امام سجاد علیه السلام
اللّهُمَّ إنّي أعتَذِرُ إلَيكَ مِن مَظلومٍ ظُلِمَ بِحَضرَتِي فلَم أنصُرْهُ، و مِن مَعروفٍ اُسدِيَ إلَيَّ فلَم أشكُرْهُ، و مِن مُسِيءٍ اعتَذَرَ إلَيَّ فلَم أعذِرْهُ .
بار خدايا! من از درگاه تو عذر مىخواهم اگر در حضور من به ستمديدهاى ستم رسيده و من ياريش نرساندهام. و اگر به من نيكى و احسانى شده و من سپاسگزارى نكردهام. و اگر بد كنندهاى از من پوزش خواسته و من پوزش خواهى او را نپذيرفتهام.
الصحيفة السجّاديّة : الدعاء 38 .
چکیده : بخش قابل توجهى از روايات تفسيرى را كه از امام سجاد عليه السلام برجاى مانده، تأويل آيات و ارائه مصاديق آنها تشكيل مىدهد. اين روايات نقش تعيينكنندهاى در بازسازى عقايد جامعه پس از شهادت سيد الشهداء عليه السلام دارد، در ...
نویسنده :
چکیده : حضرت علی عليه السلام در نهج البلاغه می فرمايد: «هنگام فوت پيامبر اكرم صلی الله عليه و آله و سلم، روح وی در دستم جاری شد و آن را به چهره خود ماليدم». عالمان اسلامی، در طول تاريخ، در ترجمه ...
چکیده : از جمله روايات منقول از پيامبر صلی الله عليه و آله در باره حفظ و نگارش احاديث، حديث مشهوری است که در ميان حديثشناسان به حديث «اربعين» معروف گرديده و در رواج تدوين کتب «اربعين» يا «چهل حديث» تأثير بسزايی ...
چکیده : در ميان روايات اهل بيت، رواياتي وجود دارد که با اين عنوان «احاديث ائمّه، صعب و مستصعب هستند» مطرح شدهاند و محدّثان شيعه در کتب خود اين روايات را با اسناد و تعابير مختلف ذکر کردهاند. شارحان حديثي شيعه در ...
چکیده : يكي از فضايل اهل بيت عليهم السلام، علم اعطا شده خداوند به آنهاست. روايات الكافي و بصائر الدرجات به اين موضوع تصريح دارند و آيه ۴۹ سوره عنكبوت را ناظر و بلكه مختصّ به اهل بيت عصمت و طهارت عليهم ...
چکیده : نقد حديث در آثار شيخ مفيد جايگاه درخوری دارد. وی در نقدهای خود از روشهای پيچيدهای بهره گرفته است. روشهای نقد حديث در آثار مفيد به چهار دسته تقسيم می شود که به ترتيب اهميت عبارتاند از: ۱. نقد متنمحور، ...
چکیده : اين پژوهش به مطالعه در مورد خطبههای نماز جمعه و عيدين امام علی عليه السلام پرداخته و در اين زمينه در بخشي از اين نوشته با نگاه کلی به تمام خطبهها، مواردی چون: تعداد، زمان و مکان صدور خطبهها، تعداد ...
چکیده : يکی از مستندات رايج و معمول معتقدان به چند معنايی بودن قرآن، صرفنظر از صحت يا عدم صحت چنين امری، احاديث وجوهيه (اصطلاح از مؤلّف است) و عباراتی مانند: قرآن حمال ذو وجوه که بعضي به معصومان عليهم السلام منسوباند ...
چکیده : خمس يکی از مباحث مهمّ حديثی، فقهی و قرآنی است، وجوب اين فريضه به قرآن و اجماع مسلمين ثابت است. با وجود اتّفاق نظر در اصل وجوب آن، در برخی احکام، مانند مالکيت، موارد تعلّق و مصرف آن ميان فقيهان ...
چکیده : باران رحمت الهی است، خداوند با فرو فرستادن اين عامل حيات، سرسبزی نشاط و شادابی را بر همگان رقم زده است. باران و سودمندی های آن بارها در روايات اسلامی مطرح شده است و در آنها به نوشيدن از آب باران ...
چکیده : راويان و جامعان روايی احاديثی را به پيامبر صلی الله عليه و آله نسبت می دهند که درونمايه آن به نوعي فضيلت و برتری اهل فارس است. فضيلتی که چنانچه در ستاره ثريا هم باشد، اهل فارس بدان نايل خواهند ...
چکیده : آيتاللَّه جعفرى بر كتاب الحجة اصول كافى نكاتى را ذكر كرده است، برخى از اين كتاب در باب - راويان حديث و يا افرادى كه در حديث از آنها نام برده شده - به لحاظ تاريخى و انساب مىباشد و ...
چکیده : يکی از شبهههای مطرح شده در موضوع عصمت پيامبران اين است که آيا پيامبران از ناخود آگاهی (سهو) و فراموشی به هنگام عمل به احکام شرعی و در امور عادی و زندگی شخصی به دور و در اماناند يا همانند ...
چکیده : شريعت اسلامى به حفظ قرآن ترغيب كرده و از نسيان پس از حفظ آن، نكوهش نمود؛ اما آيا اين نسيان، حرام هم هست يا نه؟ وجود احاديث و ديدگاه هاى مختلف، بلكه وجود فتواى به حرمت و يا حكم به ...
چکیده : کلينی در بخش «نوادر» ـ که تقريباً در انتهای کتاب الصلاة خود در کتاب الکافی گنجانده است ـ اين حديث را نقل می کند: عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ رَفَعَهُ قَالَ: قِيلَ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ(: لِمَ صَارَ الرَّجُلُ يَنْحَرِفُ فِي الصَّلَاةِ إِلَى ...
چکیده : ميان عددشناسان آيات قرآني اختلاف و ترديدي در حجم قرآن كريم وجود ندارد و همگي بر اين نكته اتّفاق و اجماع دارند كه عدد آيات قرآن به ۶۲۴۰ آيه نمي رسد؛ حال آن كه صحيحه هشام بن سالم، در ظاهر ...
چکیده : زيارت عاشورا از ديرباز، يکي از زيارات معروف و مورد توجه عالمان و مردم شيعه بوده و تأثير بسياری در جنبههای اعتقادی و نيز آيينی فرهنگ شيعه داشته است. با اين حال، برخی از انديشمندان به سند يا متن اين ...
چکیده : حديث «خيار خصال النساء...» فضايل اصلی زنان را رذيلتهای مردانه دانسته و بدين ترتيب، فضايل اخلاقی را با جنسيت پيوند زده و بر تمايز اخلاقی زن و مرد تأکيد کرده است. در اين مقاله، پس از طرح مسأله، کوشش شده ...
چکیده : اين مقاله در پی آن است که، از طريق نگاه ابن طاووس، نشان دهد دعاهايی که او ذکر کرده، چه اندازه قابل اعتماد و اطمينان است. از اين رو، از دو رويکرد در تبيين جايگاه دعاهای ابن طاووس، با عنوان ...
چکیده : با ذکر نام هاروت و ماروت در قرآن و به پيروی آن، ورود روايات مختلف از معصومان، صحابه و تابعان در اين زمينه مباحث گستردهای در ميان دانشوران فريقين، از آغاز تاکنون، طرح شده است. خاستگاه اين مباحث و اختلافهای ...
چکیده :
چکیده : آيتاللَّه شيخ محمّدرضا جعفرى بر ترجمه انگليسى كتاب اصول كافى، تعليقاتى نگاشتهاند كه ترجمه فارسى بخشهايى از آن در شمارههاى پيش سفينه منتشر شد. در اين گفتار، ترجمه تعليقات ايشان بر يك باب از كتاب اصول كافى را مىخوانيم. در ...
چکیده : آيت اللَّه شيخ محمّد رضا جعفرى ضمن ترجمه انگليسى كتاب اصول كافى، تعليقات ارزشمندى بر آن افزوده است. در اين گفتار، تعليقات نگارنده بر بخشى از يكى از ابواب كافى آمده است. نگارنده در اين تعليقات، درباره امّ سليم، زيدبن ...
چکیده : حضرت آيتاللَّه شيخ محمّدرضا جعفرى نجفى ترجمهاى دقيق و استوار از اصول كافى به زبان انگليسى، به سامان آورده كه چندين جزء آن به چاپ رسيده است. ايشان، علاوه بر ترجمه متن، تعليقاتى بر آن نگاشتهاند كه به دليل گستردگى ...
چکیده : تفسير الدر المنثور سيوطی از تفاسير مأثور اهل تسنن در قرن دهم هجری است که تفسير آيات را به صورت نقل روايی ذيل آنها ذکر کرده و به سبب عدم اظهار نظر مفسر در باره روايات آن، چنين برداشت می ...
چکیده : حديث صحيفه و قلم، از احاديث مشهوري است که در منابع فريقين نقل شده است. موضوع اين حديث بيان حادثهاي در آخرين ساعات عمر شريف پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله است که در آن، پيامبر اکرم صلي الله ...
چکیده : روایات معصومان (ع) به عنوان دومین منبع اساسی کشف و تبیین معارف الهی دین اسلام پس از قرآن، در مجموعه های روایی برای ما به یادگار مانده و در گذر زمان به دلایل گوناگون این روایات از تحریف و تغییر ...
چکیده : بیشک مهمترین عامل تأثیرگذار در باورها، بینشها، رفتار و گفتار مسلمانان، سخنان پیامبر(ص) است. در کنار این عامل مهم، نوع برداشتها از سخن، سیره و سنت آن حضرت نیز موجب گردید تا فرقهها و نحلههای متعددی پدید آید. حدیث اقتدا ...
چکیده : حديث «اخوک دينک، فاحتط لدينک بما شئت»، از گزارههای پر بسامد دينی در نوشتههای پرداخته شده در علم اصول فقه، هنگام شک مجتهد در مقام استخراج احکام فرعی دين است که سندش بسيار کم و متن آن به فراوانی دستمايه ...
چکیده : حديث سفينه يکی از احاديث نقل شده از پيامبر اکرم صلی الله عليه و آله و سلم است که در مصادر شيعه و اهل سنت وارد شده است. مضمون اين حديث اين است که هر کس از اهل بيت پيامبر ...