دوفصلنامه وابسته به پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
واقعه‌ی غدیر از رویدادهای مهم در تاریخ صدر اسلام است که باعث تنش‌ها و اختلافات زیادی بین شیعیان و اهل ...
رفتار اقتصادی امام علی(ع) در میان تمامی رهبران و پیشوایان دینی بیشترین توجه را به خود اختصاص داده است. گفتار، ...
هدف این مقاله مطالعه و تطبیق اصول مدیریت نوین و مدیریت اسلامی با محوریت سیره امام علی(ع) است. بدین منظور ...
اولین دیدگاهی که شایسته است از آن به نهج البلاغه نگریسته شود گزاره های شناختی آن است . در این ...
نوستالژی یک حالت روحی بوده و یکی از رفتارهای ناخود آگاه انسان به شمار می آید که در پی انگیزش ...
تشبیه و تنزیه از پیچیده‌ترین مباحث عرفانی و یکی از مسائل مهمّ اعتقادی مرتبط با عقیده توحید اسلامی است که ...
شخصیت معاویه به عنوان یکی از خلفای مسلمانان در منابع تاریخی دارای دو وجه متفاوت است. در وجهی او حاکمی ...
مقاله حاضر به‌بررسی تحولات اجتماعی از دیدگاه حضرت علی (ع) و مقایسه آن با دیدگاه جامعه‌‌شناسان می‌‌پردازد. از منظر امام ...
سنت معصومان(ع) و به ویژه سیره عملی آنان گسترده ترین و غنی ترین منبع دینی برای استخراج و دریافت آموزه ...
در دوران کوتاه حکومت امام علی(ع) مهمترین مسأله‌ای که امام(ع) را به خود مشغول داشت، اصلاحات بود. امام(ع) با اطلاع ...
سبک‌شناسی(أسلوبیة) در اصطلاح علمی است در حوزه زبان‌شناسی و ادبیات که موضوع آن بررسی شیوههای گوناگون بیانی در آثار ادبی ...
امروزه اهمیت توسعة اقتصادی و نقش بارز آن بر هیچ‌کس پوشیده نیست، تا آنجا که می‌توان آن را از اولویت‌های ...
هوش هیجانی یا «EQ» و به زبان عربی «الذکاء العاطفی» مبحثی روان‌شناختی است که به شناخت و کنترل عواطف و ...
یکی از اقدامات عمر تعیین افرادی از صحابة قریش به منظور خلافت بود. وی شش تن از مهاجران را در ...
توافق بر سر جانشینی علی (ع) موضوع مشترک همة فرق شیعی است و شاخص تفکر شیعی انقیاد در برابر ولایت ...
نگارنده در نوشتار پیش رو بر آن است که قضایای دورة خلیفة سوم و بعد از آن خلافت امام علی ...
تأثیر فرهنگ اسلامی در متون ادب فارسی، که از عالی ترین عناصر فرهنگی و اندیشه‌‌ایِ جامعه محسوب می شوند، امری ...
در برخی منابع حدیثی، گزارش‌هایی پیرامون نقص عقل در زنان نقل شده است. وجود چنین روایاتی و رفتار نامناسب برخی ...
امیرالمؤمنین (ع) در سال 35 هجری کوفه را مرکز خلافت خود قرار دادند. از آنجا که این شهر نوپا و ...
هر جامعه‌ای برای تداوم حیات و بقا به کار و فعالیت مردم و مسئولان احتیاج دارد. نیاز به کار از ...
روایات نبوی(ص) و نیز واقعیت‌های تاریخی را نقد می‌کنیم. انکار وصایت، دیدگاه کسانی است که معتقدند پیامبر اکرم(ص)، آگاهانه با ...
تصویرگری روشی است که گوینده، با استفاده از آن، مفاهیم ذهنی مورد نظر خود را به شنونده منتقل و مانند ...
در طول عصرهای متمادی، بهویژه عصر حاضر، «ارتباطات» (Communication) به‌عنوان سرمایۀ اجتماعی در کنار سرمایه‌های طبیعی، فناورانه و انسانی اهمیت ...
یکی از شاخه‌های دانش اخلاق که به‌تازگی در ایران جایگاهی پیدا کرده، حوزۀ اخلاق حرفه‌ای است که لازم است ازلحاظ ...
واقعۀ غدیر در جریان تاریخ اسلام، از سال دهم هجرى تا به امروز، چالش‌برانگیزترین مسئله میان مدرسۀ اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) و ...
علّامۀ امینی از متفکّران بزرگ و مصلحان بنام جهان اسلام است که سالیان دراز به مطالعه و تحقیق در عرصۀ ...
بینامتنی یا تناص، امروزه از مباحثی است که در تحلیل متون ادبی اهمیت فراوانی دارد. یکی از این متن‌ها که ...
یکی از زیربناهای اساسی حکومت اسلامی که به‌نوعی در حیطۀ مدیریت اسلامی قرار دارد، اصل عدالت است. به‌گونه‌ای که هر ...
غدیر را باید ثمرۀ نبوت و میوۀ رسالت و تعیین‌کنندۀ خط‌مشیّ مسلمانان تا قیامت دانست، نه فقط یک واقعۀ تاریخی؛ ...
ازجمله شبهاتی که دربارۀ نهجالبلاغه مطرح شده، اعتبار مطالب و استناد آن به امیرالمؤمنین علی(ع) است که اندکی بعد از ...
علامه محمدتقی جعفری از عالمان برجستۀ عصر حاضر است که تألیفات متعددی، از جمله شرح و تفسیر نهجالبلاغه، دارد. مطالعۀ ...
انسان براساس فطرت خویش همیشه درپی رسیدن به خدای خویش است و نتیجۀ این جست‌وجوها گاه به انحراف در شناخت ...
از نظر امام علی (ع)، عرصۀ سیاسی حکومت حق‌محور، عرصه‌ای شایسته‌‌سالار است که در آن همۀ افراد جامعه باید موقعیت ...
این نوشتار ــ چنان‌که از عنوان آن برمی‌‌آید ــ درپی بررسی آموز‌‌ه‌‌ها و عبرت‌‌های تاریخ از دیدگاه امیرالمؤمنین علی (ع) ...
دنیا از جمله مقولاتی است که تفسیر و برداشت‌های مختلفی از آن شده است و دربارۀ بهره‌مندی از آن، دیدگاه‌های ...
توکل از مفاهیم اخلاقی و عرفانی فرهنگ اسلامی است. علمای اخلاق با تأسی به قرآن، مسلمانان را به تحقق عینی ...
هرچند مالیات، امری عمومی است که تمامی نظامهای حکومتی با مؤلفههای معرفت‌‌شناسی متفاوت از آن بهره می‌‌گیرند، عدالت مالیاتی یکی ...
همان‌‌گونه که اندیشمندان بزرگ اسلامی، اعم از دانشمندان امامیه و عالمان اهل سنت، بر این حقیقت اذعان کرده‌‌اند، امیرمؤمنان(ع) در ...
دائرة‌المعار‌ف‌اسلام را اصلی‌ترین منبع اسلام‌شناسی در مغرب‌زمین می‌شناسند؛ اما مقالات این مجموعه و تصویر ارائه‌‌شده از اسلام در آن، نیازمند ...
بسیاری از کشور‌های درحال توسعه، بهویژه کشور‌های مسلمان مانند ایران اسلامی، به‌‌دنبال مدلی مناسب برای رسیدن به توسعۀ سیاسی پایدار ...
از منظر شیعه، انتخاب امام براساس نص الهی است؛ که بر این مطلب، آیات قرآن و روایات بسیاری ازجمله خطبه‌‌هایی ...
دنیا از موضوعاتی است که در متون اسلامی، بهویژه در نهجالبلاغه، فراوان به آن توجّه شده و با تعابیری دقیـق ...
بی‌شک واقعۀ غدیر یکی از مهمترین رویدادهای تاریخ اسلام به‌شمار می‌رود؛ چراکه در آن، یکی از مهمترین مسائل جامعۀ اسلامی، ...
اهتمام و توجه قرآن به اخلاق و تأکید پیامبران عظام و ائمۀ اطهار(ع) بر متخلق‌شدن به آن در تمامی شئون ...
استخراج الگوها و مدل‌های مدیریت اسلامی، دغدغه‌ای است که در طول سالیان اخیر بسیاری از پژوهشگران را به‌سمت مطالعات تاریخی ...
حکومت تقریباً پنج‌سالۀ حضرت علی (ع)، نمونه‌ای ماندگار از نظام سیاسی اسلام و شیوۀ زمامداری مبتنی بر دین و عدالت ...
واژه سیاست به معنای اقدام به کاری طبق مصلحت آن است. بر اساس مبانی اسلام می‌توان گفت سیاست، در معنای ...
جناس همانندی دو کلمه در لفظ با اختلاف آنها در معناست. جناس از مهمترین عناصر علم بدیع است و به‌وضوح ...
از قرن‌ها پیش دانشمندان علوم اسلامی دربارة وجوه اعجاز قرآن تحقیق کرده و با استناد به شواهد قرآنی وجوه گوناگونی ...
پس از حکومت نبوی حکومت امام علی (ع) است که به‌رغم مدت زمان کوتاهش پیامدها و آثار فراوانی را برای ...
از مهمترین روشهای تربیت اسلامی که در قرآن، سنت، و سیره امامان معصوم علیهم‌السلام، ازجمله امیرالمؤمنین علی (ع)، به آن ...
قبیلۀ قریش در آستانۀ ظهور اسلام مهمترین قبیلۀ عرب بود و در میان سایر قبایل نفوذ داشت. این نفوذ بعد ...
اسماعیل بن عباد، ملقب به صاحب، وزیر فرهیخته و شاعر برجسته ایرانی و عربی‌سرای قرن چهارم است. صاحب ادیب و ...
نظارت از موضوعات بسیار مهم در کلیۀ نظامهای سیاسی و مدیریتی است و با توجه به این اهمیت، در این ...
یهودیان در نیم قرن اول هجری منشأ اقدامات فرهنگی گوناگونی بودند و بر کل جامعه اسلامی تأثیر گذاشتند. مناسبات سیاسی ...
بزرگ‌ترین دشمن سعادت و رستگاری آدمی نفس خودبین و هوس‌مدار اوست. این مرتبه از نفس زمینه را برای راه‌یابی اخلاق ...
علی (ع) آگاه‌ترین فرد به قرآن کریم و تفسیر و تبیین آن کتاب الهی بعد از رسول خدا (ص) بوده ...
مقاله حاضر ابتدا با معرفی و تعریف «حدیث ثقلین» به اهمیت آن در اعتقادات شیعه و نیز در تقویت جریان ...
شعر و ادبیات هر قوم آیینه افکار، باورها، و گرایش‌‌های آن است. نماد تفکر، اعتقادات، و فرهنگ مکتبی شیعه نیز ...
یکی از مباحث مهم امروز جهان حقوق شهروندی و تربیت شهروندی است. مباحث «شهروندی» به‌شکل امروزی سابقه تاریخی ندارد، ولی ...
هرچند در بینش سیاسی اسلام حاکمیت اصلی از آن خداست، اما اعتقاد به برتری حاکمیت الهی و احکام شرعی به ...
در این مقاله سعی بر آن است که نشان داده شود در ولایت و حکومت علی (ع) به پنج وظیفه ...
در قرآن و سنت جایگاه ویژه و منحصربه‌فردی به اهل‌بیت (ع) داده شده است. توجه به این جایگاه اقتضا می‌کرد ...
امام علی بن ابی‌طالب(ع) شخصیتی است بی‌نظیر که شاعران بسیاری از مذاهب گوناگون، اعم از شیعه و سنی، زبان به ...
جنگ صفین، که در 36 ق میان امام علی (ع) و معاویه درگرفت، نقطۀ عطف و واقعه‌ای بسیار مهم در ...
آگاهی از روش معصومین، به‌خصوص امام علی (ع) به‌عنوان وارث علم پیامبر، ما را در استفاده صحیح و روشمند از ...
شورا از اصول بدیهی و ضروری اسلام است که در اداره امور جامعه و تحکیم روابط اجتماعی نقشی به‌سزا دارد. ...
یکی از کارهای مهم عالمان تصوف و عرفان اسلامی، تدوین و نوشتن کتاب‌هایی برای آموزش یا پاسخ به سؤالات مریدان ...
تابلوهای زیبای تشبیهی نهجالبلاغه، از طرح‌های ابتکاری، رنگ‌آمیزی متنوع، وسعت و عمق بینش، مناظر پویا و پرتحرک، دقت و ظرافت، ...
قرآن‌کریم، پس از نزول، تأثیر فراوانی بر ادبیات و فرهنگ ادبی عرب داشته است و میزان این تأثیر، معیاری برای ...
اندیشمندان تأکید دارند و مطالعات متعدد نیز نشان داده است که حکومت‌ها برای برقراری تعامل بین عناصر سازندۀ هر ساختار ...
در این تحقیق نشان داده شده است که حضرت علی(ع) پس از انتخاب کارگزاران خود، مستقیم و بلاواسطه بر آنها ...
یکی از ویژگی‌های بارز و وظیفه مهم حکومت، رعایت اصل مسئولیت‌پذیری در ازای حقوق دیگران است، و در اندیشه و ...
مردم کوفه در طول خلافت امیرالمؤمنین علی(ع) نقش مهمی در تاریخ خلافت اسلامی ایفا نمودند. مسئله اساسی که در این ...
تبیین مفهوم کانونی عدالت در فلسفه سیاسی غرب، وامدار اندیشمندان بزرگی چون افلاطون است؛ همچنان که مبنای نظریه‌پردازی افلاطون و ...
سخن گفتن از شخصیت واقعی امیرالمؤمنین (ع) و معرفی حقیقی آن حضرت، برای همگان امری بس دشوار، بلکه ناممکن است ...
تفسیر قرآن به سنّت در مرحله بعد از تفسیر قرآن به قرآن و در طول آن است و معیّت آن ...
انسان دوستی و مفاهیم مرتبط با آن، از جمله مباحثی است که در طول تاریخ بشر، مورد توجه بوده و ...
امام علی(ع) بعد از رسیدن به خلافت، مهمترین و اصلی‌ترین برنامه خویش را اجرای اصلاحات برای بازگشت جامعه به سنّت ...
از نخستین روزهای طلوع پُر فروغ اسلام تاکنون، شخصیّت‌های بزرگ مذهبی، سیاسی، اجتماعی و ادبی، مجذوب ابعاد تحسین برانگیز منش ...
