امام سجاد علیه السلام
اللّهُمَّ إنّي أعتَذِرُ إلَيكَ مِن مَظلومٍ ظُلِمَ بِحَضرَتِي فلَم أنصُرْهُ، و مِن مَعروفٍ اُسدِيَ إلَيَّ فلَم أشكُرْهُ، و مِن مُسِيءٍ اعتَذَرَ إلَيَّ فلَم أعذِرْهُ .
بار خدايا! من از درگاه تو عذر مىخواهم اگر در حضور من به ستمديدهاى ستم رسيده و من ياريش نرساندهام. و اگر به من نيكى و احسانى شده و من سپاسگزارى نكردهام. و اگر بد كنندهاى از من پوزش خواسته و من پوزش خواهى او را نپذيرفتهام.
الصحيفة السجّاديّة : الدعاء 38 .
چکیده : پژوهش حاضر پیرامون یکى از مسائل حوزه ی علوم سیاسی؛ به نام آسیب های اخلاقی قدرت سیاسی است که مانع تداوم و حرکت بالنده حاکمیت سیاسی می باشد. برآنیم که این مسأله را از نگاه امام علی(ع) در نهج البلاغه؛ ...
نویسنده :
چکیده : این واقعیت که سیاست علمی است که در چارچوب اصول اعتقادی و شرایط و مقتضیات زمانی شکل می‌گیرد، ما را به آنجا رهنمون می‌شود که بپذیریم تلقی‌های واحدی از علم سیاست در عالم خارج وجود ندارد و متناسب با مکاتب ...
چکیده : بسیاری از کشور‌های درحال توسعه، به‌‌ویژه کشور‌های مسلمان مانند ایران اسلامی، به‌‌دنبال مدلی مناسب برای رسیدن به توسعۀ سیاسی پایدار هستند. جهان غرب، علی‌رغم موفقیت‌های فراوان در عرصۀ توسعه سیاسی، از بعد معنوی و انسانی دچار معضلات و مشکلات عدید‌ه‌ای ...
چکیده : نظریه حکمرانی خوب که اخیراً توسط متفکران غربی مطرح شده است، کلید توسعه جوامع درحال توسعه را فراهم کردن شرایط و نهادهایی می داند که به دولت کمک کند تا از عهده انجام وظایف حاکمیتی و پشتیبانی خود برآید ...
چکیده : «صلح» به عنوان یکی از مفاهیم بنیادین در مطالعات سیاسی و اجتماعی مورد توجه اندیشمندان بسیاری در این حوزه قرار گرفته و تعاریف متعددی از آن بیان شده است. در اکثر تعاریف صلح مفهومی در برابر جنگ تعریف شده و ...
چکیده : فرآیند حکومت از مؤلفه های متنوع و گوناگونی پدید آمده است. یکی از این مؤلفه ها چگونگی برقراری ارتباط متقابل مردم با حاکم است، اگر این ارتباط صادقانه، صریح، دو سویه و متعالی باشد زمینه مشارکت حداکثری برای رشد و ...
چکیده : آنجا که دستیابی به بهترین جامعه و شناخت اصول و مبانی آن، از اساسی ترین اهداف شریعت الهی و تلاش انسان های صالح در میدان اندیشه و عمل بوده است، لذا در این مقاله آسیب هایی که از نظر سیاسی ...
چکیده : قواعد بشر دوستانه، دستاورد بزرگ نظام حقوق بین الملل در قرون نوزدهم و بیستم محسوب می شود. حمایت از غیرنظامیان و چگونگی رفتار با افراد خارج از صحنه نبرد (مجروحان، بیماران، فراریان و اسیران)، احترام به اجساد کشته شدگان و ...
چکیده : «مشروعیت سیاسی» یکی از مفاهیم بنیادین در علوم اجتماعی و سیاسی است و به مثابه مهمترین ضرورت و الزام سیاسی برای استمرار و تثبیت حکومت ها تلقی می شود؛ این مفهوم با سه شاخص مهم یعنی خاستگاه حقانی و قانونی ...
چکیده : ولایتعهدی امام رضا(ع) از نقاط حساس تاریخ شیعه به‌حساب می‌آید. این حساسیت از چند منظر درخور تأمل است: از یک‌سو تحولات اجتماعی ـ سیاسی عصر عباسیان (مخصوصاً خلافت مأمون)؛ از سوی دیگر، قبول ولایتعهدی امام رضا(ع). بررسی سیرۀ سیاسی امام ...
چکیده : چرا حجم احادیث و در فضایل شام گسترده است؟ پاسخ این مسأله را باید در تحولات سیاسی دوره اموی برای اثبات برتری شام بر عراق و نیز برخی از مجادلات سیاسی بعدی در جغرافیای جهان اسلام و رقابت گروه‌های مختلف ...
چکیده : استخراج الگوها و مدل‌های مدیریت اسلامی، دغدغه‌ای است که در طول سالیان اخیر بسیاری از پژوهشگران را به‌سمت مطالعات تاریخی ـ تطبیقی کشانده است. این مهم گرچه امکان‌پذیر و کارآ بوده، انتخاب روش‌های وصول به این الگوها و حوزه‌های مطالعاتی ...
چکیده : حکومت تقریباً پنج‌سالۀ حضرت علی (ع)، نمونه‌ای ماندگار از نظام سیاسی اسلام و شیوۀ زمامداری مبتنی بر دین و عدالت و آزادی را به بشریت ارائه داد که می‌توان با بازکاوی بایسته و سنجیدۀ آن، رهیافت‌هایی مطلوب را برای مدیریت ...
چکیده : حاکمیت نیز چونان دیگر سازمان‌های مدیریتی با تعیین اهداف آغاز می‌شود. هر چند اهداف، نقطه پایانی حرکت است و مطلوب سازمان برای دست یابی، اما با در نظر گرفتن دورنمای آن و برنامه‌ریزی بر مبنای آن، سازماندهی امور شکل می‌گیرد ...
چکیده : واژه سیاست به معنای اقدام به کاری طبق مصلحت آن است. بر اساس مبانی اسلام می‌توان گفت سیاست، در معنای عام، تجلی ولایت و رهبری خلق برای حرکت به سوی خالق و زمینه‌سازی تحقق هدف خلقت انسان است. تعریف سیاست ...
چکیده : پس از حکومت نبوی حکومت امام علی (ع) است که به‌رغم مدت زمان کوتاهش پیامدها و آثار فراوانی را برای جامعه بشری به‌همراه داشته است. رفتار و نگرش سیاسی ایشان به‌گونه‌ای بوده است که نه‌فقط برای مسلمانان بلکه برای تمام ...
چکیده : نظارت از موضوعات بسیار مهم در کلیۀ نظام‌های سیاسی و مدیریتی است و با توجه به این اهمیت، در این نوشتار تلاش شده است با تأمل در آیات قرآنی و سیرۀ نبوی در این‌باره، جایگاه و مبانی نظارت و ویژگی‌های ...
چکیده : هرچند در بینش سیاسی اسلام حاکمیت اصلی از آن خداست، اما اعتقاد به برتری حاکمیت الهی و احکام شرعی به هیچ روی به معنای تحدید و یا نقصان نقش و تأثیر مردم در ارتقای کارکرد دولت اسلامی، در مقام مدیریت ...
چکیده : در این مقاله سعی بر آن است که نشان داده شود در ولایت و حکومت علی (ع) به پنج وظیفه یا کارکرد مدیریت (برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری یا فرماندهی، هماهنگی و هدایت، کنترل و نظارت) توجه می‌شده است. لذا، ضمن ...
چکیده : شورا از اصول بدیهی و ضروری اسلام است که در اداره امور جامعه و تحکیم روابط اجتماعی نقشی به‌سزا دارد. این امر مهم و حیاتی را ضوابط و معیارهایی است که رعایت آنها آدمی را در تصمیم‌گیری‌ها از خطا و ...
چکیده : اندیشمندان تأکید دارند و مطالعات متعدد نیز نشان داده است که حکومت‌ها برای برقراری تعامل بین عناصر سازندۀ هر ساختار سیاسی ـ که قانون، مقامات و مردم را شامل می‌شود ـ نیازمند و موظف به تهیه و تنظیم خط مشی‌‌های ...
چکیده : در این تحقیق نشان داده شده است که حضرت علی(ع) پس از انتخاب کارگزاران خود، مستقیم و بلاواسطه بر آنها نظارت می‌کردند و آنان را از هرگونه کوتاهی در انجام وظایف محوله بر‌حذر می‌داشتند. به نظر آن حضرت، بی‌توجهی در ...
چکیده : یکی از ویژگی‌های بارز و وظیفه مهم حکومت، رعایت اصل مسئولیت‌پذیری در ازای حقوق دیگران است، و در اندیشه و سلوک علوی مسئولیت‌پذیری حکومت همان پاسخگویی به مردم است. از دیدگاه امام علی (ع)، مسئولیت مدیران حکومتی در پاسخگویی به ...
چکیده : نوشته حاضر سعی دارد، عدالت اسلامی را در مفهوم شایسته سالاری و نقش آن را در کارآمدی نظام سیاسی با تکیه بر آیات قرآن و برخی روایات بررسی کند. مدعای مقاله این است که کارآمدی و توسعه در یک نظام ...
چکیده : انسان دوستی و مفاهیم مرتبط با آن، از جمله مباحثی است که در طول تاریخ بشر، مورد توجه بوده و از اهمّیت ویژه‌ای در روابط انسانی برخوردار است. مفهوم انسان دوستی و مسائل مرتبط با آن، بار‌ها از سوی صاحب‌نظران ...
چکیده : امام علی(ع) بعد از رسیدن به خلافت، مهمترین و اصلی‌ترین برنامه خویش را اجرای اصلاحات برای بازگشت جامعه به سنّت و جامعه نبوی قرار داد. رسوبات باقیمانده از جاهلیّت و سنّت‌ها و تحوّلات بعد از رحلت رسول الله(ص)، مانعی بر ...
چکیده : اصطلاح يوتوپيا (Utopia) معادل آرمان‌شهر يا به تعبير برخي نويسندگان «خوبستان»، نخستين بار توسط تامس مور، نويسنده و فيلسوف شهير انگليسي، در فاصلة سال‌هاي ۱۵۱۵ و ۱۵۱۶ ميلادي ساخته و به كار گرفته شد و به جامعه‌اي اطلاق گرديد كه ...
چکیده : اخلاق سياسی و شيوه حكومت‌داری پيامبر اكرم صلّی الله عليه و آله، گونه‌ای متفاوت با آنچه ساير زمامداران در پيش گرفته‌اند، است. در اين نوشتار، پس از بيان مباحثی درباره اخلاق، به اخلاق مبارزاتی و سياست خارجی پيامبر پرداخته ...
چکیده :
