حمايت از افراد روحانى يا جماعت كليسا ، موفّق به پايان رسيده است .۱
داينر در بحثى به عنوان باور و بهزيستى مىگويد :
دانشمندان ، ارتباط بين اعتقاد و انطباق با بحران را بررسى كردهاند. تحقيقات اخير نشان داده كه زنان بيوهاى كه به طور منظّم ، عبادت و نيايش مىكردند، شادمانى بيشترى در زندگىشان گزارش كردهاند.۲
اينها نمونههايى از تحقيقات روانشناسان غربى در حوزه مسيحيّت تحريف شده است . بىترديد ، نقش آموزههاى اسلامى - كه بر حقايق راستين آسمانى استوار است - ، در تأمين شادكامى انسانها ، بسيار فراتر از آموزههاى تحريف شده مسحيّت است ؛ ليكن متأسّفانه تا كنون در اين زمينه ، پژوهشهاى ميدانى ، صورت نگرفته است . اميدواريم كه در حوزه اسلام نيز تحقيقات ميدانىِ لازم توسط روانشناسان مسلمان انجام پذيرد و آثار آن به صورت عينى و با ادبيات علوم تجربى ، تبيين شوند.
3 - 5 . عناصر مادّى
نقش انواع لذايذ مادى در شادى، بديهى است و نيازى به توضيح ندارد ؛ بلكه توده مردم ، شادكامى را در دستيابى به اين طيف از لذّتها خلاصه مىكنند. نكته قابل توجّه در اين باره ، اين است كه در منابع اسلامى ، نقش شمارى از عناصر مادى و لذايذ طبيعى در پديد آوردن شادى۳ و برطرف كردن نگرانى ،۴ مورد تأكيد قرار
1.روانشناسى شادى ، آرگايل : ص ۲۷۵.
2.كتاب راهنماى روانشناسى مثبت : ص ۶۳ .
3.ر.ك: ص ۳۴۱ (عناصر مادى و لذّتهاى طبيعى) .
4.ر.ك: ص ۲۹۱ (درمان طبيعى) . نيز ، ر. ك: ص ۷۷ (درمانهاى طبيعى) .