امام باقر علیه السلام
الآخِرَةُ دارُ قَرارٍ وَالدُّنيا دارُ فَناءٍ وزَوالٍ ، ولكِنَّ أهلَ الدُّنيا أهلُ غَفلَةٍ .
آخرت ، سراى ماندن است و دنيا سراى رفتن و نيست شدن ؛ امّا اهل دنيا اهل غفلت اند .
الكافي : ج 2 ص 133 ح 16
چکیده : این پژوهش با تأسی از نامه های امام علی (ع) در نهج البلاغه بدنبال کشف و شناسایی شاخص ها و ویژگیهای رهبری خدمتگزار از دیدگاه ایشان است تا نتایج آن پاسخی به ابهامات موجود در زمینة چیستی رهبری خدمتگزار باشد. پژوهش ...
نویسنده :
چکیده : در کتاب نفیس نهج‌البلاغه که گزیده‌ای از عالی‌ترین و زیباترین سخنان امام علی(ع) است، حدیثی ذکر شده که می‌فرماید: «ردّوُا الحجرَ مِن حیثُ جاء، فإنّ الشرَّ لا یدفَعُه إلا الشّرُّ.» این روایت که پس از نهج‌البلاغه در منابع متعدد شیعه ...
چکیده : انسان سوزی و احراق انسان، از جمله مجازات وحشتناکی است که امروزه به نام اسلام و مسلمانان، توسط گروه تروریستی تکفیری داعش در حال اجرا است. دولت اسلامی در عراق و شام با استناد به گذشتگان و صحابی و در ...
چکیده : ماهیت، مبانی و اصول تمدن نوین اسلامی برگرفته از آموزه‌های وحیانی است. کتاب «العقل و الجهل» در مجموعه روایی الکافی نوشتۀ محمد بن یعقوب کلینی مشتمل بر روایات گرانقدری از اهل بیت(ع) است که بررسی و تبیین و استفاده از ...
چکیده : برخی از فقهای معاصر برخلاف نظر مشهور فقیهان مبنی بر عدم تساوی زن و مرد در قصاص و دیات قائل به تساوی میان آنان شده‌اند. ایشان ضمن نقد مستندات روایی مشهور، به روایات دیگری به‌عنوان روایات معارض با روایات مستند ...
چکیده : امام علی (علیه السلام) در خطبه ای از نهج البلاغه به توصیف ساختمان بدن مورچه و ملخ پرداخته و همگان را به تفکر در خلقت این موجودات به عنوان نشانه ای از عظمت خداوند دعوت می نمایند. بررسی معروفترین تفاسیر ...
چکیده : مقتل الحسین(ع) موجود در کتاب شرح الأخبار قاضی‌نعمان از جمله مقاتل برجای‌مانده و قدیمی شیعی است که البته همچون دیگر کتب تاریخی و روایی از هجمۀ تحریفات عاشورایی مصون نمانده است، به‌طوری که ما را در برخی از مطالبِ مربوط ...
چکیده : بسیاری از روایات، به‌ویژه روایات غیرفقهی و از جمله روایاتی که دربارۀ «حجه‌الله» هستند، دارای سند مقبول نیستند، اما بسیاری از این روایات به‌دلیل قراین صحت از جمله قراین متنی، قابل قبول هستند. نمی‌توان روایتی را که دارای متن صحیح ...
چکیده : بدون شک نقد و بررسی ترجمه‌های نهج البلاغه، با رویکردها و روش‌های نوین علمی، امری ضروری و انکارناپذیر است؛ پژوهش حاضر قصد دارد تا با هدف تبیین انتخاب‌های ترجمه‌ای و با تکیه بر نظریه سبک‌شناسی لایه‌ای، دو لایه بلاغی و ...
چکیده : نخستین بار دعای صباح مشهور در مفاتیح الجنان را علی بن الحسین بن حسان بن الباقی قرشی الحلّی، زنده به سال 653 یا 655ق، در اختیار المصباح روایت کرد. یحیی بن قاسم العلوی در 734ق به آن دست یافت. علی ...
چکیده : شناخت رفتار اخلاق مدارانه زمامدار پیش و پس از به‌دست گرفتن حکومت می تواند سیاست های اخلاقی و میزان صداقت وی در عملکردهای بعدی وی را تبیین و برجسته تر بنمایاند. امام علی(ع)به عنوان یک زمامدار می کوشد با تأکید ...
چکیده : یکی از مباحث متداول تاریخ حدیث نزد مسلمانان، زمان آغاز نگارش آن است و مشهور آن است که زمان آغاز نگارش حدیث نزد اهل سنت، اوایل قرن دوم و به فرمان عمر بن عبدالعزیز خلیفۀ اموی بود و برای اثبات ...
چکیده : یکی از رخداد‌هایی که در برخی از منابع تاریخی و جوامع روایی از اواخر زندگی رسول گرامی اسلام(ص) نقل شده، جریان قصاص‌خواهی پیرمردی به نام عکاشه از ایشان است. بر اساس این نقل‌ها، پس از درخواست رسول اکرم(ص) مبنی بر ...
چکیده : خطبه فدکیه، سخنرانی حضرت زهرا س است که در زمان کوتاهی پس از رحلت پیامبرص و هم‌زمان با غصب فدک بیان شد؛ این خطبه یکی از مهم‌ترین دلایل و مدارک حقانیت اهل‌بیت ع در مسئله جانشینی پیامبر ص و بیانگر ...
چکیده : نظریۀ «آمیختگی مفهومی»، انگاره‌ای چندفضایی است که از برجسته‌ترین نظریات ژیل فوکونیه و مارک ترنر به شمار می‌آید. این نظریه در فهم پیچیدگی‌های ذهن بشری با گذر از الگوی دو دامنه‌ای، فضایی چهاردامنه‌ای فراهم آورده که متشکل از دو فضای ...
چکیده : یکی از صفات جلال الهی، فرامکانی خداوند است که ادله عقلی و احادیث گوناگون بر آن دلالت دارد. لیک تکیه‌گاهِ گزینشِ این حدیث، ادله چندی است. اول اینکه امام‌رضا(ع) در آن، بین فرامکانی خداوند و عدمِ خُلوّ مکانی از ...
چکیده : گذر زمان و مشکلات پدید آمده در کتابت و استنساخ نگاشته های حدیثی آسیب هایی را دامن‌گیر اسناد روایات کرده است. ارسال و افتادگی و حذف واسطه در زنجیرۀ سند، ازجملۀ آن است. این نوشتار می کوشد تا با تکیه‌بر ...
چکیده : موضوع تسلط شیطان از جمله موضوعاتی است که در شماری از آیات قرآن و احادیث اسلامی مطرح شده است. برای اشاره به تسلط شیطان بر انسان در روایات، از لفظ مسّ استفاده شده است؛ از جمله در روایتی منسوب به ...
چکیده : نظریه نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی یکی از معروفترین نظریات زبانی است که از آن در تحلیل انواع متن به ویژه با هدف بررسی نقش‌های مختلف زبانی استفاده می‌شود. هلیدی معتقد است، که اصلی‌ترین هدف زبان، انتقال معناست؛ به همین منظور گویشوران ...
چکیده : از منظر قرآن و روایات، الهی بودن دین مجوس قطعی است و رفتار ائمه اطهار(ع) و مسلمین از صدر اسلام با پیروان دین مجوس مانند برخورد با اهل کتاب بوده است؛ امّا در روایات، جناب زرتشت پیامبر صاحب شریعت دین ...
چکیده : فهم احادیث علمی اهل‌بیت(ع) از مسائلی است که در صورت عدم توجه به مبانی، ضوابط و شیوه‌های اختصاصی فهم این دسته از احادیث، می‌تواند منجر به تحمیل نظریه‌های علمی بر احادیث و موجب برخی آثار منفی همچون: تفسیر به رأی، ...
چکیده : پس از عمومی شدن نهضت کتابت حدیث در جامعه شیعه، کتابهای حدیثی فراوانی توسط اصحاب ائمه ع تدوین یافت. از دیرباز چگونگی انتقال این نگاشته ها به صاحبان کتب اربعه، یکی از چالش های مهم حدیث پژوهان بوده است. در ...
چکیده : عبدالله بن عباس، صحابی مشهور و از سرآمدان حوزه‌های مختلف علوم اسلامی به‌ویژه تفسیر است. نگاهی اجمالی به منابع روایی مختلف اعم از تفسیر، تاریخ، لغت و... نشان‌دهندۀ کثرت روایات وی است. این مقاله با به‌کارگیری روش کتابخانه‌ای، جمع‌آوری، تجزیه ...
چکیده : خطبۀ اول نهج البلاغه با تعابیری در شناخت خداوند و صفاتش آغاز میگردد. در این کلام علی(ع) کمال اخلاص را نفی صفات از خداوند میداند، این در حالی است که در قرآن و احادیث نبوی و نهج البلاغه دربارۀ صفات ...
چکیده : از چالش‌های میان ادیان، آموزه‌های مشترکی است که با تفاوت‌هایی میان ادیان مطرح شده و در هر یک به روش خود به اثبات می‌رسد. یکی از راه‌های قابل قبول برای اثبات این آموزه‌ها شیوه پیشنهادی تواتر فرادینی از چالش‌های میان ...
چکیده : این پژوهش باهدف بررسی جایگاه اندیشه ورزی در قرآن و نهج‌البلاغه انجام‌شده است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بود که از روش تحلیل و استنتاج استقرائی استفاده‌شد. جامعه اصلی پژوهش نهج‌البلاغه (خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها) و قرآن بود و نمونه پژوهش ...
چکیده : بر اساس روایاتی که با اسناد مختلف در منابع اسلامی به‌ویژه جوامع روایی اهل‌سنت نقل‌شده، زنان به‌عنوان اکثریت اهل جهنم معرفی‌شده‌اند؛ این مضمون در منابع معتبر اهل‌سنت همچون صحیح بخاری، صحیح مسلم، سنن ابن‌ماجه، جامع ترمذی و ... با طرق ...
چکیده : حدیث‌بسندگی جریانی فکری است که بین گروهی از مسلمانان شکل گرفت و کم‌وبیش در عصر حاضر نیز رگه‌هایی از آن به چشم می‌خورد. حدیث‌بسندگان، قرآن را برای همگان قابل فهم ندانسته به همین دلیل از مراجعۀ مستقیم به قرآن پرهیز ...
چکیده : رفع تشابه آیات در گذر زمان به روش‌های مختلف صورت گرفته، یکی از تشابهات رایج، تشابه در تعیین مصداق آیه می‌باشد که مورد توجه حکام و امراء نیز بوده تا با استناد به این آیات علو و برتری خود را ...
چکیده : تعریف و تحلیل یک گزارش تاریخی به صورت عام و یک گزارش حدیثی به صورت خاص، از دو منظر کلی امکان پذیر است: از جهت خاستگاه صدور آن و از جهت انعکاس و بازتاب آن در ذهن مخاطب (تحلیل انعکاسی). ...
