امام سجاد علیه السلام
اللّهُمَّ إنّي أعتَذِرُ إلَيكَ مِن مَظلومٍ ظُلِمَ بِحَضرَتِي فلَم أنصُرْهُ، و مِن مَعروفٍ اُسدِيَ إلَيَّ فلَم أشكُرْهُ، و مِن مُسِيءٍ اعتَذَرَ إلَيَّ فلَم أعذِرْهُ .
بار خدايا! من از درگاه تو عذر مىخواهم اگر در حضور من به ستمديدهاى ستم رسيده و من ياريش نرساندهام. و اگر به من نيكى و احسانى شده و من سپاسگزارى نكردهام. و اگر بد كنندهاى از من پوزش خواسته و من پوزش خواهى او را نپذيرفتهام.
الصحيفة السجّاديّة : الدعاء 38 .
چکیده : حدیث «یَکُونُ بَعْدِی اثْنَاعَشَرَ خَلِیفَة» از مهمترین احادیث بحث امامت است که علاوه بر منابع شیعی، در منابع اهل سنّت هم به وفور نقل شده است. برخلاف نظر شیعه، علمای اهل سنت از این حدیث، مسئله خلافت خلفای اهل تسنن ...
نویسنده :
چکیده : در قرآن کـریم، آیـاتی وجـود دارد کـه در آنهـا بحـث از وارثـان نهـایی زمـین، مالکـان و خلفای الهی بر زمین مطرح و در آیاتی چون 905 سـوره انبیـا، 55 سـوره نـور و 5 سـوره قصص سخن از ور اثت مستضعفان ...
چکیده : روایات تفسیری معصومین از دو جهت حائز اهمیت اند: 1ـ حجیت روایات تفسـیری 2- گونه های روایات تفسیری. مراجعه به کتب تفسیری و ارزیابی روایات موجود در آنها نشان می دهـد کـه ایـن روایـات، به لحاظ دارا بودن کارکردهای متفاوت، به ...
چکیده : مجاهد بن جبر از معروف ترین مفسران تابعی در قرن دوم و از موثرترین شـاگردان ابـن عباس است. تفسیر وی تنها تفسیر باقی مانده از دوران تـابعین اسـت. از مجمـوع 7910 روایت که در این تفسیر آمده، 9210 روایت آن ...
چکیده : دین که همان پیام، قانون، برنامه و آیینی است که از مبدا هستی سرچشـمه مـی گیـرد، مخاطبش انسان است و کاملا ماهیت و کاربردهای ارتباطی دارد. مهمترین بخشی کـه ماهیت و کارکرد ارتباطی دین را به خوبی آشکار می کند، ...
چکیده : فرهنگ چهل حدیث نویسی در اسلام سابقه دیرینه دارد و ریشه در حدیث نبـوی(منن حفظ علی امتی اربعین حدیثا یحتاجون الیه من امر دینهم بعثه الله یوم القیامة فقیها عالما)دارد. در ایـن مقالـه پـس از بیـان فهرسـت اربعـین نویسـی ...
چکیده : مقالۀ پیش رو در پی آن است که زیبایی فنون بیانی سخنان امام رضا(ع) را در کتاب صحیفة‌الرضا آشکار سازد. این صحیفه دربردارندۀ بخشی از میراث گران‌بهایی است که امام رضا(ع) به‌جای گذارده‌اند؛ آن بزرگوار در این اثر، مبادی اسلام ...
چکیده : توجه به روایت‌های رضوی نشان می‌دهد آن حضرت اعتقادهای نادرست مردم دربارۀ خداوند را تصحیح کردند. عامۀ مردم از صفت‌های الهی، تلقی انسان‌وار در ذهن داشتند. از نظر آنان گویی خداوند همانند انسان خشمگین می‌شود یا علم می‌یابد. امام رضا(ع) ...
چکیده : گرچه توقف بر شخصی از اهل بیت(ع) به‌عنوان آخرین امام(ع) و مهدی منتظر(ع)، مسئلۀ بی‌سابقه و جدیدی نبوده اما گروهی از شیعیان که امام کاظم(ع) را مهدی و قائم منتظر می‌دانستند و بر همین اساس رحلت آن حضرت را منکر ...
چکیده : در فرهنگ اسلامی، خیانت و نیز «نفاق» که در آغاز هم‌معنای خیانت بوده و در روایت‌ها از آن با عنوان «رأس خیانت» تعبیر شده به‌شدت مذمت و تقبیح شده است. نگرش مزبور نشانگر تشویق فرهنگ اسلامی به صفا و صمیمیت ...
چکیده : ماخذ اصلی برای شناخت حقیقت انقلاب عاشورا، ابعاد شخصیت امام حسین(ع) و وظایف مسلمانان و شیعیان، گفتار و رفتار اهل بیت(ع) است. امام رضا(ع) در آشکار ساختن هویت دینی، درس‌ها و پیام‌های عاشورا و مسئولیت‌ها و وظایف مسلمانان تلاش و ...
چکیده : جشنوارۀ فرهنگی هنری امام رضا(ع) هر ساله با گسترۀ بین‌المللی برگزار می‌شود و دارای بخش‌های متعددی است. بخش وبلاگ‌نویسی آن می‌تواند موضوع یک مطالعۀ ارتباط‌شناختی قرار گیرد. در این نوشتار با بهره‌گیری از روش اسنادی، ابتدا به نقد کلان جشنوارۀ ...
چکیده : یکی از پرسش‌های اساسی شیعه، موضع ائمه(ع) در قبال حرکت‌های سیاسی علویان در برابر خلفای وقت است. این مقاله ضمن بررسی زمینه‌های روی کار آمدن عباسیان و شرایط پس از به خلافت رسیدن آنان، مواضع امام رضا(ع) را در قبال ...
چکیده : حدیث پژوهی عالمان شیعی، چون دیگر گستره‌های مطالعات دینی ایشان، از مبانی و پیش فرض‌های مختلفی اثر می‌پذیرد. در این میان، مبانی کلامی، به خصوص در موضوع امامت، اهمیّتی ویژه می‌یابند؛ چه از بنیادی‌ترین مسائل عقیدتی در میان شیعه است. ...
چکیده : واژه «اسم» و مشتقات آن از واژه های بسیار پرکاربرد در علوم اسلامی (اعم از علوم نقلی و عقلی) است. این مقاله با روش کتابخانه ای در گردآوری مطالب و شیوه اسنادی در نقل دیدگاه ها و روش تحلیل محتوا ...
چکیده : کتاب الکافی در دوره‌های مختلف و قرون متمادی به عنوان برجستهترین اثر حدیثی شیعه شمرده شده است. این کتاب، حاصل تلاش علمی کلینی و استفاده از مهمترین حوزههای حدیثی عصر اوست. ری، قم، بغداد و کوفه مهمترین حوزههای علمی شیعه ...
چکیده : هدف این پژوهش، تحلیل «حسن خلق» در روایات اسلامی است. روش پژوهش کتابخانه‌ای و تحلیل محتواست. یافته‌های این پژوهش در بعد چیستی آن است که اولاً، حسن خلق مربوط به قلمرو روابط اجتماعی است، نه همه قلمروها؛ ثانیاً، برای مصادیق ...
چکیده : هدف مقاله حاضر تبیین فرایند شکل‌گیری صبر با تکیه بر منابع اسلامی است. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی و تحلیل محتوا، آیات و روایاتِ استخراج شده، مورد تحلیل قرار گرفت و پاسخ سؤال اصلی پژوهش، یعنی چگونگی ...
چکیده : موضوع منابع دانش و سرچشمه معرفت پیشوایان شیعه، در یک نگاه، با بررسی آیات و روایات مطرح در این مسأله قابل پی‌گیری است. الف باب عنوانی است گویا در بیان چشمه‌ای از مبادی دانش امام که بر دو محور خاتمیت ...
چکیده :
چکیده : سبک‌شناسی، یکی از موضوعات ادبی است که در سده اخیر، ادبا و سخنوران توجه ویژه‌ای به آن داشته‌اند. سبک ادبی روش یا شیوه خاصی از بیان افکار است که نویسنده یا گوینده با استفاده از انتخاب کلمات و الفاظ و ...
چکیده : هدف این مقاله آن است که مؤلفه‌های رفتار حکیم را بر اساس آیات و روایات بشناساند. مسئلهٔ اصلی این پژوهش تبیین مؤلفه‌های رفتار حکیمانه از نظر قرآن و احادیث است که مراد از این مولفه‌ها, عناصر و اجزای مؤثر در ...
چکیده : پژوهنده در این پژوهش با عنوان «بررسی کلامی نگرۀ نسخ شرایع پیشین از منظر سنت»، در پی تبیین دیدگاه سنت دربارۀ نسخ شرایع پیشین با ظهور شریعت اسلام به روش کلامی است. به سخنی دیگر، از آن جا که اثبات ...
چکیده : سخنان امام علی (علیه السلام)، نخستین مصداقِ راسخان در علم بعد از رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) و آشناتر از هر کس به تأویلات قرآن، باید در هر زمینه‌ای، منطقی و مستدل و منطبق بر قرآن باشد. در خطبهٔ ...
چکیده : این نوشتار، در پی بازشناسی معنا و مفهوم «فلاح» در نگاه قرآن و حدیث است. و با روش توصیفی و تحلیل محتوایی متن، کوشیده است تا تعریف جامعی از «فلاح» در نظام اخلاقی اسلام به دست دهد. با وجود اینکه ...
چکیده : ایمان و عمل صالح دو کفۀ ترازو برای سنجش میزان اعتقاد به خداوند و دو مسیر تعالی برای حصول به کمال، سعادت و قرب الهی است. از بررسی‌های علمی مشخص می‌شود که این دو عنصر کاملاً به هم وابسته بوده ...
چکیده : امامت بر مردم، از وظایف امام است و این امری حیاتی است که باید کندوكاو کرد و به شبهات پیرامون آن پاسخ داد. نظر به اهمیت موضوع امامت که از سوی امام رضا (علیه السلام) با استناد به آیات وحی ...
چکیده : مقالهٔ حاضر به بررسی این نکته پرداخته است که بر اساس آیات و روایات، نعمت‌های بیکران پروردگار در سایهٔ رحمت او و نه از روی استحقاق انسان به وی می‌رسد؛ حال اگر کسی در مسیر رضای خداوند گام زند و ...
چکیده : نظام مالیاتی از ابعاد مختلف در کانون توجهات صاحب نظران اقتصادی بوده است. اصول اخلاقی حاکم بر فرآیندهای مالیاتی به منزله روح نظام مالیاتی جهت گیری های ارزشی و هنجاری این نظام را معین کرده و کیفیت کارکرد و اثرات ...
چکیده : شخصیت های بزرگ و جاودان همواره زینت بخش صفحات تاریخ و مایه ی فخر و مباهات بشریت اند. این شخصیت ها که زندگی آنان مزین به فضائل و مکارم اخلاقی است، پیوسته در کانون توجه دیگران قرار دارند. شخصیت امام ...
