فروق شناسی ساختارهای مصدری با تکیه بر نهج البلاغه (مطالعه موردیِ مصدر اصلی و میمی)

نشریه : علوم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : علی خنیفرزاده
پديدآورنده : محمد ابراهیم خلیفه شوشتری

چکیده :

در زبان عربی به فراوانی مشاهده می‌کنیم که برای یک فعل، بیش از یک مصدر ذکر شده است. بر خلاف تلقی رایج، در بسیاری از حالات، این مصادر مترادف نیستند و در واقع، بازتاب دهندۀ معانی مختلف فعل اند.
نیز اغلب تصور می شود بین مصدر اصلی و مصدر میمی تفاوتی وجود ندارد، در حالی که معنای این دو مصدر همانند ساختارشان متفاوت است. بر خلاف مصدر اصلی که بر «حدث» صِرف دلالت می‌کند، مصدر میمی غالبا حامل معنای «ذات» است.
در این نوشتار با تکیه بر شواهدی از نهج البلاغه، ظرافتهای معناییِ پاره ای از این مصادر، به شیوه تحلیلی توصیفی، و با رویکردی فروق شناسانه بررسی شده است. از آنجا که در این قبیل مطالعات، واژگان هم‌حوزه در کنار هم بررسی می‌شوند مرزبندی معنایی واژه ها کاملاً معلوم می‌شود. لذا در واژه‌شناسیِ متونی چون نهج البلاغه که از دقت و حساسیت بالایی برخوردار است اهمیت شایان دارند.