ادله و شواهد

مهم‏ترين ادله و شواهد ديدگاه نزول تدريجى در ردّ ديدگاه نخست و اثبات ديدگاه دوم عبارت اند از:
1. قرآن كريم خود بر تدريجى بودن نزولش صراحت دارد:
الف - آيه 106 اسراء بيان مى‏كند اين كتاب بخش بخش نازل مى‏شود تا پيامبر آن را به آرامى بر مردم بخواند:
(وَ قُرْءَانًا فَرَقْنَهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلَى‏ مُكْثٍ وَ نَزَّلْنَهُ تَنزِيلاً .
قرآن را بخش بخش بر تو نازل كرديم تا آن را بر مردم به آرامى بخوانى و آن را به تدريج فرو فرستاديم).
ب - در آيه 32 فرقان سخن كافران را نقل مى‏كند كه از روى طعن گفتند: چرا قرآن (مانند ديگر كتب آسمانى) به يكباره نازل نمى‏شود:
(وَ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْءَانُ جُمْلَةً وَ حِدَةً .
آنان كه كافر شدند ، گفتند : چرا قرآن يكباره بر او نازل نمى‏شود ؟) .
اين سخن اعتراضى بود به نزول تدريجى قرآن؛ بدين معنا كه اگر محمد صلى اللَّه عليه و آله پيامبر بود، مى‏بايد دين او كامل و تام مى‏بود و اصول، فروع، فرايض و سنّت‏هايش يكجا نازل مى‏شد و حال كه چنين نيست و او براى هر رخدادى سخنى مى‏سازد، اجزاى كتاب او منظم نيست، بلكه سخنانى پراكنده است. ^۱خداوند در پايان آيه، بى آن كه ادعاى كافران را درباره نزول تدريجى تكذيب كند، از فايده آن سخن مى‏گويد كه استوار ساختن قلب پيامبر صلى اللَّه عليه و آله است:
(كَذَ لِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤَادَكَ .
اين چنين فرستاديم تا دلت را با آن ثبات دهيم) .