منظوم تازه‏ياب، به زبان فارسى برگردانده شده كه در سطور ذيل از نظر مى‏گذرد. اين نوشتار به اختصار، در دو بخش تنظيم گرديده است: الف) آثار منظوم مختصّ حضرت اميرالمؤمنين عليه ‏السلام كه در اين دفتر از نظر مى‏گذرد؛ ب) آثار منظوم مشترك با اهل بيت عليهم ‏السلام كه اميد است در دفاتر بعدى معرّفى شود.
در اين فهرست، ابتدا به عنوان اثر منظوم (به صورت الفبايى) همراه پديدآور يا سراينده آن چكامه پرداخته شده و سپس محلّ نگهدارى نسخه مربوطه و شماره آن بيان مى‏گردد متأسّفانه به جهت فقدان مجال و فرصت كافى از سوى نگارنده، براى معرّفى نسخ به صورت تفصيلى، به همان داده‏هاى نامگوى و حدّاقلّ بسنده مى‏گردد و همچنين به علّت اينكه داده‏هاى بيشتر نسخه‏ها هنگام نگارش اين نوشتار در دسترس نبود، به موارد يقينى بسنده گرديد و الّا در همان معجم، آثار منظوم متعدّدى معرّفى گرديده بود كه به همان دليل پيش گفته، متأسّفانه درج همه آنها مقدور و ميسور نگرديد. گفتنى است تقريبا بيشترين آثار منظوم معرّفى شده در اين نوشتار، به زبان عربى بوده و فقط بخشى از آنها به زبان فارسى يا زبانهاى ديگر مى‏باشد؛ ضمنا در اين نوشتار، دستنويسهاى منظوم به زبان تركى و احيانا اردو مشخّص گرديده‏اند.
ناگفته پيداست كه گستره و پراكندگى اين نسخه‏ها در جاى جاى اين كره خاكى و هر سرزمينى كه دلى در عشق مولا على عليه ‏السلام مى‏تپيده، مشاهده مى‏شود و عجيب است چنانچه به كتاب ياد شده و نيز گستره نسخ مرتبط با اميرالمؤمنين على عليه ‏السلام اندك عنايتى شود، كتابخانه‏اى كه در دورترين نقطه اين كره خاكى قرار دارد و تعدادى نسخ خطّى در آن وجود دارد، بعيد است نسخه‏اى از آن مرتبط با مولا على عليه ‏السلام نبوده و يا در آن نسخ، يادى از آن بزرگوار نشده باشد؛ از كشور اندونزى و ژاپن در شرق دور گرفته تا بسيارى از كتابخانه‏ها در اروپا ^۱ و امريكا مشحون از