پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله
مَن سَرَّهُ أن يُمَدَّ لَهُ فِي عُمرِهِ و يُزادَ في رِزقِهِ فَليَبَرَّ والِدَيهِ ؛
هركه خوش دارد عمرش دراز و روزىاش بسيار شود، به پدر ومادرش نيكى كند .
میزان الحکمة ح 22643
چکیده : نقش اسوه و الگو در تکوین شخصیت آدمی و سعادت وی انکارناپذیر است. به همین سبب در آموزههای دینی و دیگر علوم نیز به بحث الگوبرداری پرداخته شده است. واژهی «اسوه» در این موضوع نقش کلیدی داشته و پرکاربرد است ...
نویسنده :
چکیده : تفکر از ارکان اساسی دین اسلام است و آیات وروایات فراوانی درباره آن وجوددارد. پژوهشهایی که تاکنون درروایات پیرامون تفکر انجام گرفته، مبتنی بربررسی بخشی از روایات و دسته بندی موضوعی آنها بوده وتنها گوشه ای از جنبه های تفکر ...
چکیده : یکی از وجوه درخشان سیرۀ امامرضا (علیهالسلام) که در تاریخ گزارش شده است، نماز بارانی است که حضرت در زمان اقامتشان در خراسان اقامه فرمودند. این رویداد اهمیت بسیار زیادی دارد و از جوانب مختلف میتواند تحلیل و بررسی شود؛ ...
چکیده : مناظره یکی از روشهای مؤثر برای تبیین دین مبین اسلام و اثبات حقانیت آن است. قرآن کریم به مثابۀ معتبرترین و قطعی ترین سند الهی، مناظره را تأیید کرده و به عنوان یکی از روشهای گفتمان پیامبر اکرم (صلی الله ...
چکیده : حقیقت و مفهوم عدالت از مباحث مهمی است که دربارۀ خداوند و افعال او، نظام هستی و از همه مهمتر انسان و افعال فردی و اجتماعی او مطرح است. تاکنون بحثهای مهمی دربارۀ عدالت شده است؛ اما آنچه در ...
چکیده : مفهوم حقوق بشر به عنوان مجموعهای از حقوق و آزادیهایی که انسان در حیات فردی و اجتماعی برای صیانت از کرامت ذاتی از آنها برخوردار است، در گفتار و کردار امامرضا (علیهالسلام) شایستۀ تأمل است؛ چنانکه به استناد آن میتوان ...
چکیده : جریان امامت شیعی برای نخستینبار در عهد امام جواد (علیه السلام) با پرسشهایی متفاوت مواجه گردید. همین امر موجب شد تا آن حضرت از جایگاه ویژه و متمایزی برخوردار شود. حضرت با اینکه در خردسالی به امامت رسید، به خوبی ...
چکیده : یکی از مسائل اساسی در حوزه انسانشناسی که بهنوبۀ خود آزمونی در نشاندادن برتریهای یک مکتب فلسفی ـ اجتماعی بر سایر مکاتب و اندیشههای رقیب است، تبیین ماهیت «کرامت انسان» و خاستگاه، اهمیت و دستاوردهای انسانی، دینی، اخلاقی، حقوقی، اجتماعی ...
چکیده : سرگذشت حسینبن موسی الکاظم، برادر امام هشتم (علیه السلام) همچون بسیاری از امامزادگان تا حدودی مبهم است. یکی از زوایای تاریک حیات وی مکان دفن اوست که اقوال متعددی درباره آن وجود دارد. او بنا به گزارش مشهور، در شهر ...
چکیده : در این پژوهش بهمنظور تدوین راهبردهای احیای جاده ولایت با هدف توسعه فرهنگ زیارت، نقاط قوّت و ضعف و فرصتها و تهدیدهای مسیر تاریخی هجرت امامرضا (علیه السلام)، حد فاصل نیشابور تا رباط طرق مشهد، شناسایی شده است. جامعه آماری ...
چکیده : در منابع فریقین احادیثی مشهور به «مَن بلغ» ذکر شده است؛ مضمون این احادیث آن است که «اگر حدیثی به کسی رسید و محتوای آن مترتب شدن ثوابی بر یک عمل بود و آن شخص به طلب ثواب، عمل را ...
چکیده : «عُلو مضمون» اصطلاحی ناظر به محتوای حدیث و بیانگر شرافت و برتری آن نسبت به دیگر احادیث است؛ وجود برخی ابهامات و تفاوت برداشت محققان از تعریف و مصداق این اصطلاح حدیثی، موجب گردیده تا آنچنان که باید کارآمدیهای آن شناخته ...
چکیده : حضرت علی علیه السلام ربع قرن پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله در پی قتل عثمان و اقبال گسترده مردم به خلافت رسیدند و با پذیرش حکومت، به اصلاحات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی پرداختند؛ هدف ایشان؛ ...
چکیده : نزدیک به 15 سَده از صدور نخستین احادیث میگذرد. در این بازه زمانی، معصومان علیهم السلام، اصحاب ایشان و محدّثانی بسیار، برای حفظ و نشر این میراث گرانسنگ، همّت گماردهاند. با این حال، آگاهی شایستهای از زوایای این تلاشها وجود ...
چکیده : یکی از راههای رایج در فهم متون مقدّس، بهرهگیری از لغتنامه است. آنچه لغتنامهها برای مخاطبان روشن میکنند، معنای ریشه، مشتقّات و کاربریهاست. چیزی که لغتنامهها متکفّل آن نیستند، تبیین مراد جدّی متکلّم است؛ به همین دلیل از مصطلحاتی چون ...
چکیده : خداوند، هستی را برای انسان و انسان را برای بندگی آفریده و راه رسیدن به خود را برای او گشوده است. عبادت، تنها راه رسیدن به خداوند است. عابد، با عبادت به معبود نزدیک شده و کامل میشود. خداوند، مقصود، ...
چکیده : نگاشتۀ علمی - اختصاصی یکی از انواع سهگانه نوشتارهای علمی است. شناخت این نوع از نگاشته و شباهتها و تفاوتهای آن نسبت به دو گونه دیگر، راه را برای متنوّعنگاری و بهرهگیری بهتر از فرصت باز میکند. نوشتارهای علمی - ...
چکیده : مکتب حدیثی قم یکی از بزرگترین مکتبهای حدیثی شیعه است. دیدگاههای این مکتب و رفتارهای آن تأثیر بسیاری بر دیدگاه و رفتار محدّثان دیگر داشته است. یکی از رفتارهای ویژه که در دورهای از اوج مکتب قم رخ داد، اخراج ...
چکیده : روزۀ عاشورا از آیین های معمول اهل سنت است؛ وانگهی، روایت ها در بارۀ خاستگاه و احکامش متهافت به نظر میرسند. فقیهان عامه با تلاش برای جمع میان روایات خویش در این باره، سرانجام به استحباب این آیین حکم کردهاند. ...
چکیده : یکی از شیوه های کاربسته در قرآن کریم برای شیواگویی، روگردانی از ادبیات و سبک گفتار روزمرّه است. روزمرّه نبودن کلام، یکی از شیوههایی است که گاه ادیبان با کاربرد آن به کلام خود گیرایی میبخشند؛ و به آن آشنایی ...
چکیده : کیفیت نزول آیات سورهها را میتوان از جهات گوناگون، از جمله این که آیا میان نزول آیات هر سوره، آیاتی از سورههای دیگر فاصله انداخته است یا نه، بررسی کرد. گروهی اعتقاد دارند که آیات سورهها بهصورت آشفته و بدون ...
چکیده : خداوند در قرآن کریم علاوه بر استخدام صیغۀ امر، مجموعهای از ساختارهای خبری را نیز برای بیان مطلوب خویش بهکار گرفته است. دانشیان اصول فقه بهطور جدی از این ساختارها بحث نکردهاند و بیش از همه به معنا و دلالت ...
چکیده : قرآن کریم معجزه جاویدان خداوند و زیباترین سخن است. گزینش و چینش واژه ها، هماهنگی معانی و استواری نظم از جمله عوامل این زیبایی ها می باشد که رکن آشکار اعجاز نیز به شمار آمده است. مطالعه این جنبه زیباشناختی ...
چکیده : هدف مقالۀ حاضر یک بررسی تطبیقی دربارۀ حوادث پیش از طوفان نوح (ع) میان تورات و متون دینی یهودی از یک سو، و قرآن مجید و متون دینی اسلامی از سوی دیگر است. در ابتدای داستان نوح در تورات سخن ...
چکیده : مطابق برخی روایات اهل بیت (ع) نزول سوره مبارک «الم نشرح» و به ویژۀ آیۀ ماقبل پایانی آن که می فرماید: «فَإِذَا فَرَغْتَ فَانْصَبْ» به واقعۀ غدیر و جریان نصب حضرت علی (ع) به امامت امت اسلامی مربوط بوده، تقدیر ...
چکیده : در نهج البلاغه مردم به تعقل دعوت شده اند و نقشها و کارکردهایی برای عقل ترسیم شده است، اما این موارد به صراحت بیان نشده و در فحوای کلام امام علی(ع) قرار دارند. کارکردهای عقل در نهجالبلاغه بر دو نوع ...
چکیده : یکی از مسائل مربوط به اعجاز قرآن کریم، تقسیم معجزات به عقلی و حسی است. اما این تقسیم چگونه به وجود آمد و مقصود دانشمندان مسلمان از عقل در این تقسیم، عقل چه کسانی است؟ در پژوهش حاضر با بررسی ...
چکیده : امروزه یکی از ارکان اصلی تغنّی و زیباخوانی قرآن که مورد توجه جدی قاریان و مخاطبان ایشان است، به کارگیری قوانین تجویدی در کنار دیگر مؤلفه های مؤثر مانند «صوت و لحن» و رعایت «وقف و وصل» در تلاوت قرآن ...
چکیده : در نهجالبلاغه الفاظ و تعبیرهایی به کار رفته است که معانی متأخر کلامی ـ فلسفی دارد و با شرایط تاریخی قرن اول هجری همخوان نیست. برخی مؤلفان این ناهمخوانی را نپذیرفتهاند و معتقدند که امام علی(ع) واضع این الفاظ و ...
چکیده : بر پایۀ فلسفه مند بودن احکام شرعی، هدف از وضع و جعل شرایع و قوانین الهی، هموار ساختن مسیر رشد و کمال انسانهاست. از دیدگاه قرآن و اهلبیت علیهم السلام، جهاد نیز به عنوان یکی از احکام اصلی دین و ...