امام جواد علیه السلام
مَن زارَ قَبرَ عَمَّتي بِقُمَّ ، فَلَهُ الجَنَّةُ ؛
هر كس قبر عمّه ام (حضرت معصومه عليهاالسلام) را در قم زيارت كند ، بهشت پاداش او است .
كامل الزيارات ص 536
چکیده : به جرئت میتوان گفت اسناد حدیث از مهمترین ارکان حدیث است؛ چنان که در عصر حاضر خاورشناسان درباره آن شبهات و تشکیکات فراوانی مطرح کردهاند و مسلماً نقادیهایی به دنبال داشته است. هدف از نگارش این نوشتار، بررسی و نقد ...
نویسنده :
چکیده : نهج البلاغه به دلیل ویژگیهای منحصر به فردش، از آغاز تألیف، مورد توجه مسلمانان اعم از شیعه و سنی در تمام ممالک اسلامی بوده است. ورود این کتاب به ایران نیز قبل از هر سرزمین دیگری، در همان سالهای آغازین ...
چکیده : راویان و اصحاب امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) با تربیت شاگردان و رساندن روایات ائمه هدی به شیعیان و نیز با مسافرت به دیگر نقاط کشور اسلامی در نشر معارف اهل بیت نقش بسزایی داشتند. این اهمیت آنجا نمود ...
چکیده : تخریج یعنی خارج کردن متن ها، موضوعات، محتواها، منابع و طرق متعدد حدیث از مصادر آن. این موضوع، ابتدا زیر مجموعه قواعد الحدیث یا درایه الحدیث بوده و اکنون، دانشی مستقل محسوب می شود. اهل سنّت در روشمندسازی این دانش، ...
چکیده : ری از جمله مراکز مهم تمدن و فرهنگ اسلامی است که در ادوار متعدد زمانی مورد توجه پادشاهان و بزرگان و از جمله محدثان و راویان حدیث بوده است. ری با برخورداری از حضور بزرگانی چون عبدالعظیم حسنی، ثقةالاسلام کلینی ...
چکیده : ضرورت بحث از توثیقات خاص در علم رجال برای به دست آوردن راویان راستین، حکایت از اهمیت وافر این علم در پژوهشهای رجالی دارد. اهمیت صورتبندی دوگانه توثیق یا تضعیف راویان در منابع رجالی پیشین از یکسو و درآمیختگی و ...
چکیده : اهلبیت پیامبر آگاهترین افراد به قرآن کریم بودهاند و یکی از نقشهای آنان در تبیین قرآن مجید، بیان معنای کلمات آن است در نوشتار حاضر، با تمرکز بر احادیث تفسیری اهلبیت(ع) شش نقش ذیل برای معناشناسی واژههای قرآن استخراج شده ...
چکیده : علامه طباطبایی پیش از نگارش المیزان، تفسیر دیگری به نام تفسیر البیان فی الموافقه بین الحدیث والقرآن نوشته بود. سبک این تفسیر بدین گونه است که ابتدا توضیحی نسبتاً کوتاه از آیات با محوریت روش تفسیر قرآنبهقرآن ارائه و آن ...
چکیده : روایات از جمله مستنداتی است که صاحبان منابع احتجاج قرائات و مفسران فریقین در توجیه وجوه قرائی به آن استناد میکنند. نافع بر خلاف سایر قراء، فعل «ولاتُسألُ» را در آیۀ شریفۀ «إِنَّا أَرْسَلْنَاک بِالْحَقِّ بَشِیرًا وَنَذِیرًا وَلاَ تُسْأَلُ عَنْ ...
چکیده : در زبان معیار و کلام روزمره، تعبیراتی بهکار میرود که مدلول کلماتش فراتر از معنای ظاهری آنهاست؛ تعبیراتی که بهسبب فقدان قرینۀ بازدارنده، معنای لازمی آنها اراده میشود و کنایه نام دارند. پی بردن به مفهوم این قبیل تعابیر، مستلزم ...
چکیده : به دلالت آیۀ 82 سورۀ نمل، یکی از وقایعی که در آخرالزمان روی خواهد داد، اخراج «دابه» از زمین خواهد بود. بنای قرآن در بیان خصوصیات دابه، اجمال بوده است، لذا با استفاده از آیات قرآن نمیتوان مصداق دابه را ...
چکیده : از مباحث مهم مطرحشدۀ چند دهۀ گذشته در ایران و جهان، مسئلۀ جمعیت و کنترل یا افزایش آن است. دراینباره روایات متعدد و گاه به ظاهر متعارضی در منابع روایی شیعه وجود دارند که میطلبد از جهت سند، اعتبارسنجی و ...
چکیده : احادیث گنجینۀ بسیار ارزشمندی از معارف دینی بهشمار میآیند و این معارف میتواند در همۀ عرصههای زندگی بشر، گره گشا باشند. احادیث اجتماعی بخش وسیعی از این احادیث محسوب میشوند که به رابطۀ انسانها با یکدیگر ناظر میباشند و از ...
چکیده : اِسناد بهمعنای نام بردن از راویان از سنتهای ابداعی مسلمانان برای حفظ حدیث است. برخی از خاورشناسان تلاش کردهاند اصالت حدیث مسلمانان را مخدوش کرده و بهویژه نظام اِسناد را برساخته و خاستگاه آن را متأخر و در حدود اواسط ...
چکیده : بدون تردید هر پژوهشگری برای بهرهمندی بهتر از بحارالانوار، بزرگترین دایرهالمعارف حدیثی شیعه، ناگریز است با پیشفرضهای مؤلفِ آن در اعتبارسنجی روایات آشنا گردد. این پژوهش با روش توصیفیتحلیلی نشان میدهد علامه مجلسی به پیروی از دانشوران حدیثمحورِ پیش از ...
چکیده : عقل زیربنای تمام معیارهای نقد حدیث بوده و در نهایت این عقل است که با اعمال معیارهای دیگر بر سند و متن روایت، به صحت یا جعلی بودن آن حکم میکند. علاوهبر مبنا بودن عقل برای سایر معیارهای نقد، یافتههای ...
چکیده : احادیث طینت از جمله روایات کلامی است که در کتب حدیثی شیعه همچون اصول کافی از شیخ کلینی، التوحید از شیخ صدوق و دیگر منابع معتبر آمده است. باتوجهبه بحثهای ریشهدار جبر و اختیار بین مذاهب و فرقههای مختلف مسلمانان، ...
چکیده : تمرکز بر راویان هر حوزه در بررسی حوزه های حدیثی و شناخت گرایش نحله های فکـری در دوره های گذشته امری لازم بـه شـمار مـی رود. نگاشـته حاضـر از همـین رو، بـا روش کتابخانـه ای و رویکـردی توصـیفی، تحلیلـی نسـبت ...
چکیده : در جوامع حدیثی و تفاسیر شیعی و کتب معاجم قرائات، روایات متعددی وجود دارد که قرائتی را به ائمۀ شیعه بهویژه امام صادق(ع) منسوب میکند. بیشتر این روایات برگرفته از کتاب القرائات سیّاری است. سیّاری معاصر امامهادی(ع) از کاتبان طاهری ...
چکیده : کار جوهر انسـان و مایـه سـعادت دنیـوی و اخـروی او اسـت. در اسـلام بـه مقولـه کـار و مؤلفـه های آن، اهمیـت بسـیاری داده شـده اسـت. تعـداد روایـات ذکـر شـده از پیـامبر اکرم(ص) و ائمـه معصـومین(ع) در موضـوع کـار و بایـدها ...
چکیده : یکی از موضوعات شایان توجه در حوزۀ پژوهش های حدیثی و فقهی، توجه به «سبب ورود حدیث» یا بهعبارتی، «شأن صدور حدیث» است. سبب ورود حدیث، کارکردها و فواید متعددی دارد که یکی از مهمترین فواید مترتّب بر آن، فهم ...
چکیده : در کتب تفسیری، علوم قرآنی و اسباب نزول، برای آیات فراوانی، سبب نزول هایی گزارش شده است. که باید به ارزیابی سند و محتوای آنها همت گماشت. سبب نزول سوره معارج، موضوع اصلی این نوشتار است که روایات این بخش، ...
چکیده : چکیده: کتاب «الفصولالمهمة فی اصولالائمة» تألیف شیخ حر عاملی، از جمله جوامع حدیثی مطلقی است که در دوران متأخرین تألیف یافته و 3194 حدیث دارد که از دو مقدمه و پنج بخش تشکیل شده است. مقدمه اول به انگیزه و ...
چکیده : قرآنیون کسانی هستند که حجیت حدیث را به کلی رد می کنند و یا برای احادیث اهمیت لازم را قائل نیستند و تنها قرآن را برای اعتقاد و عمل کافی می دانند. در این مقاله برخی از افراد و منابع ...
چکیده : جریان قرآنیون به قرآن بسندگی و انکار نقش سنت در شناخت دین روی آورده، حدیث را فاقد حجیت میداند و در تبیین احکام به آن بها نمی دهد. بعلاوه قرآنیون اندیشه هایی را مطرح کرده اند که خودشان هم به ...
چکیده : شیخ محمد سند بحرانی در کتاب «اسلام معیة الثقلین لا اسلام المصحف منسلخاً من الحدیث» مدّعای قرآنیون را در اکتفا به قرآن در فهم دین در ضمن 28 فصل پاسخ می گوید. نگارنده در این مقاله پس از مقدمه ای ...
چکیده : نگارنده دیدگاه میرزا مهدی اصفهانی در مورد رابطۀ قرآن با مبیّن را بر پایۀ تعویل قرآن بر منفصل توضیح می دهد. یعنی اینکه خداوند فهم مرادات کلام خود را به بیان حجت هایش وابسته کرده است. لذا هر کس فهم ...
چکیده : محمد ابوزید دمنهوری که کتاب «الهدایة و العرفان فی تفسیر القرآن بالقرآن» را نوشته، از چهره های شاخص قرآنیون در هند است. نگارنده در این مقاله، بر مبنای قرآن و عقل، تفسیر یادشده را از جهت آسیب های روشی نقد ...
چکیده : امام صادق(ع) بر این نکته واقف بودند که مادامی که حکومت اسلامی از طرف پایگاه های آگاه و متعهد مردمی پشتیبانی نشود، اصلاحات اسلامی محقّق نمی شود. اینجا بود که امام جهت حفظ مکتب و بقای تفکر صحیح اهل بیت(ع) ...
چکیده : احمد صبحی منصور –که نماد جریان قرآنیون و سنت ستیزی در مصر است – در دو کتاب «القرآن و کفی مصدراً للتشریع الاسلامی» و «الصلاة بین القرآن الکریم و المسلمین» می کوشد تا استدلالهایی برای مبنا و بنای خود فراهم ...