نگاهي به «القران الكريم و معالم المدرستين» - صفحه 255

از اين رو، وى بر جلد كتاب خود، نوشته است: يشتمل على القسم الكبير من كتاب فصل الخطاب. ۱ احسان ظهير، در كتاب خود ، با شدت تمام ، كوشيده تا به خوانندگانش القا كند كه قرآن، از ديدگاه شيعه، كتابى تحريف شده است و در اين راه، از هيچ كوششى فرو گذار نكرده است.
بيش از همه، نام كتاب فصل الخطاب فى تحريف كتاب ربّ الارباب ميرزاى نورى توجه مؤلف القرآن الكريم و روايات المدرستين را به خود جلب كرده است . از همين رو، از تحريف و معناى آن سخن گفته و درباره نام آن، سخن شيخ آقا بزرگ تهرانى ، مؤلف الذريعة الى تصانيف الشيعة ، را ـ كه به صورت حضورى به مؤلف گفته ـ آورده است. شيخ آقابزرگ بر اين باور بوده كه منظور ميرزاى نورى، اثبات تحريف قرآن نبوده و در نام گذارى كتاب، به خطا رفته است. و در ادامه، از الذريعة آورده است:
من نظرم از تحريف، تغيير و جا به جايى نيست ؛ بلكه نظرم، كم شدن پاره اى از مطالب نازل شده اى است كه در نزد اهلش وجود دارد. و قرآن موجود در حال حاضر ـ كه عثمان آن را فراهم آورده ـ نه چيزى كم و نه زياد دارد. بنا براين، شايسته است كه كتاب، فصل الخطاب فى عدم تحريف الكتاب نام گذارى شود. ۲
اما اين نظر شيخ آقا بزرگ تهرانى، او را راضى و قانع نكرده و خودْ فصل الخطاب و ادعاهاى نويسنده آن را بررسيده و بالعيان و با ناباورى مشاهده كرده كه ميرزاى نورى كوشيده است تا با دوازده دليل، اثبات كند كه قرآن تحريف شده است. علاّمه عسكرى ، تلاش نموده تا در اثر خود، احاديث هر دو كتاب را از مصادر اصلى اش نقل كند و براى ارزيابى و بررسى هر چه بهتر و جواب گويى هر چه محكم تر ، احاديث جامع و گوياترى را نيز علاوه بر روايات نقل شده در آنها، گردآورى كرده و بر آنها بيفزايد.
او، در جلد سوم كتاب، از نورى و احسان ظهير و كتابشان بيشتر داد سخن داده، و در مقدمه همين جلد، نگرانى ها و دغدغه هاى خود را ـ كه تاريخى بلند دارند ـ باز گفته و ياد آورده كه بيش از پنجاه سال پيش گفته و نوشته است:
بيش از هزار سال است كه تاريخ نگاران از سبائيه و عبداللّه بن سبا كارهاى شگفت آور و خطيرى را گزارش مى كنند.
و در ادامه درباره محدثان گفته است:
و امروز هم مى گويم و مى نويسم: دوازده قرن است كه حديث نگاران درباره قرآن كريم، روايت هايى تكان دهنده و خطير روايت مى كنند. ۳
در يك كلام، نويسنده در صدد است تا مشى دو جريان عقيدتى شيعه و سنى را ـ كه از صدر

1.اين كتاب را اداره ترجمان السنة لاهور پاكستان در ۱۳۰۴ ق / ۱۹۸۳م ، در ۳۵۴ صفحه منتشر كرده است.

2.القرآن الكريم و روايات المدرستين، ج۲، ص۱۲.

3.همان، ج۳، ص۷.

صفحه از 266