(6)
تجّسم اعمال و نقش تربیتی اعتقاد به آن از دیدگاه قرآن و عترت
قدیری، مصطفی
کارشناسی ارشد علوم حدیث
دانشکدۀ علوم حدیث شهر ری
استاد راهنما: دکتر موسایی افضلی، علی
استاد مشاور: دکتر حجّت، هادی
1386
208
در این نوشتار، سعی بر این بوده تا با استفاده از آیات، روایات معصومان(ع)، نظریات دانشمندان و برخی از مصلحان، نظریه تجسّم اعمال و اشکالات و سؤالاتی که پیرامون آن مطرح شده، بررسی و با استفاده از سخنان بزرگان و مدافعان این نظریه، آثار، کارکردها و نتایج تربیتی آن، گفته و به این سؤالها پاسخ داده شود که آیا خود عمل، قابل رؤیت است یا نتایج و آثار آن؟ کیفر اعمال، قراردادی و وضعی است، یا وابسته به خود عمل است؟ اعتقاد به این امر، چه کارایی و کاربردی برای هدایت و تربیت انسانها دارد؟
این پایاننامه، در هشت فصل، تنظیم گشته است:
فصل اول، دربارۀ کلیات، توضیح واژهها و اصطلاحات و پیشینۀ بحث و تاریخچۀ موضوع تجسّم اعمال و سیر تطور آن است.در دومین فصل، مهمترین آرا در مورد: رؤیت اعمال و این که آیا این رؤیت، قلبی است؛ تا چه حدّ، انسان نسبت به اعمالش وقوف پیدا میکند؛ دیدن صحائف اعمال و فرق تجسّم اعمال و دیدن ثواب اعمال، توضیح داده شده است.
بحث از تجسّم اعمال در قرآن، روایات و تفاسیر ـ که عمده مطالب این پایاننامه را تشکیل میدهد ـ در فصل سوم، آمده است. آیات و روایات مرتبط با تجسم اعمال را در نُه دسته، میآورد، سپس آیات و روایات مخالف با تجسّم اعمال، ذکر شده است.
فصل چهارم، در زمینۀ تجسم اعمال از دیدگاه دانشمندان است. نخست، اقوال موافقان و سپس اقوال مخالفان تجسم اعمال توضیح داده شده است.
شبهات و اشکالات بر تجسّم اعمال و پاسخ به آنها، در پنجمین فصل و بحث از سنن لایتغیر الهی و نسبت تجسّم اعمال با سنن الهی، در فصل ششم آمده است.
در دو فصل آخر نیز به مهمترین کاربردها و کارکردهای تجسّم اعمال و همچنین نقش تربیتی اعتقاد به تجسم اعمال، اشاره و به پرسشهای موجود در این زمینه پاسخ داده شده است.