم واردشان مى‏كنم.
اين حديث شريف با مضمون احاديث سابق، مطابقت كامل دارد؛ به خصوص با حديث «كلّ مولود يولد على الفطرة». نكته‏اى كه در اين روايت وجود دارد، آن است كه خداوند كسانى را كه در طفوليّت قبض روح مى‏كند، همه را به بهشت مى‏برد؛ ولى دربرخى روايات تصريح شده است كه خداوند سبحانه درقيامت،آن‏گاه‏كه مى‏خواهد مؤمنان رابه بهشت وكفّار ومشركان رابه جهنّم‏واردكند،كم‏خردان، مستضعفان،ديوانگان،اطفال وآنان راكه درزمان فترت به دنياآمده‏ودرهمان زمان‏از دنيارفته باشند، با خلق آتش و امر به دخول در آن، امتحان مى‏كند و اطاعت كنندگان را به بهشت و عاصيان را به جهنّم مى‏برد. (ر. ك: 19: ج 3، ص 248 و 249؛ 14: ص 283)

3. احاديث مفطور شدن حيوانات به معرفت خدا

حديث چهاردهم: امام زين العابدين عليه ‏السلام مى‏فرمايد:

مَا بَهِمَتِ الْبَهَائِمُ فَلَمْ تُبْهَمْ عَنْ أَرْبَعَةٍ: مَعْرِفَتِهَا بِالرَّبِّ وَ مَعْرِفَتِهَا بِالْمـَوْتِ وَ مَعْرِفَتِهَا بِالْأُنْثَى مِنَ الذَّكَرِ وَ مَعْرِفَتِهَا بِالْمـَرْعَى عَنِ الْخِصْبِ.(۱۹: ج ۶، ص ۵۳۹) چهار چيز براى چارپايان هم معلوم است: معرفت خداوند، معرفت مرگ، معرفت نر و ماده و معرفت چراگاه از زمين سرسبز و پر محصول.

حديث پانزدهم: امام صادق عليه ‏السلام مى‏فرمايد:

مَهْمَا أُبْهِمَ عَلَى الْبَهَائِمِ مِنْ شَيْءٍ فَلَا يُبْهَمُ عَلَيْهَا أَرْبَعَةُ خِصَالٍ: مَعْرِفَةُ أَنَّ لَهـَا

صفحه از 42