امام سجاد علیه السلام
اللّهُمَّ أغنِنا عَن هِبَةِ الوَهّابينَ بِهِبَتِكَ .
بار خدايا! با بخشش خويش، ما را از بخشش بخشندگانِ [ديگر ]بى نياز فرما .
الصحيفة السجّادية : الدعاء 5 .
چکیده : پشتوانه اعتقاد شیعیان به امامت، احادیث متواتری است که در کتابهای معتبر حدیثی شیعه جای گرفته است. برخی با استناد به مخالفت عدهای از نزدیکان امامان _ علیهم السلام _ نتیجه گرفتهاند که احادیث امامت، سالها پس از حضور پیامبر ...
نویسنده :
چکیده : یکی از مسائل مورد توجه شارحان روایات الکافی تعریف عقل و حدود کارآیی آن است. این توجه به دلیل وجود روایات اهل بیت _ علیهم السلام _ در اصول الکافی است. این مقاله در دو بخش تنظیم شده است: بخش اول، ...
چکیده : شخصیت ابراهیم(ع) در قرآن با ابعادی همچون «پدر و تبار عالی»، «پدرِ ذریه و امّت بسیار» و «صاحب دعا و دعوتهای سرنوشتساز» معرفی شده است. او پیامبر احتجاجهای برهانی و پیشوای خردمند و محترم نزد ملل و نحل مختلف ...
چکیده : فرایند درک و تفسیر احادیث معصومین با زمینههای فکری، اجتماعی، تاریخی و فرهنگی که معصوم را احاطه کرده و سخن ایشان در آن جغرافیای خاص ایراد شده است، در ارتباط تنگاتنگ بوده و آشنایی با زمان، مکان، افراد و سایر ...
چکیده : حدیث سلسلةالذهب، از زبان حضرت علیبن موسیالرضا(ع) در سفر اجباری بهسوی مأمون، در نیشابور و به درخواست جمع کثیری از راویان و محدثان بیان شده است. چون در سلسلۀ سند این حدیث تا رسول خدا(ص)، همه از اولاد آن حضرت ...
چکیده : فراوانی ثواب نقل شده در منابع روایی برای برخی اعمال، همچون زیارت و عزاداری امام حسین _ علیه السلام _ یکی از شبهات رایج نزد نسل معاصر است. در این نوشتار، نویسنده بر آن بوده تا برخی قواعد کلی قابل ...
چکیده : اهل بیت از سوی خداوند برای امامت برگزیده شدند و پیامبر خدا آنان را به بشر معرفی کرد. تحقق مأموریت بزرگ الهی اهل بیت در گرو رعایت حقوق آنان از سوی مردم و انجام وظایف عمومی است. آشنایی با حقوق ...
چکیده : از اساسیترین و ریشهایترین اعتقادهای یک مسلمان، توحید است که پیامبران الهی و اوصیاء آنها برای تقویت آن در میان مردمان تلاش میکردند و هدف آنها رساندن انسانها به توحید نظری و عملی بوده است. نوشتار حاضر با استفاده از ...
چکیده : در بین متفکران یهودی و مسلمان گرایشی وجود دارد که بر بسندگی کتاب مقدس و قرآن تأکید دارند و سنت را به طور کلی یا سنت به مثابه مرجع معتبر و مقدس را انکار می کنند.از منکران سنت در یهودیت، ...
چکیده : حدیث «النّاسُ عَبِیدٌ لَنا …» از جمله روایاتی است که از امام رضا علیه السلام به منظور مقابله با انحراف عقاید صادر گردیده است. پژوهش حاضر در صدد است با روش تحلیلی_ توصیفی به بررسی سندی و محتوایی آن ...
چکیده : انسان براساس فطرت خویش همیشه درپی رسیدن به خدای خویش است و نتیجۀ این جستوجوها گاه به انحراف در شناخت معبود خود منجر شده است و او آن را همانند موجودات جسمانی تلقی کرده است که اعضای جسمانی دارد و ...
چکیده : توجه به روایتهای رضوی نشان میدهد آن حضرت اعتقادهای نادرست مردم دربارۀ خداوند را تصحیح کردند. عامۀ مردم از صفتهای الهی، تلقی انسانوار در ذهن داشتند. از نظر آنان گویی خداوند همانند انسان خشمگین میشود یا علم مییابد. امام رضا(ع) ...
چکیده : واژه «اسم» و مشتقات آن از واژه های بسیار پرکاربرد در علوم اسلامی (اعم از علوم نقلی و عقلی) است. این مقاله با روش کتابخانه ای در گردآوری مطالب و شیوه اسنادی در نقل دیدگاه ها و روش تحلیل محتوا ...
چکیده : سبکشناسی، یکی از موضوعات ادبی است که در سده اخیر، ادبا و سخنوران توجه ویژهای به آن داشتهاند. سبک ادبی روش یا شیوه خاصی از بیان افکار است که نویسنده یا گوینده با استفاده از انتخاب کلمات و الفاظ و ...
چکیده : هدف این مقاله پاسخ به برخی شبهه های جدید و کنکاش نشده پیرامون ائمه اطهار(ع) می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیل اسنادی بوده که تمامی آثار مکتوب نوشتاری را شامل می شود.
چکیده : برخی از پژوهش های روانشناسانه در موضوع توکل به این پیامد توکل توجه داشته اند. اما اینکه توکل چگونه تحقق می یابد بحث دیگری است که عدم آگاهی به آن، علاقمندان به پیامدهای توکل را از نایل آمدن به آن ...
چکیده : علامه مجلسی در هر سه کتاب مهم حدیثی خود یعنی بحار الانوار و مراه العقول و کتاب الاربعین، تقریبا بطور یکسان از معنا و ماهیت عقل ذیل عنوان کتاب العقل و الجهل بحث می کند و چند معنا را برای ...
چکیده : از شیوههای تبیین معارف دینی در مکتب اهل بیت(ع)، در مواجهه با اندیشههای مخالفان اسلام، مناظرهها و احتجاجهایی بوده است که ائمه معصومین(ع) یا تربیتیافتگان آنها در طول تاریخ انجام دادند. این مقاله که به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی به ...
چکیده : توکل از مفاهیم اخلاقی و عرفانی فرهنگ اسلامی است. علمای اخلاق با تأسی به قرآن، مسلمانان را به تحقق عینی این مفهوم در زندگی فردی و اجتماعی خود توصیه کردهاند و عارفان از آن، بهعنوان یکی از مقامات عرفانی یاد ...
چکیده : از منظر شیعه، انتخاب امام براساس نص الهی است؛ که بر این مطلب، آیات قرآن و روایات بسیاری ازجمله خطبههایی از نهجالبلاغه دلالت دارد. از سوی دیگر، برخی متقدمین از اهل سنت انتخاب امام را مبتنی بر بیعت نهادهاند و ...
چکیده : بعثت پیامبران و جانشینان ایشان در شرایط زمانی و مکانی گوناگونی روی داده و از جمله علل آن، تعلیم شرایط گوناگون زندگی به انسانهای پیرو دعوت انبیاست. دعوت و مجاهدت یک پیامبر به موضوع طغیان سیاسی پیوند میخورد و دعوت ...
چکیده : از ویژگیها و نقاط بارز سیرۀ امام رضا(ع) مواجهۀ ایشان با نمایندگان ادیان و مذاهب گوناگون در قالب مناظرههایی است که برخلاف اهداف مأمون ـخلیفۀ عباسی ـ از برگزاری آنها، به عرصهای برای دفاع از مرزهای اعتقادی اسلام، امامت و ...
چکیده : صدور معجزه از ناحیۀ معصومان، یکی از مهمترین مباحث کلامی در موضوع امامت است که نمونههای بسیاری از آن در منابع روایی امامیه گزارش شده است. البته برخی همچون معتزله، معجزه را تنها مختص انبیا دانسته و امامت را بدون ...
چکیده : روایت «أفضل الأعمال انتظار الفرج» بیشتر در فضای فکری شیعه در بافت موضوع مهدی موعود _ علیه السلام _ مورد استناد قرار میگیرد. پرسشی که نوشتار حاضر به آن میپردازد، آن است که چرا با وجود ذکر پرشمار این روایت ...
چکیده : یکی از خاورشناسان شیعه پژوه معاصر، اتان کلبرگ (Etan Kohlberg) است. وی در مقالهای با عنوان «برخی دیدگاههای شیعه امامیه در باره مسأله تقیه» با رویکردی روایی _ تاریخی به تبیین رویکرد امامیه در باره مفهوم تقیه پرداخته است. مباحث ...
چکیده : انجیل بخش اصلی کتاب مقدس مسیحیان، در عصر نزول قرآن کریم و نیز در عصر حضور ائمه اطهار مورد استناد اهل کتاب بوده است. اهل بیت علیهم السلام به عنوان جامع علوم انبیا، در پارهای از روایات خویش به بیان ...
چکیده : یکی از مهمترین ویژگیهای یک علم که باید در بررسی و شناخت آن طرح شود، روش آن علم است. به عبارتی روش، موضوع و غایت یک علم اصلیترین ویژگیهای قابل مطالعه هر علم است. بررسی و تنقیح روش علم کلام و ...
چکیده : كتاب نقض از متون كهن فارسى در حوزه مناظرات كلامى و اعتقادى است كه حاوى اطلاعات فراوان تاريخى و جغرافيايى از قرن ششم است. اين سه ويژگى (فارسى بودن؛ كلام و عقايد؛ اطلاعات جغرافيايى و تاريخى) سبب شده است كه اين ...
چکیده : در تاريخ زندگى پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله و همچنين رهبران تشيّع ، موارد فراوانى يافت مىشود كه مخالفان اسلام با آنها به مناظره و بحث و گفتگو نشستهاند و انتقادهايى را كه به اصول اسلام و يا فروع ...
چکیده : از جمله عناوین یاد شده، در برخی از روایات، برای یكی از مجاری علم و آگاهی امام علیه السلام با ذكر ویژگی و نتیجه آن، عنوان «عمود نور» است. مرحوم کلینی در الکافی ذیل یک باب و صفار در بصائر ...