امام علی علیه السلام
بَينَكُم و بَينَ المَوعِظَةِ حِجابٌ مِن الغِرَّةِ .
ميان شما و اندرز، پردهاى از بى خبرى آويخته است.
نهج البلاغة : الحكمة 282.
چکیده : ابوحاتم سجستانی (م255ق)، یکی از دانشمندان مسلمان ایرانی و از پیشوایان لغت در قرن سوم هجری است که نقش بسزایی در پیشبرد علوم قرآنی داشت. بیشترین تخصص وی در علوم قرآنی، قرائت بود که در آن اختیار تام داشت. در ...
نویسنده :
چکیده : مکتب ساختارگرایی از جمله دانش های مربوط به نشانه شناختی است که به تحلیل محتوای متون(از جمله متون مقدس) و به ویژه بررسی و تحلیل عناصر داستان ها و قصه ها می پردازد. شیواترین ابزار بیان و انتقال مفاهیم و ...
چکیده : درکتاب علل الشرایع روایتی به نقل از امام صادق (ع) وارد شده با این مضمون که «خداوند عز و جل موجودى را مبغوضتر از احمق نیافریده زیرا محبوبترین اشیاء که عقل باشد را از او گرفته است..» درظاهر حدیث، منافاتی وجود ...
چکیده : کتاب تحف‌العقول عن آل‌الرسول (ص) اثر حسن‌بن‌شعبه حرانی دربردارنده روایات طوال و قصار رسول خدا (ص) تا امام حسن عسکری (ع) است که مشخصه اصلی آنها ارسال در سند است. افزون بر ارسال اسانید، مطابق تصریح مؤلف، جملات حکیمانه هم‌سنخ ...
چکیده : محمد‌بن علی طرازی از شخصیت‌های امامی نیمه اول قرن پنجم در عراق است. جد و پدر او «ابوبکر محمد‌بن محمد» و «ابوالحسن علی‌بن محمد طرازی»، از دانشمندان صاحب‌عنوان در منابع تراجم نگاری سنی هستند که ابتدا در بغداد و بعدها ...
چکیده : شناخت محیط و عوامل جغرافیایی شهر بصره و تأثیر آن ها در اخلاق و رفتار مردم، در کنار آگاهی از سایر عوامل فردی و اجتماعی مردمان این شهر در عصر امام علی(ع) می تواند اسباب انحراف بصریان در بیعت ...
چکیده : مفهوم «ولایت» در حدیث غدیر، از جمله مفاهیمی است که دیدگاه‌های متناقضی از سوی شیعه و اهل‌‌سنت نسبت به آن ارائه شده است. شیعه، «ولایت» مطرح‌شده در این حدیث را از مهم‌ترین نصوص قطعی بر امامت و وصایت امام علی(ع) ...
چکیده : با توجه به جايگاه والای حديث و نقش آن در معارف مختلف اسلامی، اطمينان از انتساب آن به معصوم امر لازم و ضروری است. به همين دليل دانش «نقد حديث» از ديرباز مورد توجه محدثان بوده است. اين اعتبارسنجی با ...
چکیده : مدیران اسلامی به مدد ارزش‌های الهی و انسانی، استراتژی‌های خود را ترسیم میکنند و در حقیقت، ارزش‌های الهی و انسانی، جهت‌دهندۀ عملکرد مدیران اسلامی هستند. مطالعۀ حاضر با هدف واکاوی مؤلفه‌های مدیریتی، مبتنی بر رویکرد نظریۀ داده بنیاد با استناد ...
چکیده : نسبت کاستی ایمان به زنان در خطبه هشتاد نهج البلاغه، به ظاهر حکایت از نقص استعدادی زنان در رسیدن به کمال دارد. خصوصا آنکه کاستی ایمان آنها به کناره گیری از نماز در هنگام عادت ماهانه مستند شده است. از ...
چکیده : ابوبصیر لیث بن بختری از راویان امامان باقر و صادق (ع) است. غالب رجالیان متقدم درباره توثیق صریح ابوبصیر مرادی سکوت کرده‌اند. در این میان دیدگاه ابن غضائری متفاوت از دیگران است؛ او ضمن گزارش رنجش و کدورت خاطر امام ...
چکیده : حدیث به عنوان یکی از منابع معارف اسلامی در سیر تاریخی خویش، متحمّل آسیب‌هایی شده که در اعتبار آن اثرگذار است. ارزیابی روایات از حیث سند، منبع، متن و محتوا، برای مقابله با این آفت‌ها و تامین اعتبار متون حدیثی ...
چکیده : در غالب کتب روایی قدما، مؤلف ذیل هر باب، به ذکر احادیث اکتفا کرده است از این رو کشف دیدگاه مؤلف و شیوه های گزینش این روایات، دشوار است. مسئله «خمس» که در قرآن کریم و روایات فریقین، بدان اشاره ...
چکیده : آیۀ 72 سورۀ احزاب از مشکل‌ترین آیات قرآن است که مفسران در فرازهای مختلف آن دارای آرای مختلفی هستند. از جمله فرازهای این آیه، عبارت "إِنَّهُ کانَ ظَلُوماً جَهُولا" است که دیدگاه‌های مختلف مفسران را به دنبال داشته و به ...
چکیده : ابن ابی الحدید معاویه را به کفر و الحاد متهم کرده و با ذکر شواهدی نشان می دهد که او به نبوت پیامبر اسلام(ص) هیچ باوری نداشته است و معتقد است که او با استخدام گروهی از منافقین و دین ...
چکیده : حماسة بی‌مانند عاشورا از همان نخستین روزهای اتفاق، چون خورشیدی برآمده، لحظه لحظه بر نورانیتش افزوده شد؛ هر چند سمت‌وسویی که دشمنان برای آن ترسیم کرده بودند خاموش کردن یا بی فروغ کردن این نور الهی بود؛ اما خداوند خواست ...
چکیده : مقتل الحسین (ع) موجود در بحارالأنوار علی‌رغم این‌که در غالب گزارش‌ها با گزارشِ ابومخنف موجود در کتاب شیخ مفید یکی است، اما مؤلف کوشیده نسبت به گرد‌آوری روایاتی دیگر از مقاتل روایی روی آورَد. این مقتل ضمن دربرداشتن اخبار متفرد ...
چکیده : نجاشی از رجال شناسان ممتاز و برجسته شیعه وثاقت عبدالله بن قاسم حضرمی را بنابر دلایل سه گانه غالی بودن، روایتگر غالیان و کذاب بودن رد کرده است . سه اتهامی که از نظر نجاشی جایی برای اعتماد کردن به ...
چکیده : امامان معصوم علیهم السلام مفسران حقیقی قرآن کریم به شمار میروند که جایگاه و نقش محوری در تبیین، ترویج و گسترش فرهنگ قرآنى و آموزههای آن دارند. از آنجا که فهم معانی آیات به عوامل مختلفی از جمله توجه به ...
چکیده : ایمان گمشده بشر و امری قلبی است که فراتر از یک عقیده، در مسیری طولانی و عملی، همراه با ضوابطی معین شکل می‌‌گیرد. تحلیل روایی «اثرگذاری متقابل ایمان و روابط اجتماعی»، گویای این است که در مسیر شکل‌‌گیری ایمان، شتاب‌دهنده‌‌های ...
چکیده : تناسب میان آیات یک سوره بر مبنای غرض واحد، از ابعاد علم تناسب است. با توجه به این که سورۀ نازعات نخست با قسمهای مؤکدی به فرشتگان شروع میشود، سپس به قسمتی از مناظر هولانگیز قیامت اشاره مینماید و در ...
چکیده : هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی عوامل، موانع و راهکارهای مدیریتی مؤثر در تحقق انضباط اجتماعی بر مبنای آموزه های تربیتی امام علی (ع)می باشد که با روش تحلیلی و استنتاجی انجام شده است. در این تحقیق پیش از پرداختن به هدف ...
چکیده : از آنجا که تاکنون تحقیقی برای جمع‌آوری و تحلیل نظام روایات محاسبه نفس صورت نگرفته است، پژوهشِ پیشِ رو در جهت رفع این نقیصه، سامان یافته است. احادیث از نظم جامعی در محاسبه نفس برخوردارند و اجزاء مختلف این نظام ...
چکیده : اعطای مرتبه وثاقت یا ضعف به یکایک راویان یک سلسله سند، یا قبول و رد یک متن و سند و نحوه تعامل با یک روایت، بـر معیارها و ضوابطی استوار است که کشف آن به معنای شناخت روش نقد و ...
چکیده : با شکل گیری مفهوم حدیث در سده اول هجری، اعتبارسنجی حدیث نیز مورد توجّه قرار گرفت. این مسئله با قدمت چهارده سده در جهان اسلام، فراز و نشیب‌های گوناگونی طی نموده‌است ولی با این وجود امروز تصور میشود تنها مؤلفه‌ای ...
چکیده : شرط با توجه به اعتبارات مختلف دارای تقسیمات گوناگونی است. یکی از تقسیمات آن، به اعتبار ارتباط و عدم ارتباط آن با عقد است. در این تقسیم‌‌بندی شرط به دو قسم ابتدائی و ضمنی تقسیم میشود. شرط ابتدائی شرطی است ...
چکیده : باتوجه به این که مهم‌ترین دلیل قاعدۀ «لاضرر» روایت مربوط به سمرة بن جندب که از پیامبر گرامی اسلام نقل شده، تحلیل مفاد روایت از اهمیت خاصی برخوردار است. خیار غبن یکی از انواع خیارات است که به موجب آن، ...
چکیده : در پژوهش حاضر، اخبار پانزده‌گانه‌ای با رویکرد «تشخص» مهدی موعود (عج) از مراجع روایی کهن «عامه» استخراج، سپس با بررسی آرای رجالیان این فرقه، فاقد اعتبار سندی تشخیص داده شد. با استفاده از روش «تاریخ‌گذاری» بر اساس گزاره‌های معتبر، مبادی ...
چکیده : علامه سیدمرتضی عسکری از محدثان معاصر است که با همتی بلند و از رهگذر بررسی و تحلیل روایات به پیگیریِ ریشه‌ی اختلافات بین مذاهب اسلامی پرداخته است. افزون بر ایران آثار ایشان در سایر کشورهای اسلامی نیز مخاطبانِ بسیاری از ...
چکیده : کار در سیره و آموزههای حضرت امام رضا «علیه‌السّلام» جایگاه والایی دارد و آن حضرت در رفتارهاى معیشتی خود اعم از تولید، پس‌انداز، سرمایه‌گذارى، مصرف و مشارکتهاى اجتماعى، بیشینه کردن کمک با کمترین هزینه، راه چگونه زیستن انسان و چگونه ...
