اقتباس؛ گونه‌ای از تجلی قرآن در نیایش معصومان علیهم السلام

علی خیاط ^۱

محمدعلی مهدوی‌راد ^۲

چکیده

نیایش‏‏های معصومان فصلی فربه از فرهنگ زندگی ایشان است. از آنجا که پیوند اهل‌بیت علیهم السلام با قرآن جاودانه است، بی گمان، قرآن _ بیش از هر منبعی_ خاستگاه اندیشه‏‏ها ‏‏و رفتارشان در هر بخش از سیره گفتاری و رفتاری، از جمله «‏‏دعا»‏‏ است. دعا، میراثی گرانسنگ و ذخیره‌ای ارجمند از آموزهای بنیادین دینی است، که با بهره گیری از قرآن فراز آمده است و آینه وار، اندیشه‏‏های قرآنی آنان را بازتاب می‌دهد و با زبانی خاص که در آن مخاطب خداست، بسیاری از معارف قرآن را باز می‌گوید. اثبات این مدعا، نیازمند کاویدن گونه‏‏های این تجلی وانگیزهای این وام گیری است. مقاله پیش روی با مقدماتی چند، گونه‌ای از این تجلیات را در حد وسع بر می‌رسد تا خواننده محترم را با انگیزه‏‏ها ‏‏و برکات این وام‌گیری تا حدودی آشنا سازد.

کلید واژه‌ها: اقتباس، ادعیه مأثور، قرآن در ادعیه، صنایع ادبی.

درآمد

در سیره درخشان پیامبر صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام ، گفتار حکیمانه و دلنشین آنها، بخش مهمی ‌از فرهنگ زندگی آنهاست. در این بخش، دعاها و مناجات‏های آنان فصل برجسته و بالنده‏ای را تشکیل می‏دهد. اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله به عنوان جانشینان بر حق پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله، از هر سوی، اسوه و مقتدای ما شمرده می‌شوند و یکی از مهم‌ترین ابعاد زندگی آنها همین پیوند با پروردگار هستی و نیایش با اوست. حاصل آن میراث معنوی گران‌بها و