بعل به مثابۀ بت در فرهنگ سامی و زمینه های کاربرد آن در قرآن کریم  2314
بعل به مثابۀ بت در فرهنگ سامی و زمینه های کاربرد آن در قرآن کریم

تمامی زبان ها در طول تاریخ، دستخوش تغییر شده، به گونه ای که هیچ زبان و واژه ای از این قاعده مستثنی نیست. «بعل» از واژگانی است که در استعمال زبانی، دچار تطور شد. این تحقیق از چهار منظر قرآنی، لغوی، ادبی، میراث تاریخی و ...

رویکردهای خاورشناسان به مسئلۀ انسجام قرآن: سیر تحوّل تاریخی؛ ویژگی ها؛ زمینه ها  2208
رویکردهای خاورشناسان به مسئلۀ انسجام قرآن: سیر تحوّل تاریخی؛ ویژگی ها؛ زمینه ها

مطالعۀ قرآن به‌عنوان یک متن مقدس، خصوصاً به‌دلیل اشتراکات موضوعی با محتوای کتاب‌های مقدس پیشین، همواره مورد توجه خاورشناسان بوده است. از آن‌جا که نحوۀ چینش آیات قرآن و ترکیب محتوایی آن‌ها برخلاف الگوی عهدین است، بارزترین خصیصۀ سبکی قرآن که در مواجهه ابتدائی غیرمتعارف ...

همراهی حکومت‌ها و عالمان شیعی، زمینه ساز نگارش منابع حدیثی جریان ساز  2515
همراهی حکومت‌ها و عالمان شیعی، زمینه ساز نگارش منابع حدیثی جریان ساز

تاریخ پُرفراز و فرود حدیث شیعه، شاهد دوره‌های ویژه‌ای با حرکت پُرشتاب علمی بوده است. شکل‌گیری این دوره‌ها نیازمند شرایط گوناگونی بود که معمولا همۀ آن در یک زمان گرد هم نمی آمد. یکی از زمینه‌های مناسب برای رشد نگاشته‌های حدیثی دانشمندان، سخت‌گیرنبودن حکومت‌ها و ...

انس ‌بن ‌حارث کاهلی، صحابی حاضر در لشکر امام حسین(ع)  2460
انس ‌بن ‌حارث کاهلی، صحابی حاضر در لشکر امام حسین(ع)

نوشتار حاضر یکی از صحابیان شرکت کننده در لشکر امام حسین(ع) را مورد بررسی قرار داده است. انَس‌بنٍ‌حارث کاهلی در روز عاشورا حضور داشت و به این ندای امام حسین(ع) پاسخ داده است. از پیامبر(ص) در حالی‌که امام حسین(ع) در دامن رسول خدا6 نشسته بود، ...

روش‌شناسی «شرح نهج‌ البلاغة لشارح محقّق من اعلام القرن‌ الثّامن» با تأکید بر خطبۀ سوم  2373
روش‌شناسی «شرح نهج‌ البلاغة لشارح محقّق من اعلام القرن‌ الثّامن» با تأکید بر خطبۀ سوم

کتاب شریف نهج البلاغه با زیبایی واژگان و معانی بلند، همواره مورد توجّه اندیشمندان بوده و شرح‌های متعدّدی بر آن نگاشته شده است. با گسترش دامنۀ اطّلاعات پژوهشگران نسبت به منابع پیشین، برخی از شرح‌های نهج البلاغه که پیشتر شناخته‌شده نبودند، یافت شد. معرّفی و ...

رسالت جهانی حوزه های علمیه با نگاهی به آیات قرآن کریم  3321
رسالت جهانی حوزه های علمیه با نگاهی به آیات قرآن کریم

قرآن به‌عنوان کتابی آسمانی و هدایت‌گر جوامع مختلف بشری، گزاره‌هایی را دربارۀ رسالت جهانی حوزه‌های علمیه در تبیین و تبلیغ دین، ارائه کرده است. بر پایۀ قرآن کریم که یکی از مهم‌ترین منابع معرفت‌شناسی است، می‌توان اصول تبلیغ جهانی اسلام را شناخت. اکنون پرسش این ...

تبیین انسجام محتوایی سوره لقمان با روش تحلیل محتوای کیفی  1908
تبیین انسجام محتوایی سوره لقمان با روش تحلیل محتوای کیفی

تبیین انسجام محتوایی در سوره‌های قرآن کریم رهیافتی موثر در نفی شبهه خاورشناسان درباره پراکندگی و ناپیوستگی متن قرآن کریم است. این نوشتار تلاش دارد تا به بررسی انسجام محتوایی در آیات سوره لقمان و کشف مفاهیم محوری برای تبیین ارتباط میان آیات این سوره ...

شعور موجودات در قرآن و روایات (3)  2301
شعور موجودات در قرآن و روایات (3)

قرآن و حدیث، تمام نظام هستی و پدیده‌های آن را در حال تسبیح و تنزیه خدا می‌شمرد. انسان‌ها چگونگی و حقیقت این تسبیح را نمی‌فهمند، مگر کسانی که به کمالات روحی و معنوی دست یافته باشند. گروهی از مفسّران، دلالت این آیات را حالی و ...

تبیان بیان در کلامِ امام همام از نگاه شارحِ تامّ  1993
تبیان بیان در کلامِ امام همام از نگاه شارحِ تامّ

این پژوهش بر آن است تا با واکاوی نهج‌­البلاغه دو آرایۀ بلاغی تشبیه و استعاره را که در این عرصه از بسامد بسیار بالایی برخوردار است، مورد بررسی و تحقیق قرار داده و بارقه‌­ای از سخنوری را در قالب مطالبی کوتاه ارائه دهد؛ چرا که ...

بررسی کارکرد جنسیتی و فراجنسیتی واژه «رجل» در روایات اهل بیت علیهم السلام  2548
بررسی کارکرد جنسیتی و فراجنسیتی واژه «رجل» در روایات اهل بیت علیهم السلام

درنگریستن در بسیاری از روایات از کارکرد گسترده واژه «رجل» در آن‏ها به عنوان موضوع پرسش یا حکم حکایت دارد. این مقاله در صدد پاسخ به سه پرسش اساسی در این زمینه است: 1. واژه «رجل» با چه کارکردی در روایات بازتاب یافته است؟ 2. چرا این ...

فهم و نقد کیفیت کاربست روایات اسباب نزول در الفرقان  2729
فهم و نقد کیفیت کاربست روایات اسباب نزول در الفرقان

روایات اسباب نزول از جمله مباحث مورد مطالعه در دو حوزه قرآن و حدیث است. در تفسیر الفرقان 288 روایت سبب نزول به کار گرفته شده است که بسیاری از آن‏ها با شرح و نقد مفسر همراه است؛ اما در این میان چگونگی استفاده و ...

شواهد قرآنی حدیث رفع  2672
شواهد قرآنی حدیث رفع

یکی از مهم ترین محورهای ارزیابی حدیث، یافتن شواهد قرآنی حدیث است. در این فرایند، هرچه شواهد قرآنی واضح تر باشد، بر ارزش و غنای حدیث افزوده خواهد شد. حدیث رفع - که در آن برخی موضوعات از امت پیامبر برداشته شده - از جمله ...

مقایسۀ اجمالی منابع اسلامی و زرتشتی  2502
مقایسۀ اجمالی منابع اسلامی و زرتشتی

زرتشت از پیامبران الهی است که برای هدایت مردم در گسترۀ ایران باستان مبعوث شد. «اَوستا»، نام کتاب مقدّس زرتشتیان است. کهن‌ترین بخش باقی‌مانده از اوستا که مورد اتّفاق همۀ زرتشتیان است، «گات‌ها» نام دارد. امروزه درستی انتساب برخی از سخنان به این کتاب و ...

جایگاه تکوینی و تشریعی غیرت زنان در خصوص مسأله تعدد زوجات از منظر روایات  2270
جایگاه تکوینی و تشریعی غیرت زنان در خصوص مسأله تعدد زوجات از منظر روایات

مسأله اصلی این مقاله تبیین جایگاه تکوینی و تشریعی غیرت زنان در خصوص مسأله تعدد زوجات از منظر روایات است. روایات در این زمینه هم به حوزه هستی یا نیستی غیرت مذکور و هم به حوزه تشریع و عدم جواز التزام به آثار و لوازم ...

صفحه از 170
تعداد موارد : 2374