امام حسن علیه السلام
سَأَلَ أميرُ المُؤمِنينَ عليهالسلام ابنَهُ الحَسَنَ عليهالسلام، فَقالَ: يا بُنَيَّ!... مَا المَجدُ؟ قالَ: حَملُ المَغارِمِ، وَابتِناءُ المَكارِمِ. قالَ: فَمَا السَّماحَةُ؟ قالَ: إجابَةُ السّائِلِ، وبَذلُ النّائِلِ. قالَ: فَمَا الشُحُّ؟ قالَ: أن تَرَى القَليلَ سَرَفا، وما أنفَقتَ تَلَفا.
ـ به نقل از شُرَيح بن هانى ـ: امير مؤمنان عليهالسلام از فرزندش حسن عليهالسلام پرسيد:...«بزرگوارى، يعنى چه؟». پاسخ داد: تحمّل خسارتها و بنيان نهادن بزرگىها. پرسيد: «بزرگى چيست؟». گفت: اجابتِ درخواستكننده و بخشيدن آنچه رسيده است. پرسيد : «بخل شديد (شُحّ)، يعنى چه؟». پاسخ داد: [اين كه] كم را هم اسراف ببينى و انفاق را تلف.
معاني الأخبار : ص401 ح62
چکیده : بخشی از آموزههای روایی احادیث طبی است. ویژگی این احادیث در نگاه نخست اختصاص به مخاطب و بیمار خاص است که در اصطلاح فقه الحدیث به آن قضیه خارجیه اطلاق میشود. در مقابل، میتوان بسیاری از این آموزهها را بر ...
نویسنده :
چکیده : یکی از ساحتها و قلمروهایی که ما را در شناخت دقیق و عمیق عاشورا راهبری و یاری میرساند، شناخت ابعاد و اضلاع شخصیت یاران و صحابة اوست؛ شناخت یاران، اسوهها و الگوهایی متعالی را فراروی نسل امروز نیز قرار خواهد ...
چکیده : از پيامبر(ص) درباره ابعاد شخصيت حضرت زهرا(س) مطالب فراوانى نقل شده است. فاطمه(س) دخت پيغمبر اكرم(ص) در بين زنان عالم، معروف ترين و محبوب ترين چهره دينى، اخلاقى، ايمانى، علمى، ادبى و معنوى به شمار مى آيد. جاذبيت حضرت فاطمه(س) ...
چکیده : امیر مؤمنان، امام علی (علیه السّلام) در میان سخنان نورانی و ارزشمند خود که در قالب خطابه یا غیر آن بیان فرمودند، به دلایلی به معرّفی خود پرداختهاند که در مواردی به تمجید، ستایش و مدح کشیده شده است. ممکن ...
چکیده : گفتمان پديدهاى زبانى است كه در اثر ارتباط توليد مىشود و نوع آن متأثّر از موقعيّت آن است. تحليل گفتمان يك گرايش مطالعاتى بين رشتهاى است كه به نقد وتحليل متون مىپردازد. در گفتمان دو عنصر مهم بررسى مىشود: يكى ...
چکیده : بخشى از كمالات و سجاياى زينب كبرى(س) در بلاغت و فصاحت سخن او قرار دارد هدف از آن، روشنى و همهفهمى سخن، سلاست در آن، انتخاب لفظ و معناى درست است. سخن زينب نثرى است چون نظم؛ براى شنوندگان مفهوم ...
چکیده : اگرچه امام خمینی کتاب مستقلی در تفسیر قرآن و علوم قرآنی تألیف نکرده بود، آثار ایشان سرشار از مباحث عمیق قرآنی و تفسیری است؛ البته او برخی سورههای مهم قرآن کریم همچون فاتحه، اخلاص و قدر را بهطور مستقل در ...
چکیده : اشاره امام رضا(ع) به حقوق دوست ، آداب دوستی و ویژگی های دوست نشانگر توجه آن حضرت به استحکام پایه های دوستی از یک سو و مقابله با آثار سوء همنشین و دوست بد از سوی دیگر است. از آن ...
چکیده : بر اساس تفاسیر و روایات فریقین، ظاهرو و باطن آیات بسیاری از قرآن کریم بر امام حسین (ع) ناظر است. پرسش این پژوهش، تنوع روش ها و گونه های روایات تفسیری پیرامون آیات نازله در فضیلت امام حسین (ع) است. ...
چکیده : ویژگی های مخاطب، تاثیر مستقیمی بر شکل گیری نوع تخاطب و شیوه تعلیم و تعّلم دارد. انسان ها استعداد، ارتکاز، ظرفیت و موقعیت های گوناگونی دارند که هر کدام می طلبد. انتقال آموزه های دینی توسط این مخاطبان مختلف صورت ...
چکیده : شناخت دیدگاه اهل بیت (ع) در مواجهه با اهل کتاب در ابعاد گوناگون، علاوه بر معرفی چهره ایشان به عنوان الگوهای مدیریتی، در فهم زوایای مختلف آموزه های اسلامی نیز موثر است. در نوشته حاضر، با مراجعه به منابع اسلامی ...
چکیده : آیت الله بروجردی (ره) یکی از نوآوران معاصر در عرصه حدیث پژوهی است که دیدگاه های ویژه ای در سندشناسی دارد. او در کتاب «الموسوعه الرجالیه» ضمن مرتب سازی و تنظیم سند روایات کتب اربعه، به شناسایی آسیب های سند ...
چکیده : بنا بر مضمون روایتی نقل شده از ابن شهاب زهری، امام علی (ع) با رسول خدا (ع) در بیدار کردن او برای خواندن نماز شب جدل کرده و با استدلالی جبرگونه در توجیه توفیق برای عبادت شبانه، رسول خدا (ع) ...
چکیده : حدیث، گنجینه ارش مندی است که در فراز و نشیب تاریخ با آسیب های گوناگونی مواجه شد؛ آسیب هایی که هر یک، زمینه ساز شکل گیری جریان ها و فرقه های انحرافی گردید. یکی از این جریان ها، غالیان هستند ...
چکیده : یکی از مطالعات مورد توجه محققان، تاریخ نگاری دانش های حدیثی و شرح حال محدثان و آثار آنان در مناطق مختلف جغرافیایی است. در این مقاله، محدثان کرمان و آثار حدیثی آن ها در دوره متقدم و متاخر، مورد بررسی ...
چکیده : کتاب روضه المتقین فی شرح اخبار الائمه المعصومین (ع) تالیف ملا محمد تقی مجلسی(ع)، شرحی کامل بر کتاب من لایحضره الفقیه است. شارح که در اواخر عمر شریفش به نگارش این اثر پرداخته، عصاره حیات علمی اش را در آن ...
چکیده : اتان کلبرگ از مستشرقان برجسته معاصر که علاقه فراوانی به پژوهش در موضوع حدیث شیعه دارد، در مقاله ای به تبیین تاریخ گردآوری و تدوین حدیث شیعه و گونه شناسی موضوعی آن در قرون اولیه پرداخته است. این مقاله مشتمل ...
چکیده : بخش قابل توجهی از میراث حدیثی مسلمانان، اعم از شیعه و اهل سنت را، احادیث مشهور به «احادیث طبّیه» تشکیل می دهد که مشتمل بر سفارش ها و دستورالعمل های پزشکی است. این احادیث نزد برخی متدینان، اعتبار خاصی دارد، ...
چکیده : فهم حدیث برای کسانی که از زمان صدور حدیث فاصله گرفته اند، نیازمند بررسی با روشی دقیق است. به دلیل رعایت نکردن این مهم، پاره ای احادیث، در جامعه و حتی در گفتار و نوشتار متخصصان، با معانی اشتباه، رواج ...
چکیده : رویکرد انتقادی علامه شوشتری در شرح نهج البلاغه، موجب شکل گیری نقدهای فراوان بر شارحان پیشین گردید که تحلیل محتوا و ارزیابی آن ها به جهت کمّی و کیفی، از موضوعات شایسته پژوهش است. نقدهای علامه به حسب موضوع به ...
چکیده : وجود فرزندان در خانواده آثار و فواید جسمانی و روحی – روان شناختی فراوانی برای والدین به دنبال دارد. خانواده هایی که صاحب فرزندند، بیش از خانواده های بدون فرزند از زندگی لذت می برند.
چکیده : گفتمان (discourse) به طور کلی به بافت زبان در مراحل بالاتر از جمله اطلاق میشود. تحلیل گفتمان، یکی از ابزارهای تحلیل متون ادبی است که ارتباط بین ساختارهای گفتمان مدار و دیدگاه های اجتماعی حاکم بر تولید گفتمان را بررسی ...
چکیده : محدودیت منابع در برابر نامحدود بودن خواستها، تغییرات مستمر محیط های حرفهای، تغییر در نقش و انتظارات شغلی، مفاهیمی مثل استفادة بهینه از منابع، توزیع عادلانة منابع، فقرزدایی، آماده شدن برای شرایط غیرقابلپیشبینی، قناعت، بحران منابع، الگوی صحیح مصرف، سختکوشی ...
چکیده : اسلوب تهکّم همواره یکی از متداولترین شیوه های ادبی جهت تنبیه و هوشیاری مخاطب بوده است. بدین صورت که متکلم جهت توهین، تحقیر و یا تنبیه مخاطب، لفظی را بهجای لفظی دیگر میآورد؛ مانند زمانی که مدح را به جای ...
چکیده : بررسی روش شناسی شرحهای نهجالبلاغه سبب آشنایی با رویکردهای مختلف به سخنان امام علی(ع) است و برای محققان اهمیت زیادی دارد. هدف از نگارش این مقاله بررسی روششناسی شرح حائری قزوینی میباشد. گرچه در مورد روششناسی شرحهای دیگر نهجالبلاغه، آثار ...
چکیده : شرح ابن میثم بر نهج البلاغه، علاوه بر جایگاه فلسفی و کلامی، از اهمیت لغوی نیز برخوردار است و بررسی ها و اشارات لغوی و بلاغی فراوانی در آن وجود دارد. از آنجا که مادۀ اصلی ادبیات، واژه است و ...
چکیده : شناخت خداوند و اطلاع از اوصاف خداوند به اندازة توان بشری یکی از اموری است که در آموزه های دینی سفارش شده است و خداوند نیز راه هایی را برای شناخت خود قرار داده است؛ بنابراین برای انسان قابلیت معرفت ...
چکیده : موضوع «اخلاق» و تهذیب آن، ازجمله مسائل مهم و مورد توجه در کتاب شریف نهجالبلاغه میباشد. از نگاه نهجالبلاغه، اصلاح اخلاق، هم دارای مبانی و هم برخوردار از روشهایی است که با توجّه به اهمیّت موضوع، تلاشهایی را برای ارائۀ ...
چکیده : در ميان راويان اخبار و ناقلان آثار اهل بيت گرامى رسول اكرم(ص)، شمار محدّثانى كه چندين تن از امامان معصوم(ع) را درك كرده اند، اندك نيست. اين امر علاوه بر اهميتى كه براى شخص محدّث داشته، براى ما نيز -كه ...
چکیده : مأمون مجلسى ترتيب داد كه در يك طرف امام جواد عليه السلام نشست و يحيى بن اكثم از علماء بزرگ مخالفين اهل بيت عليهم السلام در مقابل حضرت نشست.