آشنايى با حضرت عبدالعظيم عليه السلام و مصادر شرح حال او - صفحه 69

و اگر منظور درك دوران امامت است با نقل روايت، پاسخ همان پاسخ قبلى است.
واگر منظور درك دوران امامت است گرچه روايت نقل نكرده باشد بايد گفت دوران امامت حضرت رضا تا حضرت هادى را درك كرده است.
و اگر منظور به حضور حضرات ائمه رسيدن است باز بايد گفت خدمت حضرت جواد و حضرت هادى عليهماالسلام حتماً رسيده است و شايد خدمت حضرت رضا هم رسيده باشد اگر به روايت اختصاص اعتماد كنيم و شايد خدمت حضرت عسكرى هم رسيده باشد اگر به گفته شيخ طوسى در رجال (بنا بر آنچه در برخى نسخه هاى رجال طوسى هست) و ميرداماد در «شرعة التسمية» استناد نمائيم. زيرا در برخى نسخه هاى رجال شيخ طوسى عبدالعظيم از اصحاب امام عسكرى هم شمرده شده و ميرداماد هم در رساله «شرعة التسمية» گفته است: قد ادرك من الائمة الجواد و الهادى و العسكرى عليهم السلام . ۱

4. مشايخ حضرت عبدالعظيم چند نفر بوده اند؟

پاسخ: آن طور كه حضرت آقاى عطاردى تتبع و ضبط كرده اند 25 نفرند كه يكى از آن ها هشام بن حكم متوفاى 199 يا قبل از آن است ـ به كتاب عبدالعظيم الحسنى 193 ـ 266 رجوع شود كه درباره يك يك آن ها بحث شده است.

5. راويان از حضرت عبدالعظيم چند نفرند؟

پاسخ: آن طور كه حضرت آقاى عطاردى پس از تحقيق و تتبع نوشته اند 15 نفرند كه يكى از آن ها ابراهيم بن هاشم قمى است. به همان كتاب 267 ـ 294 رجوع شود.

1.نگارنده حدس مى زند كه چون لقب عسكرى احياناً براى امام هادى هم ياد مى شده اين مطلب موجب اشتباه گشته كه روايت او از امام هادى را روايت از امام عسكرى پندارند و او را از اصحاب آن بزرگوار بشمارند از باب نمونه نگاه كنيد به روايت كامل الزيارات، ص ۳۲۴: دخلت على ابى الحسن العسكرى عليه السلام ....

صفحه از 78